Ο φύλακας άγγελος των κρατουμένων στις φυλακές Κομοτηνής
17/10/2024Στα βήματα του πατέρα Γερβασίου, του “φύλακα αγγέλου των φυλακισμένων”, ο ηγούμενος της Μονής Αγίου Νεκταρίου Αττικής, πατήρ Νήφων: Επίσκεψη με πιστούς της αδελφότητας της Οσίας Ξένης στη δικαστική φυλακή Κομοτηνής.
Δύο λεωφορεία κόσμος, εκατοντάδες δέματα σε μία επίσκεψη αγάπης, άνθρωποι με ανοιχτό μυαλό και θετική σκέψη σ’ αυτούς που εκτίουν βαριές ποινές στην φυλακή της Κομοτηνής ή είναι υπόδικοι, δημιούργησαν μια άλλη ατμόσφαιρα σ ‘ αυτό τον χώρο που είχα να βρεθώ τα τελευταία χρόνια. Πλείστες οι ιστορίες βαρυποινιτών, που τους ζούσα ως συντάκτης δικαστικού ρεπορτάζ στις δικαστικές αίθουσες, μέχρι την φυλάκιση τους.
Πάμπολλες οι επισκέψεις όταν το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής κάνοντας πρωτοποριακά ανοίγματα ανέβαζε παραστάσεις μέσα στην φυλακή, όταν τα νυχτερινά κέντρα της πόλης τις γιορτινές μέρες μετέφεραν τα σχήματα των καλλιτεχνών στην φυλακή Κομοτηνής για να διασκεδάσουν τους κρατούμενους, όταν μεμονωμένοι σύλλογοι σε Χριστιανικές γιορτές ή στα Μπαϊράμια έφερναν τσιγάρα, γλυκά, συμβολικά χρειαζούμενα δώρα που περνούσαν βέβαια από εξονυχιστικό ηλεκτρονικό έλεγχο, όταν γινόταν τουρνουά τάβλι, μέρες αυτοσχέδιας “γευσιγνωσίας”.
Έτσι και η παρουσία των επισκεπτών μου έφερε τόσες θύμισες… Επιτρέψτε μου το προσωπικό ύφος προσέγγισης, αν και δεν το συνηθίζω. Αλλά για την δημιουργία των νέων φυλακών, δόθηκαν σκληροί αγώνες με άπειρα δημοσιεύματα του τοπικού “Χρόνου”, όταν οι παλιές εγκαταστάσεις ήταν το όνειδος του χώρου, μας εξέθεταν διεθνώς, τις επισκεπτόταν πρέσβεις ξένων χωρών, επώνυμοι δικηγόροι του εξωτερικού και οι αναφορές ήταν απαξιωτικές και προσβλητικές, αλλά αληθινές…
Οι συνθήκες των εργαζομένων και των κρατουμένων άθλιες. Ευτυχώς κατεδαφίστηκαν στην θέση τους αναγέρθηκε το νέο δικαστικό μέγαρο, οι νέες φυλακές που κι αυτές παραμένουν στον ιστό της πόλης με σύγχρονες προδιαγραφές όταν έγιναν, με νέα ζητήματα όμως λόγω του υπερπληθυσμού των τροφίμων τους.
Το μήνυμα της χριστιανικής επίσκεψης-αγάπης
Αφορμή για το ρεπορτάζ η έμπρακτη στήριξη των επισκεπτών με την παρουσία του γνώριμου οσιολογιώτατου Πατέρα Νήφωνα που άφησε στη Θράκη όταν υπηρετούσε στον Άγιο Νικόλαο ένα έργο ζωής, άσβηστο. Τι να θυμηθώ σ’ εκείνες τις επισκέψεις αστραπή στη μονή Παντάνασσας στο μετόχι του Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Λάγος με θαύματα μπροστά μας, με δαιμονισμένους που ήθελαν στήριξη, τον έψαχναν οι συγγενείς τους, με απόκληρους της ζωής αναζητώντας καταφύγιο; Την καρδιοπαθή μικρούλα που την είχαν ξεγραμμένη οι γιατροί και ζωντάνεψε υγιέστατη; Την οικογένεια των μουσουλμάνων που βρήκε εκεί όσα της είχαν στερήσει δικοί της άνθρωποι; Την ευλογία του σε παιδιά τσιγγανάκια, στην ανοικτή τράπεζα αγάπης…
Τότε δεκαετίες πριν, όπως και η περιπέτεια με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του Μετοχιού της Μονής Βατοπεδίου, η άφιξη επωνύμων ηθοποιών του Χόλυγουντ ως ταπεινών προσκυνητών ανάμεσα σε τόσους πολιτικούς, ιερωμένους που ερχόταν αθόρυβα, για να ανάψουν το κερί, να ζήσουν ασκητικά στο γαλήνιο παράδεισο του Πόρτο Λάγους εκεί στην ατμόσφαιρα της λιμνοθάλασσας στα νησάκια των Μονών ακολουθώντας το εκκλησίασμα.
