Κάποιες ιδέες για να επιστρέψουν οι Έλληνες στην επαρχία

Η ίδρυση κρατικών πανεπιστημίων, νοσοκομείων του ΕΣΥ και στρατοπέδων του στρατού δεν επαρκεί πλέον για την συντήρηση της επαρχιών. Η αποσυγκέντρωση καθίσταται επιτακτική και για άλλον λόγον, υψίστης εθνικής σημασίας – αν και παραμελείται: το οξυνόμενο δημογραφικό πρόβλημα. Οι μεγάλες πόλεις δεν ευνοούν την ανάπτυξη πολυμελών οικογενειών όχι μόνο λόγω του υψηλού κόστους διαβιώσεως αλλά και για στενότητα του χώρου (εξ ου και η απόρριψη του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού από το Συμβούλιο της Επικρατείας).

Ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης εδήλωσε ότι η κυβέρνηση παρέχει οικονομικά κίνητρα για την Αποκέντρωση, σε συνέντευξη του προς την δημοσιογράφο κα Φωτεινή Γάλλου, εκδότου της εφημεριδούλας ΧΩΡΙΑΤΙΚΑ, στη Πρώτη Σερρών (όπου εγεννήθη κι ο «εθνάρχης» – κυρίως υπεύθυνος για την αστυφιλία και την ερήμωση της υπαίθρου).

Αναγκαία η αποκέντρωση

Αλλά το τεράστιο πρόβλημα της Αποκέντρωσης δεν επιλύεται με τις οικονομικές παροχές και επιδόματα της κυβερνήσεως εις όσους επιστρέφουν “στο χωριό”. Διότι η επιστροφή των εξαντλείται όταν οι επιδοτήσεις τελειώσουν και τότε οι επιδοτηθέντες επανακάμπτουν στις πόλεις. Ένα καθεστώς χρηματικών παροχών είναι αδιατήρητο όσον ο κρατικός προϋπολογισμός είναι ελλειμματικός.

Βέβαια, ο οικονομικός παράγων αποτελεί τον πυρήνα της αστυφιλίας αλλά εδώ που φθάσαμε ούτε η ζωή στην πόλη – πλην της ανωνυμίας της – το επιλύει με την υψηλή ανεργία και τους ανεπαρκείς μισθούς, μήτε η αντίστοιχη στην περιφέρεια είναι ελκυστική για εγκατάσταση. Χρειάζεται μία “ολιστική πολιτική” επαναφοράς της κοινωνικής ζωής, αρχικά στα κεφαλοχώρια -κι αν αυτό στεφθή με επιτυχία – στα μικρά αλλά επισημασμένα χωριά της Ελλάδος.

Η αποσυγκέντρωση του πληθυσμού από τις 3-4 μεγάλες ασφυκτιούσες πόλεις της χώρας χρειάζεται δημοσιονομικά μέτρα με διαφοροποίηση του κόστους διαβιώσεως στην ύπαιθρο, ει δυνατόν ουδετέρα από πλευράς δημοσίων εσόδων. Δεν νοείται η ιδία επιβάρυνση της ζωής στις πόλεις με την χωλαίνουσα περιφέρεια, δια τον λόγον ότι οι “εξωτερικές οικονομίες” (externalities) διαφέρουν θεμελιωδώς στις δύο οντότητες: Στην πόλη η εξεύρεσις απασχολήσεως είναι πιο ευχερής απ’ ό,τι στην περιφέρεια. Οι κοινωνικές παροχές, Υγεία, παιδεία, συγκοινωνίες, πολιτιστικές δραστηριότητες και κοινωνικές συναναστροφές απείρως φθηνότερες απ’ ό,τι στο χωριό – όσο κι αν η διαβίωση είναι εκεί υγιεστέρα κατά τεκμήριο.

Χρειάζεται συνεπώς αποζημίωση των εγκαθισταμένων στην περιφέρεια ως αντιστάθμιση της συνολικής ωφελείας διαβιώσεως στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου και χρειάζονται αντικίνητρα (π.χ.ο ΝΟΚ απ’ το ΣτΕ κι όχι ουρανοξύστες). Κατ’ αρχήν, δεν νοείται να φορολογείται η μόνιμη διαμονή στην περιφέρεια όσο στην πόλη. Η πλήρης απαλλαγή των κατοίκων του χωριού από τον ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ και του φόρου εισοδήματος μέχρις 50.000 ετησίως είναι επιβεβλημένη.

