Καφές στο χάρτινο με πλαστικό καπάκι

“Στον καφενὲ απ᾿ έξω σαν μπέης ξαπλωμένος,
του ήλιου τις ακτίνες αχόρταγα ρουφώ…”

Οι στίχοι του Γεωργίου Σουρή μπορεί να γράφτηκαν τον 19ο αιώνα αλλά θα μπορούσαν κάλλιστα να αναφέρονταν και στον νεοέλληνα της εποχής μας, που αφήνει στην άκρη βάσανα και σκοτούρες, παραδομένος στην ραστώνη που του προκαλεί ένας λαμπρός ήλιος και ένας καλός καφές.

Για τον Έλληνα ο καφές είναι ό,τι για τον Εγγλέζο το τσάι, και το αίμα για το κυκλοφορικό. Έτσι, για να καλυφθούν οι ανάγκες των θεριακλήδων συνελλήνων, έχουμε γεμίσει καφεπωλεία κάθε λογής, όπου εξειδικευμένοι μπαρίστες, συνήθως απόφοιτοι… τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, παρακαλώ, δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, υπηρετώντας την υψηλή τέχνη του καφέ! Τον οποίο καφέ, ως έθνος ανάδελφο και εφευρετικό, έχουμε βρει μύριους τρόπους ώστε να τον προσαρμόσει ο καθένας στα μέτρα του και στις ιδιορρυθμίες του.

Καφές και δεν “παιζόμαστε

Α, όλα κι όλα. Μπορεί, ως χώρα να είμαστε στα κάτω μας σε πολλά ουσιαστικά θέματα (ποιότητα ζωής, οικονομία, ασφάλεια, κ.λ.π.…) αλλά χτυπάμε και κάτι πρωτιές δυνατές, που “δεν παιζόμαστε”, κυριολεκτικά. Έτσι, στα πλαίσια μιας μικρής έρευνας που έκανα επάνω στην πιο αγαπημένη ελληνική επιχειρηματική δραστηριότητα των τελευταίων ετών, αυτή της παροχής καφέ, διαπίστωσα πως η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφαία δεκάδα παγκοσμίως(!) στην κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ ανά έτος, με 3 κιλά το άτομο. Και μιλώντας με την αδιάψευστη γλώσσα των αριθμών, κάθε άτομο στη χώρα μας, πίνει κατά μέσο όρο 510 κούπες καφέ το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι ετησίως καταναλώνουμε πάνω από 5 δισ. κούπες! Και συνεχίζοντας την παράθεση αριθμών, πρέπει να τονίσω ότι για τον καφέ εκτός σπιτιού οι Έλληνες ξοδεύουν κάθε χρόνο 3 δισ. ευρώ.

Όσον αφορά την οικιακή κατανάλωση του δημοφιλούς ροφήματος κατ’ οίκον, αυτή φτάνει μόλις στα 400 εκατ. ευρώ. Γιατί μπορεί ο νεοέλληνας να μην έχει να φάει, να χρωστάει σε όποιον μιλάει ελληνικά και όχι μόνο, αλλά μπροστά στην καλοπέρασή του δεν βάζει τίποτα! Όχι, που θα κάτσει να ταλαιπωρείται, φτιάχνοντας καφέ στο σπίτι, όταν υπάρχουν άπειρα σημεία πώλησης καφέ στην πόλη, που θα του τον φτιάξουνε όπως τού κάνει κέφι και θα τον παραλάβει στο χάρτινο ποτήρι με το πλαστικό καπάκι. Τού τον φέρνουνε ακόμα και στο σπίτι! Μεγαλείο! Νοιώθει, τουλάχιστον, ένας μικρός Τζεφ Μπέζος, ένα πράγμα…

Η κατανάλωση μετά την πανδημία

Η Ελληνική Ένωση Καφέ ανέθεσε στην εταιρεία Κάπα Research ποσοτική έρευνα για την κατανάλωση καφέ. Η έρευνα έλαβε χώρα στο διάστημα 17-24 Ιανουαρίου 2023, σε δείγμα 1003 ατόμων, στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Από την έρευνα εμφαίνεται ξεκάθαρα η αύξηση στην κατανάλωση καφέ γενικά αλλά και εκτός σπιτιού. Ο Έλληνας συνεχίζει ακάθεκτος να τον πίνει. Οι πίνακες είναι χαρακτηριστικοί:

 

 

 

Στο χάρτινο και να φεύγουμε…

Θέλω να τονίσω, πως σκοπός αυτού του σημειώματος δεν είναι σε καμία περίπτωση η

απαξίωση του καφέ ως απόλαυσης αλλά και ως μοναδικού τονωτικού ροφήματος. Άλλωστε, ο υπογράφων καταναλώνω, τουλάχιστον, τρεις με τέσσερεις κούπες καφέ ημερησίως! Αυτά που καυτηριάζω, όπως μπορεί εύκολα να γίνει αντιληπτό, είναι αφ’ ενός η επιλογή του καφεπωλείου κάθε μορφής ως επιχειρηματική επιλογή, λες και δεν έχει από άλλα πράγματα ανάγκη η αγορά, η εύκολη επιλογή της παραγγελίας απ’ έξω και η συνακόλουθη κατανάλωσή του στα χάρτινα, δήθεν οικολογικά, ποτήρια μιας χρήσης, για τα οποία αναφέρομαι στη συνέχεια.

Χάρτινα που δεν ανακυκλώνονται!

Εδώ και κάμποσο καιρό έχει επιβληθεί η χρήση χάρτινων ποτηριών για το σερβίρισμα του καφέ, ως οικολογικών και καλά. Όμως, θα πρέπει να επισημάνω πως λιγότερο από το 1%

αυτών των χάρτινων ποτηριών, που χρησιμοποιούνται για τον καφέ στο χέρι, πάνε τελικά στην ανακύκλωση. Και αυτό συμβαίνει γιατί αυτά έχουν εσωτερικά ένα λεπτό στρώμα πλαστικής μεμβράνης, που τα στεγανοποιεί και διατηρεί τα ροφήματα ζεστά. Η ανακύκλωση τέτοιων ποτηριών μπορεί να γίνει μόνο σε ειδικές μονάδες και όχι στην κεντρική ανακύκλωση. Για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του προβλήματος, πρέπει να επισημανθεί ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν μόνο τρεις τέτοιες μονάδες. Για την Ελλάδα, δεν θα έπαιρνα όρκο…

Όσον αφορά δε το οικολογικό αποτύπωμα αυτής της επιλογής, πρέπει να γνωρίζουμε πως πάνω από 20 εκατομμύρια δέντρα κόβονται κάθε χρόνο για την παραγωγή των χάρτινων ποτηριών του καφέ! Για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της άσκοπης σπατάλης φυσικών πόρων, μόνο στις Η.Π.Α. πετιούνται πάνω από 60 δισεκατομμύρια ποτήρια καφέ ετησίως.

Είναι τα χάρτινα ποτήρια ασφαλή;

Η επένδυση των πλαστικών ποτηριών μιας χρήσης, έχει αποδειχτεί ότι απελευθερώνει πάνω από 5 τρισεκατομμύρια πλαστικά νανοσωματίδια ανά λίτρο, όταν το ζεστό υγρό πέφτει σε ένα ποτήρι χωρητικότητας 350ml. Τα νανοσωματίδια αυτά είναι αρκετά μικρά για να μπορέσουν να μπουν στην κυκλοφορία του αίματος και είναι δυνατόν να παγιδευτούν σε ιστούς και όργανα του ανθρωπίνου σώματος.

Η συνολική ποσότητα νανοσωματιδίων που διαρρέουν στο ζεστό ρόφημα από τα χάρτινα ποτήρια μίας χρήσης μπορεί να είναι πολύ κάτω από τα επίπεδα ασφαλούς ανθρώπινης κατανάλωσης, όπως τα έχει καθορίσει η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αλλά δεν υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες που να ξεκαθαρίζουν τις επιπτώσεις από την χρόνια συσσώρευση αυτών στο σώμα μας…

Καλού κακού, λοιπόν, αν θέλουμε να πάρουμε καφέ ή άλλο ρόφημα στο χέρι, ας έχουμε μαζί μας μια αλουμινένια, ή κεραμική κούπα ταξιδίου. Έτσι προστατεύουμε και το περιβάλλον και την υγεία μας αλλά και την τσέπη μας, καθότι κάποιες αλυσίδες καφέ μάς κάνουν έκπτωση αν δεν πάρουμε τον καφέ στα χάρτινα ποτήρια…