Πόσα μυστήρια, γάμοι, βαφτίσεις κι αλλόθρησκων που γνώρισαν τον χριστιανισμό, αθέατοι με αυστηρούς κανόνες δίχως βιντεοσκοπήσεις, φορτωμένους στολισμούς, μπαλόνια, φιόγκους, βεγγαλικά, κωδωνοκρουσίες τις γνωστές υπερβολές αλλά το μυστήριο να εστιάζεται στις αυθεντικές του διαστάσεις. Η περιφορά του Επιταφίου με την συρροή πιστών από παντού, τι να πρωτοαναφέρω; Σήμερα που η Εκκλησία δοκιμάζεται και κάποιοι λειτουργοί της αμφισβητούνται, στοχοποιούνται…δικαίως ή αδίκως, που αναζητείται ελπίδα, σε μια κοινωνία σκληρή, αδιάφορη, ιδιοτελή, κλειστή, τι κάνουμε;
Πόσο αγγίζει το μήνυμα της χριστιανικής αγάπης με την ευρύτητα του όρου τον σύγχρονο άνθρωπο του δίνει βήμα, όραμα, γαλήνη στην ψυχή, ομορφιά κι ελπίδα στην καθημερινότητα του. Οι γυναίκες της αδελφότητας που ήρθαν από την Θεσσαλονίκη, την Αθήνα τις γειτονικές πόλεις της Θράκης τραγούδησαν στους φυλακισμένους εκεί στο γνωστό τσιμεντένιο προαύλιο της με την υψηλή περίφραξη αθέατη στον έξω κόσμο, γλυκαίνοντας την ατμόσφαιρα, δίνοντας σε όλους το δικό τους δέμα με ρούχα, υποδήματα, είδη υγιεινής, κάνοντας το βλέμμα τους να φωτιστεί, που κάποιος τους νοιάστηκε…
Οι περισσότεροι κρατούμενοι προερχόμενοι από μουσουλμανικές χώρες, από την Ασία, εγκαταλελειμμένοι από κυκλώματα που τους χρησιμοποίησαν και τους… ξέχασαν. Και κρατούμενοι από Ευρώπη, διαφορετικών χωρών, νοοτροπιών, βιοτικού επιπέδου που συνυπάρχουν συνωστισμένοι σε μια φυλακή που έγινε για 130 τροφίμους και φιλοξενεί πάνω από 330… με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό, στην αγωνία για φύλαξη, την αντιμετώπιση της καθημερινότητας τους, των μεταγωγών σε δικαστήρια κλπ με το προσωπικό οριακά να ανταποκρίνεται.
Ωστόσο η φυλακή Κομοτηνής θεωρείται ως υποδειγματική ακριβώς για την λειτουργία της. Με το ναό του Αγίου Ελευθερίου, με οδοντιατρείο, κουρείο, με σχολείο εκμάθησης ελληνικών πριν κάποια χρόνια, με μικρό μάρκετ, εστιατόριο αίθουσα εκδηλώσεων.
Οι επισκέπτες των Ελλήνων φυλακισμένων που συνήθως είναι συγγενείς πρώτου βαθμού εμφανίζονται, των αλλοδαπών όμως από μακρινές χώρες σπανιότατα. Οπότε, αυτές οι επισκέψεις είναι λογικό να τροφοδοτούν χαρά.
Θυμίζουμε ότι η Αδελφότητα «ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ», η οποία κατά νόμον ιδρύθηκε με την Απόφαση 1216/66 του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης και εδρεύει στο Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης, αναπτύσσει πλούσιο έργο σε όλες τις φυλακές της χώρας.