Πρώτον, διότι σήμερα οι παλαβοί αυτοί φόροι ουδέν αποδίδουν απ’ τις χωρικές κοινότητες, απλούστατα διότι αυτές δεν υφίστανται φοροδοτικώς. Άρα, μηδέν δημοσιονομικό κόστος εκ της πλήρους φορολογικής απαλλαγής των μονίμων κατοίκων της υπαίθρου, εξαιρέσει ίσως ορισμένων πλουσίων νήσων και Τουριστικών θερέτρων.

Δεύτερον, δεν είναι εφικτή η διατήρηση ενός επιδοτουμένου πληθυσμού – έστω αφορολογήτου – αν το χωριό δεν παράγει εισόδημα. Αυτό μόνον η ιδιωτική επιχείρηση, εγκαθισταμένη κι αυτή στην περιφέρεια μπορεί να προσφέρει. Η παραγωγή προϊόντος, η απασχόληση προσωπικού και η επένδυση κεφαλαίου πρέπει να είναι απηλλαγμένη πάσης γραφειοκρατικής διαδικασίας – πλην των εργοδοτικών εισφορών για σύνταξη κι υγεία του προσωπικού και των περιβαλλοντικών προδιαγραφών – δωρεάν προσφερομένων υπό του δημοσίου. Άλλως αυτομάτως ισχυουσών.

Επιστροφή στην επαρχία, με ανάπτυξη

Ιδιωτικές επιχειρήσεις δύνανται σήμερα να εγκατασταθούν στην περιφέρεια. Το ψηφιακό μάνατζμεντ επιτρέπει την εξ αποστάσεως διοίκηση και η απαλλαγή των επιχειρησιακών κερδών, δια των αποσβέσεων, μέχρις δέκα ετών (όπως στο πχ. στα Οινόφυτα επί …χούντας !) προσελκύει την εγκατάσταση παραγωγικών μονάδων στην περιφέρεια.

Δύο αλλά στοιχεία συνθέτουν την μετοικεσία απ’ την πόλη στην περιφέρεια: Η φθηνή ενέργεια και η σύγχρονη κατοικία για τους μετοίκους. Φθηνή ενέργεια δεν εξασφαλίζουν κε πρωθυπουργέ οι ΑΠΕ αλλά μόνον μονάδες βάσεως παραγωγής ηλεκτρισμού (Λιγνιτικές και Πυρηνικές). Κατοικία ευρύχωρη και σύγχρονη αναγείρεται με χαμηλότοκα 20ετή δάνεια μέχρις 250.000 ευρώ που με εγγύηση του δημοσίου μπορούν να παρασχεθούν από μία νέα Εθνική Κτηματική Τράπεζα με κεφαλαιοποίηση απ’ τα τεράστια, σημερινά, κέρδη των συστημικών Τραπεζών που αναβάλλουν την καταβολή φόρων. Τέλος, η ικανοποιητική συγκοινωνία του χωριού με την πόλη μπορεί να προσφέρουν ιδιωτικά ταξί υπαίθρου, με αφορολόγητα καύσιμα για χαμηλό κόμιστρο υπεραστικών ταξιδιών.

Η ναυτιλιακή εταιρία Sea Ways μειώνει τον ναύλο 50% για τους κατοίκους της Ύδρας, εκάστη Τρίτη και Πέμπτη, με το πρώτο πρωινό και τελευταίο βραδινό δρομολόγιο των πλοίων της. Αφ’ ενός έτσι αυξάνει την πληρότητα των πλόων, αφ’ ετέρου ανακουφίζει τα ισχνά βαλάντια των μονίμων Υδραίων.

Υπάρχουν κι άλλες ιδέες γι’ αναζωογόνηση του Ελληνικού χωριού. Παλαιές μεν, όπως ο υποχρεωτικός Αναδασμός της καλλιεργητικής γης και βοσκοτόπων, νέες δε, όπως η απεριόριστη εκμίσθωση καταλυμάτων σε ξένους, χωρίς τις διαμαρτυρίες των ξενοδόχων – εκτός αν υπάρχουν στο χωριό.