Ιδιωτικά πανεπιστήμια και τα μυαλά στα κάγκελα!

Ο νέος υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, κατά την ομιλία του στην συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, δήλωσε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η αναθεώρηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση πιστεύει στην «άρση του μονοπωλίου στην ανώτατη εκπαίδευση».

«Για τον λόγο αυτό, σχεδιάζεται η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, ενώ θα διερευνηθεί η δυνατότητα σύναψης διακρατικών εκπαιδευτικών συμφωνιών με μεγάλα ιδρύματα, να λειτουργήσουν δηλαδή μέσω παραρτημάτων στην Ελλάδα με αυστηρά κριτήρια και με ισοτιμία. Δεν γίνεται να μην έχουμε καταφέρει να γίνουμε περιφερειακό κέντρο ξένων φοιτητών, μας αξίζει καλύτερα», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά ο κ. Πιερρακάκης. Στην δε ομιλία του ο πρωθυπουργός έκανε άνοιγμα προς το ΠΑΣΟΚ για το ζήτημα, υπενθυμίζοντας το “μπρος-πίσω” του Γιώργου Παπανδρέου, με τον ΣΥΡΙΖΑ να εκφράζει την αντίθεση του στον κυβερνητικό σχεδιασμό.

Στην πραγματικότητα, η συζήτηση το περιβόητο άρθρο 16 που απαγορεύει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, αποτελεί ένα σύμπτωμα της βαριάς ιδεοληπτικής πάθησης που ταλανίζει τα δύο κόμματα. Πάντως, από τις ευρύτερες συζητήσεις που γίνονται εκτός πολιτικής, η ιδέα του μη κρατικού-μη κερδοσκοπικού πανεπιστημίου, μοιάζει να κυριαρχεί.

Υπέρ των μη κρατικών-μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων είναι τα επιχειρήματα: στροφή της πανεπιστημιακής παιδείας και της έρευνας προς τις ανάγκες της αγοράς, γεγονός που θα προσέλκυε περί τις 110.000 φοιτητές από το εξωτερικό (το 2,5% του κυπριακού ΑΕΠ προέρχεται από την εισροή φοιτητών), ενώ ταυτόχρονα 35.000 Έλληνες φοιτητές σπουδάζουν στο εξωτερικό. Στα πανεπιστήμια αυτά θα μπορούν να φοιτούν με υποτροφίες το 1/5 των φοιτητών τους, με κοινωνικά κριτήρια και επιδόσεις αριστείας. Ο ανταγωνισμός θα βοηθήσει στην αναβάθμιση και των κρατικών πανεπιστημίων.

Κατά των μη κρατικών-μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων είναι τα εξής επιχειρήματα: η ποιότητα των σπουδών στα περισσότερα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι αμφιβόλου ποιότητας, ενώ στα καλά η έρευνα έχει κατεύθυνση εμπορευματική. Επίσης, συχνά τα πανεπιστήμια αυτά αποκτούν έντονα ταξικό χαρακτήρα, με τα υψηλά δίδακτρα που δημιουργούν αποκλεισμούς.

Το πανεπιστήμιο στην μεταπολιτευτική Ελλάδα

Στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, το δημόσιο πανεπιστήμιο εμφάνισε μία άθλια εικόνα, όπως έδειξε η χρόνια απαξίωση του χώρου (αφίσες, εμπορία ναρκωτικών, βιοτεχνίες μολότοφ κλπ), οι ντροπιαστικές πανεπιστημιακές σημειώσεις των κομματικών νεολαιών, η σκανδαλώδης υπόθεση με τα θέματα της εξεταστικής που μοίρασε η ΔΑΠ, το bulling, ακόμα και η βία εις βάρος καθηγητών… Φυσικά φαίνεται και στους πανεπιστημιακούς αμφίβολης αξίας και τίτλων που δεν παράγουν ερευνητικό έργο κ.ο.κ.

Σε ό,τι αφορά την υιοθέτηση των μη κρατικών-μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, είναι πολιτικό καθήκον της Αριστεράς να μην κρύβεται διαρκώς πίσω από το δάκτυλό της και να χώνει την μούρη της στην άμμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την ευκαιρία στην προηγούμενη αναθεώρηση, όντας ο ίδιος κυβέρνηση, να μην διαπραγματευτεί μία συμφωνία επί του περιεχομένου με τη ΝΔ για άρθρο 16, όταν οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί ήταν άκρως πιο ευνοϊκοί για τον ίδιο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, ενώ είχε ως εθνική ευθύνη να αλλάξει την εικόνα των κρατικών πανεπιστημίων και να δημιουργήσει μία νέα ακαδημαϊκή κουλτούρα, ήθος και αισθητική, πέρα από την επέκταση και διεύρυνσή τους, προτίμησε στην προηγούμενη αναθεώρηση του Συντάγματος να πετάξει την ιστορική αυτή ευκαιρία…

Αξιολόγηση επιτέλους!

Και για όσους εξακολουθούν να κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους, πρέπει επιτέλους να υπάρξει σοβαρή αξιολόγηση των καθηγητών και του επιστημονικού προσωπικού. Είχε γράψει παλαιότερα ο φίλος, νομικός Κωνσταντίνος Παρίσσης, σε διαδικτυακή του ανάρτηση:  «Το πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ δέχεται κάθε χρόνο δεκάδες εκατομμύρια από χορηγίες για εκπόνηση ερευνών, απευθείας από επιχειρήσεις, και οι απόφοιτοί του συχνά προσλαμβάνονται στις κορυφαίες εταιρείες του πλανήτη πριν τελειώσουν τις σπουδές τους. Στη Θεσσαλονίκη είδα μια μέρα διαδήλωση ‘φοιτητών’ με αίτημα “έξω οι εταιρείες από το πανεπιστήμιο”. Ήθελα να τους τυλίξω με το πανό και να τους πετάξω στη θάλασσα!

Στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ αξιολογούσαμε όλους τους καθηγητές. Ο Κινέζος δεν ξαναδίδαξε την επόμενη χρονιά. Εδώ η αξιολόγηση είναι αδιανόητη. Με ένα σύγγραμμα και την κατάλληλη γνωριμία μπορείς να διδάσκεις για πάντα. Τρούπωσες; Τέλειωσες.

Ακούστε, λοιπόν. Ήταν και τα δυο κρατικά πανεπιστήμια. Η διαφορά ήταν και παραμένει στην κουλτούρα, στο πώς θέλουμε το πανεπιστήμιο και πώς το πετυχαίνουμε. Το σε ποιον ανήκει είναι αδιάφορο. Ήμουν και παραμένω κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, διότι το μόνο που θα φέρουν είναι ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμιση των κρατικών (θα φύγουν οι καλύτεροι καθηγητές).

Ήμουν και παραμένω υπέρ της εξυγίανσης των κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, που πρέπει να γίνει σωστά και κυρίως αποφασιστικά: με αξιοκρατία, με διαρκή αξιολόγηση, με μηδενική ανοχή στην παρανομία, με άνοιγμα στην αγορά με κανόνες και όραμα. Κι αφού γίνουν τα ελληνικά κρατικά πανεπιστήμια όπως μπορούν και αξίζουν να είναι, ανοίξτε και ιδιωτικά, δε με νοιάζει»… έλεγε ο κ. Παρίσσης για την αξιολόγηση, που μάλιστα δεν είναι και υποστηρικτής των ιδιωτικών πανεπιστημίων…