Ο γέρος που έβλεπε τις εικόνες να περνούν

«Ή ζεις γι’ αυτό που είσαι ή γι’ αυτό που δε θα γίνεις ποτέ» (Οδυσσέας Ελύτης)

Στο πεζοδρόμιο ενός μονόδρομου, εδώ στην Αθήνα, καθόταν ένας ηλικιωμένος και κάπνιζε το τσιγαράκι του, στο κενό που σχημάτιζαν δύο παρκαρισμένα βαν. Περνώντας τον είδα φευγαλέα, αλλά συγκράτησα καλά την εικόνα του. Γύρισα και στάθηκα μπροστά του. Χαιρέτησα τον άνθρωπο με ένα νεύμα. Τον κοίταζα και με κοίταζε. Τα χέρια του, ιδιαίτερα τα δάχτυλά του, ήταν σαν δάχτυλα πιανίστα ή χειρουργού. Το βλέμμα του ήταν αποφασιστικό, η δε αξιοπρέπεια και σοβαρότητά του, στα ύψη!

Πού να τον συγκρίσεις με κανέναν γλίτσα γραβατάκια, π.χ. τραπεζίτη, ή κάποιο “όρθιο πτώμα” (ανώτερο και αναίσθητο γομάρι της ΕΕ ή του ΔΝΤ), τύπου Ντάισελμπλουμ ή Πολ Τόμσεν. Φτωχός ήταν. Φορούσε ένα, μάλλον μοδάτο, πουκάμισο και σύντροφοί του ήταν το τσιγάρο και οι σκέψεις του. Τα λόγια του έφταναν στα αυτιά μου σχεδόν γράμμα-γράμμα. Ακριβώς όπως βλέπω να σχηματίζονται οι λέξεις στον αυτόματο δακτυλογράφο του κινητού ή του laptop στο Chrome.

Ένας σάκος ήταν ανάμεσα στα πόδια του και πάνω του ακουμπούσε το ένα του χέρι. Συμβόλιζε για μένα τον ακινητοποιημένο χρόνο. Στεκόταν προκειμένου να χαρεί το τσιγαράκι του και να απολαύσει τη μοναξιά του. Και κάτι που μου αποκάλυψε λίγο μετά. Δεν είχε καμία σχέση με τους γνωστούς επαίτες!

Ήταν πεντακάθαρος και θα έλεγα ότι το πρόσωπό του το είχε νίψει επιμελώς. Τον ρώτησα αν θα τον ενοχλούσε να τον έβλεπε κάποιος φίλος του να κάθεται στο πεζοδρόμιο. Μου είπε “είμαι από αυτούς που δεν κάνω αυτό που αρέσει στους άλλους”. Μαγκιά του! Είπε ότι του άρεσε να είναι έξω. Να κάθεται σε ένα πεζοδρόμιο ανάμεσα σε δύο μεγάλα παρκαρισμένα αυτοκίνητα και να βλέπει τις εικόνες να περνάνε γρήγορα μπροστά από τα μάτια του.

Το “βαρετό έργο” ενός μοναχικού ανθρώπου

Δεν το είχα ξανακούσει αυτό, αλλά και δεν τον ρώτησα τι ευχαρίστηση του έδινε. Τον ρώτησα όμως αν δυσκολεύεται να βρει τέτοιο μέρος ανάμεσα σε δύο ψηλά αυτοκίνητα, τα οποία να έχουν και μία απόσταση 1,5 μέτρο. Μία απόσταση, ώστε να τον διευκολύνει να βλέπει. Δε μου απάντησε κατευθείαν αλλά έμμεσα. Μου είπε “δεν είναι και τόσο συχνά που θέλω να κάνω, αλλά κάποιες φορές με πιάνει μεγάλη επιθυμία…”

Όταν τον ρώτησα πότε θα φύγει μου είπε “όταν το έργο που βλέπω γίνει βαρετό”! Τόλμησα να τον ρωτήσω, “έχεις κάνει κάμεραμαν”; Δεν μου απάντησε, γύρισε αλλού το κεφάλι του και μονολόγησε. “Μου αρέσει καμιά φορά να κάθομαι να βλέπω, σαν σινεμά, να περνάνε γρήγορα από μπροστά μου τα αυτοκίνητα, οι άνθρωποι και σχεδόν να μην προλαβαίνω να δω κάτι”. Προφανώς εννοούσε, ανάμεσα από τα δύο βαν. Του είπα “δεν φοβάσαι που τα λες αυτά στα ίσια, είναι εύκολο;”

Είπε “η απόφαση θέλει θάρρος και η άτιμη η σκέψη χρόνο κι εγώ πού να τον βρω αφού μεγάλωσα”; Συμπλήρωσε, κοιτάζοντας την άσφαλτο και τραβώντας μερικές ρουφηξιές, “η ευτυχία μου είναι ότι δε δίνω λόγο σε κανέναν”. Ύστερα είπε, “μου αρέσει να βλέπω τα πράγματα από μακριά γιατί από κοντά μου φαίνονται άσχημα”.

Ένας άνθρωπος δίχως πρόσωπο

Φεύγοντας, τον ρώτησα αν μπορώ να τον πάρω καμιά φωτογραφία και αντί για απάντηση με κοίταξε ακίνητος σαν άγαλμα, λες να πήρε πόζα. Κατάλαβα ότι συμφώνησε και συμπλήρωσε, μάλλον αδιάφορα, μη δείξεις πουθενά το πρόσωπο μου. Του υποσχέθηκα ότι δε θα δείξω το πρόσωπό του.

Το πρόσωπό του, ήταν γεμάτο από ρυτίδες που θύμιζαν κορμό παλιάς ελιάς ή και ξεραμένη γη με ραγάδες. Μπορεί να έκρυβε ένα παλιό ναυτικό, ή και κάποιον επιστήμονα «αιπόλο». Άνθρωπο δηλαδή που εργάζεται στην ύπαιθρο (αιπόλος=γιδοβοσκός). Δε ζήτησα να μάθω τίποτα για αυτόν, γιατί δεν ήθελα να διαταράξω την εντύπωση που μου έκανε.

Σε τέτοιες περιπτώσεις πιστεύω (αν και ισχύει γενικότερα) ότι η γνώση συχνά καταστρέφει τη φαντασία. Έτσι δεν τον ρώτησα δικά του πράγματα, προσωπικά. Φεύγοντας, έβαλα στο κινητό μου και άκουγα το ταγκό «Pasión», βλέποντας το σχετικό βίντεο με τους Rodrigo Leão και Lula Pena.

Υ.Γ.-1 Ο άνθρωπος αυτός ζούσε και απολάμβανε ακριβώς αυτό που ήταν. Οι διάφοροι Ντάϊσελ, Τόμσεν, τραπεζίτες, πολιτικοί και λοιποί εξουσιαστές, ζουν αυτό που δε θα γίνουν ποτέ! (Ιλουσιόν, που λέγανε και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, τρομάρα μας!)