Ο ηγούμενος της Μονής Αγίου Νεκταρίου Αττικής, ο πατήρ Νήφων, στην επίσκεψη του ως ο συνεχιστής του πολύτιμου έργου του Πατέρα Γερβασίου έκανε τη δική του αναδρομή πως πέρασε το κατώφλι των φυλακών το μακρινό 2004 κι από τότε αναπτύσσοντας σχέσεις εκτίμησης και εμπιστοσύνης με τους διατελέσαντες διευθυντές παράγει ένα έργο φροντίδας και στήριξης, σε αποφυλακίσεις, σε άπορους κρατούμενους κλπ.
Πάνω από 16.000 αποφυλακίσεις απόρων κρατουμένων
Οι κύριες της Αδελφότητας Μονής Οσίας Ξένης με την μοναχή Μαρία, συμπληρώνουν με τις προσφορές και την εθελοντική τους δράση το έργο σε αυτό στο κομμάτι των παραβατικών της κοινωνίας που όμως με στόχο την μεταμέλεια, ίσως την ελπίδα, να ξαναβρούν τους χαμένους κώδικες στην ζωή τους.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι Αδελφότητα “ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ”, ευλογήθηκε από το Θεό και την προστάτιδα Αγία της πλουσιοπάροχα. Νέα μέλη προστέθηκαν στα πρώτα ιδρυτικά της στελέχη και με την άγρυπνη πνευματική διδασκαλία του Αρχιμανδρίτη πατρός Γερβασίου Ιωάννου Ραπτοπούλου, πνευματικώς προϊσταμένου της Αδελφότητος επί σειρά ετών μέχρι την εκδημία του, η Αδελφότητα έχει αναπτύξει αναγνωρίσιμο φιλανθρωπικό, ιεραποστολικό και κοινωνικό έργο με τις διάφορες δραστηριότητές της, εντός και εκτός Ελλάδος.
Έτσι δίνει, μέσα στη σύγχρονη κοινωνία, δυναμικά το παρών της χριστιανικής αγάπης και της ανιδιοτελούς προσφοράς στον πάσχοντα συνάνθρωπο, προωθώντας την αποφυλάκιση απόρων κρατουμένων η οποία από το 1978 μέχρι σήμερα, με τις συνδρομές επωνύμων και ανωνύμων Ελλήνων, έχει αποφυλακίσει 16.000 περίπου κρατουμένους από φυλακές της Ελλάδος και του εξωτερικού, πληρώνοντας τα δικαστικά τους έξοδα ή μικροοφειλές τους. Οι αποφυλακίσεις συνεχίζονται καθημερινά παράλληλα με το έργο των εκδόσεων, των πνευματικών εκδηλώσεων, των κατασκηνώσεων κλπ.
Ο Διευθυντής καταστήματος φυλακών Κομοτηνής Παναγιώτης Ραδόπουλος δεν είναι ιδιαίτερα ομιλητικός, κυρίως υπηρεσιακός και τυπικός, φροντίζει να ανταπεξέρχεται στο απαιτητικό έργο του καταστήματος της Κομοτηνής όταν έχει τροφίμους από 13 διαφορετικές χώρες, νοοτροπίες, αντιλήψεις και σε θαλάμους με μόνιμο συνωστισμό και πρόγραμμα που πρέπει να καλύπτει τις ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης συγκεράζοντας, την διαφορετικότητα και τις απαιτήσεις του υπηρεσιακού κανονισμού λειτουργίας της φυλακής.
Το ότι η Κομοτηνή είναι έδρα του Εφετείου Θράκης, με εμβέλεια εκδίκασης σοβαρών υποθέσεων σε δεύτερο βαθμό από πέντε νομούς, καταδεικνύει και το αυξημένο έργο άφιξης κρατουμένων από άλλα σωφρονιστικά ιδρύματα, την ευθύνη μεταγωγής τους, προσωρινής διαμονής όσο κρατά η δίκη κλπ.
Ένας κόσμος που συνυπάρχει αθέατος, εκεί πίσω από τα κάγκελα της φυλακής δίπλα στις πόλεις, που έχει ανάγκη παρά τα όσα διέπραξε να νοιώσει το ανθρώπινο πρόσωπο αυτών των μεγαλόψυχων που αγωνίζονται για την σωτηρία του. Αν πετύχει η προσπάθεια, κι ένας να μεταμελήσει, θα είναι κέρδος κατά την άποψη τους. Η πόρτα της φυλακής Κομοτηνής κλείνει μετά την ξεχωριστή παρουσία τόσων ατόμων θετικής διάθεσης και προσφοράς υλικών ειδών, αλλά κυρίως ισότιμης αντιμετώπισης και σπάνιας συνύπαρξης.