Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ξανασταυρώνεται… στην Ευρώπη

του Βαγγέλη Γεωργίου

Συνήθως τα «Σαν σήμερα» είναι διεκπεραιωτικά, σύντομα. Ξεκινάνε κάπως έτσι: “Γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1929 και ήρθε πολλές φορές αντιμέτωπος με τον θάνατο. Δύο απόπειρες αυτοκτονίας στα 12 του, μια βομβιστική επίθεση ακόμα και μαχαίρωμα στο στήθος, ώσπου το 1968 θα υπέκυπτε από μια εύστοχη βολή καραμπίνας στο Τεννεσί. Ο πάστορας Μάρτιν Λούθερ Κινγκ κτλ. κτλ…». Τα “Σαν Σήμερα” λένε όμως πάντα τα γνωστά.

Οπωσδήποτε οι ΗΠΑ του 2018 δεν είναι αυτές του 1918 ή του 1968 και το τρέξιμο που έριξε ο μαύρος πάστορας έπαιξε καταλυτικό ρόλο σε αυτό. Το ίδιο συμβαίνει και με τον άλλο «πυλώνα» της Δύσης, την Ευρώπη.

Τα ευρωπαϊκά κράτη καταφέρανε πολλές εσωτερικές κατακτήσεις μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα. Την περίοδο που έδρασε ο Λούθερ Κίνγκ στις ΗΠΑ και μετά, η κατάκτηση αυτή στην Ευρώπη θεσμίστηκε με τον “Ύμνο στη Χαρά” του Μπετόβεν, με έναν συμβολισμό με μερικά κίτρινα αστέρια σε μπλε φόντο και μια δαιδαλώδη διακυβέρνηση που «ανταποκρίνεται στις σύγχρονες παγκοσμιοποιημένες συνθήκες».

Οι ΗΠΑ της εποχής του Κινγκ, ένα σχετικά καινούργιο κράτος, εξελίχθηκε σε υπερδύναμη αφήνοντας όμως χαοτικά κενά στην κοινωνική ολοκλήρωση, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η αντιμετώπιση του «διαφορετικού».

Ο υπουργός Εξωτερικών Ντίν Άτσεσον φώναζε για τον κίνδυνο που ελλόχευε σε αυτές τις φυλετικές διακρίσεις για την μάχη κατά του σοβιετικού κομμουνισμού. Σε εκείνη λοιπόν την Αμερική δούλεψε ο πάστορας, αλλά αν ζούσε σήμερα και γύριζε απ’ άκρη σε άκρη όλη την Ευρώπη, όπως έκανε και τότε στις ΗΠΑ, τι θα έβλεπε; Ποιες κατακτήσεις της Ευρώπης δοκιμάστηκαν τη χρονιά που πέρασε;

Ο τρόμος του Krampus

Στην Αυστρία, από το φθινόπωρο του 2017, συλλαμβάνουν μουσουλμάνες γυναίκες που φοράνε μπούρκα, μετά την ψήφιση σχετικού νόμου. Δεν πρωτοτύπησαν οι αυστριακοί. Είναι η 5η ευρωπαϊκή χώρα που απαγορεύει την κάλυψη ολόκληρου του προσώπου, όπως η μπούρκα και η νικάμπ σε δημόσιο χώρο. Η Διεθνής Αμνηστία και ο αυστριακός δικηγορικός σύλλογος αντέδρασαν έντονα σε αυτό το ρατσιστικό μέτρο.

Οι αρχές δήλωσαν ότι «ο κανονισμός αποσκοπεί στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής ειρήνης στην Αυστρία. Θα θέλαμε να τονίσουμε ότι όλοι οι επισκέπτες είναι ευπρόσδεκτοι και αξίζουν μια ασφαλή και ευχάριστη διαμονή. Με την απαγόρευση, η Αυστρία θέλει να ορίσει ένα σημάδι για μια ανοιχτή κοινωνία. Ως εκ τούτου, η απαγόρευση ισχύει σταθερά για όλα τα άτομα που είναι στην Αυστρία».

Η ανοιχτή αυτή κοινωνία όμως «προϋποθέτει» ότι η εισροή μεταναστών πρέπει να σταματήσει, όπως υποστήριξε ο ακροδεξιός (ναι είναι τέτοιος) ευρωπαϊστής Σεμπάστιαν Κούρτς. Και επειδή μόνο 150 γυναίκες στην Αυστρία καλύπτουν τα πρόσωπά τους, γίνεται αντιληπτό ποιους δεν συμπαθεί προληπτικά ο νόμος και συνεπώς τους κρατάει μακριά.

Είναι ειρωνικό ότι τα Χριστούγεννα του 2015 οι τοπικές αρχές προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους μετανάστες που τρομοκρατημένοι έβλεπαν ομάδες αυστριακών να είναι μεταμφιεσμένοι στο μυθικό τέρας Krampus, που αποτελεί παράδοση των γερμανικών χωρών. Αλλά η ισλαμική παραδοσιακή μπούρκα είναι πιο απεχθής από το γερμανικό τέρας των Χριστουγέννων.

Το «κοντέρ» της Δανίας

Δεν είναι όμως μόνο η επισήμως ακροδεξιά Αυστρία (λόγω της συγκυβέρνησης) που βλέπει έτσι την ένταξη (integration) των νεοεισερχόμενων. Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ένταξης στη Δανία περηφανεύεται στην ιστοσελίδα του μέσω infografics για τους κανονισμούς, χάρη στους οποίους περιόρισαν δραστικά την εισροή ξένων. Προς το παρόν το “κοντέρ” γράφει 67! Στην Δανία η ένταξη ανήκει σε εκείνες τις θεωρητικές έννοιες που «όταν πολιτικοποιούνται, ερμηνεύονται εκ νέου με τρόπους που ταιριάζουν στις πολιτικές στρατηγικές» λέει ο αναπληρωτής καθ. Janus Spindler Møller στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.

Το αρμόδιο υπουργείο κάνει (ακόμα) λόγο για μετανάστες 3ης γενιάς, στέλνοντας το μήνυμα ότι για να πάρεις υπηκοότητα πρέπει να ιδρώσεις πολύ: και 50 χρόνια να κάτσεις στη χώρα Δανός δεν γίνεσαι, δίνοντας μια γεύση ότι η κυβερνητική ατζέντα διαμορφώνεται εν πολλοίς από τις πιέσεις του εθνικιστικού Λαϊκού Κόμματος που έχει ισχυροποιηθεί σημαντικά.

Αυτή η διαιρετική -«μαλακή» ρατσιστική- τομή, έχει περάσει έντονα στην κοινωνία. Έρευνα του Πανεπιστημίου της Κομπεγχάγης δείχνει ότι πολλοί μετανάστες έφηβοι έχουν επίγνωση ότι οι συνομήλικοι τους, τους αντιμετωπίζουν πολύ διαφορετικά στην καθημερινότητα, όπως για παράδειγμα για τα ορθογραφικά τους λάθη. Μια νεαρή βλέποντας λάθη σε συμμαθητή της στο Facebook του έγραψε κοφτά «πρέπει να ενταχτείς μαθαίνοντας δανέζικα όπως και οι υπόλοιποι». “Η επίσημη κατανόηση της “ενσωμάτωσης”” λέει ο Møller “είναι ότι είναι ένα κανονιστικό εργαλείο για την προσαρμογή της συμπεριφοράς και όχι μια διαδικασία δημιουργίας νέων οντοτήτων“.

Η αλήθεια είναι ότι οι αρχές έχουν καταστήσει εξαιρετικά δύσκολες τις εξετάσεις για την γλωσσομάθεια. Αν δεν μπορείς να μάθεις την γλώσσα τότε το δανέζικο κράτος θα σε απελάσει. Δείτε το σχετικό ΒΙΝΤΕΟ εδώ.  “Μπορεί να φαίνεται ειρωνικό ότι ένα υπουργείο ενσωμάτωσης χρησιμοποιεί ένα λεξιλόγιο που κάνει ακριβώς το αντίθετο της ενσωμάτωσης, με την έννοια της συμμετοχής” λέει ο Møller.

Nα που εδώ η Δανία θυμίζει τον αμερικανικό Νότο. Μέχρι την δεκαετία του 1950 στον Νότο έθεταν διάφορα προσκόμματα στην άσκηση των πολιτικών δικαιωμάτων των έγχρωμων. Η ανάγνωση ήταν από τις βασικές προϋποθέσεις για να ψηφίσει κάποιος. Εφόσον η πλειοψηφία των μαύρων ήταν αγράμματοι και φτωχοί ήταν αδύνατο να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.

Ψυχολογικές επιχειρήσεις στην Ολλανδία

Ας φύγουμε από την πατρίδα του φιλόσοφου Σόρεν Κίρκεργκωρ, που έβαζε την ανθρώπινη ύπαρξη πάνω από τις έννοιες των σημερινών συμπατριωτών του, και ας πάμε στην Ολλανδία. Οι Ολλανδοί,  λοιπόν, πραγματικά ξεχωρίζουν για τις μεθόδους τους καθώς επιστρατεύουν ψυχολογικές επιχειρήσεις που εφαρμόστηκαν στον πόλεμο του Ιράκ. Πρόκειται για ενέργειες ώστε να καταστραφεί η πίστη, η θρησκεία, το οικονομικό και το πολιτικό σύστημα μιας χώρας από τον στρατό εισβολής.

Στην έρευνά που έκανε ο Δρ. Paul Mutsaers (Πανεπιστήμιο Tilburg), βρήκε ότι η ολλανδική αστυνομία επιστρατεύει τις ψυχολογικές μεθόδους του στρατού για να αντιμετωπίσει τους ξένους στην περιοχή του Amsterdam West. Πρόκειται για το πρόγραμμα «PsyCops» το οποίο εφαρμόζεται ήδη τα τελευταία χρόνια στην Ολλανδία.

Η ένσταση του Mutsaers είναι ότι «Μερικές φορές οι λύσεις που προτείνονται αποδεικνύονται μέρος του προβλήματος. Το να φέρνεις τον στρατό να αναλάβει τις ομάδες μεταναστών σε ολλανδικό έδαφος μπορεί να μην βελτιώσει τις επαφές μαζί τους αλλά να τις χειροτερεύσει, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται στρατιωτικές ψυχολογικές τεχνικές που ερμηνεύονται εύκολα ως μια μορφή χειραγώγησης, ακόμα και για την κατήχηση».

Ευρωπαϊκή συνενοχή στο δουλεμπόριο

Να πάμε νοτιότερα, στην Γαλλία και την Ιταλία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες -και η ΕΕ- χρηματοδοτούνε τις Αρχές στην Λιβύη προκειμένου να κρατάνε τους πρόσφυγες στα εδάφη της ώστε να μην περνάνε σε ευρωπαϊκό έδαφος. Επομένως, η συγκράτηση των μεταναστών στη Λιβύη ενδέχεται να ενισχύσει την ίδια την κατάσταση για την οποία οι ηγέτες της Ευρώπης δείχνουν να είναι τόσο “θυμωμένοι”.

Ο δημόσιος λόγος των “συντετριμμένων” αξιωματούχων της ΕΕ, ότι η βία και η εκμετάλλευση δεν μπορούν πλέον να αγνοηθούν, διαψεύδεται από «το γεγονός ότι τα ζητήματα αυτά υποβαθμίστηκαν καθώς η ΕΕ συνέχισε να συνεργάζεται με τις αρχές της Λιβύης για τον έλεγχο της μετανάστευσης” έγραψε πριν λίγο καιρό ο ερευνητής Simon McMahon από το Πανεπιστήμιο του Coventry. Από το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης το 2015, η ΕΕ προσέφερε μεγάλα ποσά στην Λιβύη ώστε να κρατά τους μετανάστες στο έδαφος της.

Σύμφωνα με έρευνα του Global Initiative οι εγκαταστάσεις κράτησης στη Λιβύη είναι χώροι συνεχιζόμενης εγκληματικής δραστηριότητας, άνθησης του λαθρεμπορίου σαρκός αλλά και δουλείας. Παρόλα αυτά ο Ευρωπαίος Μακρόν δήλωσε πέρυσι ότι η Λιβύη θα μπορούσε να είναι ιδανικός χώρος για όσους αναζητούν άσυλο. Ο McMahon υποστηρίζει ότι «οι δημοπρασίες δούλων στη Λιβύη είναι η τελευταία ένδειξη μιας πραγματικότητας για τους μετανάστες που η ΕΕ προτιμά να αγνοεί».

Πρόσφατα ο διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας John Dalhuisen αντέδρασε έντονα μέσω του euobserver για την ευρωπαϊκή κατάντια. «Όταν συνεργάζεσαι με έναν συνεταίρο ο οποίος είναι ο ίδιος συνεργάτης με εγκληματίες και εσύ κάνεις τα στραβά μάτια σε αυτά τα εγκλήματα, τότε σίγουρα κατά κάποιο τρόπο είσαι συνένοχος».  Ο Dalhuisen μάλιστα περιέγραψε τη συνεργασία με τις αρχές της Λιβύης “ως μια Φαουστιανή σύμβαση που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις συμφώνησαν να πληρώσουν“.

Άντε πάλι

Εάν ζούσε σήμερα ο Κινγκ ίσως να μην έβρισκε εκείνο το αμερικάνικο τέλος των 60s αλλά να τον πολεμούσαν ακόμα και οι “δημοκράτες”. Σαν έναν από αυτούς που έχουμε στην (Δυναμική) Ελλάδα, που ζητάει “μεταρρυθμίσεις” και δραστηριοποιείται μέσω fb, που είχε γράψει ότι “ίσως χρειάζεται να σκεφτούμε ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι διαλόγου και προβληματισμού πέρα από το πεζοδρόμιο“. Ένα αποστασιοποιημένος αναίμακτος ακτιβισμός.

Ναι σε αυτή την Ευρώπη ο Κίνγκ θα είχε πολύ δουλειά να κάνει αλλά το αποτέλεσμα ίσως τον απογοήτευε και ας μην κατέληγε με μια σφαίρα σφηνωμένη στην ωμοπλάτη του. Στην πολιτισμένη Ευρώπη του 21ου αιώνα οι ιδέες του σκοτώνονται με το “γάντι”.

Aς θυμηθούμε μόνο ότι στις ΗΠΑ τις ευθύνες για την δολοφονία  του πάστορα, τις έριξαν  σε έναν μοναχικό άνευ σημασίας μικροαπατεώνα ονόματι James Earl Ray. Οι πραγματικοί υπεύθυνοι εξαφανίστηκαν αφού πληρώθηκαν από την ίδια κυβέρνηση που παράλληλα βομβάρδιζε το Βιετνάμ. Και ύστερα θα ψάχνουμε ενόχους σε μπούρκες…