Κράτος δικαίου και καταβολή αναδρομικών σε συνταξιούχους

Εξυπακούεται, ότι η δικαστική προστασία εκτείνεται μέχρι τη πλήρη δικαίωση του προσφεύγοντος, και όχι μόνο, μέχρι την έκδοση της δικαστικής απόφασης. Όταν κάποιος θεωρεί, ότι αδικήθηκε από πράξη ή παράλειψη οργάνων του Δημοσίου (πχ στην καταβολή αναδρομικών) προσφεύγει στα διοικητικά δικαστήρια και μετά από ένα “δικαστικό γολγοθά” με την έκδοση σε βάθος χρόνου μιας δικαστικής απόφασης, που ενώ επιδικάζει ένα χρηματικό ποσό, δεν μπορεί να το εισπράξει με αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του Δημοσίου ή των φορέων που έχουν βάση νόμου τα δικαιώματα του Δημοσίου.

Η ικανοποίηση του προσφεύγοντος εναπόκειται στη διακρατική ευχέρεια της Πολιτείας, η οποία πολλές φορές ασκείται ψηφοθηρικά. Αυτό όμως σημαίνει την απόλυτη ακύρωση κάθε εννοίας δικαίου. Δεν υπάρχει κανένας νόμιμος τρόπος να υποχρεώσει κάποιος τη Πολιτεία να εφαρμόσει τελεσίδικη δικαστική απόφαση, η δε επιβολή προστίμων σε βάρος των φορέων που δεν την εκτελούν, δεν απόδωσε . Το πλέον αποτελεσματικό μέσο για την καταβολή των αναδρομικών είναι η πολιτική πίεση που μόνο προεκλογικά μπορεί να αποδώσει.

Υπάρχουν χιλιάδες τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις ακόμα του ΣΤΕ και Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου για μισθολογικές διαφορές από τη περίοδο των μέτρων της δημοσιονομικής προσαρμογής για χιλιάδες ΔΥ ή καταβολής αναδρομικών σε χιλιάδες συνταξιούχους του ΔΤ, για τις οποίες παρατηρείται τεράστια καθυστέρηση εφαρμογής, παρά τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις των αρμόδιων πολιτικών προσώπων. Διαχρονικά, οι κυβερνήσεις καθυστερούσαν επί αόριστόν την καταβολή των “αναδρομικών” με την επίκληση της δημοσιονομικής δυσκολίας, που ήταν τα μόνα επιχειρήματα για την μη εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων.

ο επιχείρημα αυτό δεν μπορεί να προταθεί πλέον μετά την θριαμβευτική ανακοίνωση της κυβέρνησης για υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων με πλεόνασμα 11,5 δις, μέρος των οποίων η κυβέρνηση έσπευσε να μοιράσει με υποσχέσεις για φορο-ελάφρυνση της μεσαίας τάξης, την ενίσχυση συνταξιούχων και για επιδότηση ενοικίων με τη σημείωση ότι τα οριστικά μέτρα θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ.

Εισφορά Αλληλεγγύης

Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) αναλύθηκε λεπτομερώς με όλες τις παραμέτρους στο άρθρο μου της 29-10-2024 και τίτλο “Βαίνει προς κατάργηση η Εισφορά Αλληλεγγύης στους συνταξιούχους”. Κατόπιν προσφυγής στη δικαιοσύνη από συνταξιούχους του ΔΤ, των οποίων η σύνταξη περικόπηκε λόγω παρακρατήσεων υπέρ της ΕΑΣ, εκδόθηκε η 504/2021 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που έκρινε ότι, η παρακράτηση υπέρ της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων από τις συντάξεις των πρώην υπαλλήλων του Δημοσίου αντίκειται στην αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου (αρθ.4παρ.1Σ) και της αρχής της αναλογικότητας (αρθ.26 παρ.1Σ).

Με πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου κρίθηκε ότι δικαιούνται την αναδρομική επιστροφή από τον ΕΦΚΑ των ποσών που παρακρατήθηκαν από τις συντάξεις τους λόγω ΕΑΣ και για το μέχρι 31-12-2018 χρονικό διάστημα, μόνο όσοι είχαν ασκήσει προσφυγή δικαστικά μέχρι τέλους Ιουλίου 2020. Έτσι όμως, ανοίγει ο δρόμος για τη δικαστική των αναδρομικών από όλους τους συνταξιούχους του ΔΤ για το μεταγενέστερο χρονικό διάστημα, που σημαίνει μαζικές καταθέσεις αγωγών από 400.000 συνταξιούχους και μπλοκάρισμα των διοικητικών δικαστηρίων για πολλά χρόνια. Μετά την έκδοση της παραπάνω απόφασης του ΕΑΔ, ο αρμόδιος υπουργός δήλωσε, ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί τις δικαστικές αποφάσεις και ότι θα καταβάλλει τα επιδικασθέντα ποσά, αλλά δεν διευκρίνισε πότε και πως.

Ο ΑΚΑΓΕ, που είναι ο συνταξιοδοτικός κουμπαράς των γενεών, με σωρευμένο κεφάλαιο 18 δις και έσοδα 730 εκατ. το χρόνο από τις παρακρατήσεις εισφορών μόνο από τις συντάξεις του ΔΤ και όχι του ιδιωτικού μολονότι καλύπτονται από αυτόν. Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων παρακρατείται στις συντάξεις άνω των 1433 και υπολογίζεται κατά κλιμάκια 300 ευρώ και σε ποσοστό 3%, που φθάνει σε 14% για συντάξεις μεικτές άνω των 3500 ευρώ από το πρώτο ευρώ και όχι κατά κλιμάκια, σε σημείο που για κάποιες συντάξεις αφαιρεί το 1/3 αυτών.

Με την υπεραπόδοση των εσόδων έχουν εισπραχθεί το 2024 από τον ΕΦΚΑ για ασφαλιστικές εισφορές επιπλέον 790 εκατ ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν τον ΑΚΑΓΕ με αντίστοιχη απαλλαγή των συνταξιούχων ΔΤ από τις κρατήσεις υπέρ ΕΑΣ και σε κάθε περίπτωση να επιτρέψουν τη διόρθωση για το μέλλον τον τρόπο υπολογισμού της ΕΑΣ, κατά τα σημεία που αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας.