Ο Σλούκας στην καυτή έδρα του τουρκικού εθνικισμού

Η υπεροχή των αθλητών του μπάσκετ δεν επιτυγχάνεται μονάχα σε συνάρτηση με την επάρκειά τους στο παρκέ. Η ευστροφία, τα γρήγορα αντανακλαστικά, το πάθος και κυρίως η αυτοπειθαρχία είναι στοιχεία που διαφοροποιούν τον σπουδαίο από τον απλώς καλό επαγγελματία. Τα δύο τελευταία, οφείλουν να λειτουργούν σε απόλυτη ισορροπία, δίχως το ένα να εξουδετερώνει το άλλο, πόσο μάλλον όταν τα γήπεδα μεταβάλλονται συχνά πυκνά σε πεδία σύγκρουσης και διαπλοκής, άλλοτε συμφερόντων και άλλοτε πολιτικών και εθνικιστικών εξάρσεων.

Ο Κώστας Σλούκας, προσφάτως, βρέθηκε μεταξύ σφύρας και άκμονος. Οι παίκτες της Φενέρμπαχτσε, κατά την είσοδό τους στο γήπεδο για τον αγώνα με την Μπεσίκτας, ανάρτησαν σύσσωμοι ένα πανό για την ημέρα μνήμης με αφορμή την συμπλήρωση 81 ετών από τον θάνατο του Κεμάλ Ατατούρκ. Το πανό έγραφε «θυμόμαστε με νοσταλγία και σεβασμό». Πρόκειται για τον ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας, τον “μεγάλο πατέρα” των Τούρκων, ο οποίος έχει θεοποιηθεί.

Ο 30χρονος μπασκετμπολίστας επέλεξε να μην συμμετέχει. Με μία προσεχτική ματιά, μάλιστα, μπορεί κάποιος να διακρίνει τον Έλληνα διεθνή να παρατάσσεται μαζί με τους συμπαίκτες του, πίσω από το πανό, αλλά να μη το αγγίζει, επιδεικνύοντας δεξιοτεχνική ισορροπία στο να μην προκαλέσει, αλλά συγχρόνως να κρατήσει και τις αποστάσεις του. Δεν έκανε κάποια κίνηση που να μαρτυρά ασέβεια, δεν προφασίστηκε κάποια αιτιολογία που θα τον κρατούσε στα αποδυτήρια και θα του εξασφάλιζε μία ανώδυνη απουσία. Αντιθέτως, στάθηκε με σεμνότητα και δίχως διάθεση για αντιπαράθεση.

Οργή για την στάση του Σλούκα

Παρ’ όλα αυτά, η κίνησή του αυτή προκάλεσε όχι μόνο την αντίδραση φιλάθλων της τουρκικής ομάδας, αλλά και απλών Τούρκων. Ακολούθησαν υβριστικοί χαρακτηρισμοί, τους οποίους πυροδότησε και η δημόσια αντίδραση του Τούρκου σέντερ Σεμίχ Ερντέν, ο οποίος με ανάρτησή του στα σόσιαλ μίντια έγραψε: «Σλούκα, δεν θα τρως ψωμί σε αυτή τη χώρα χωρίς να σέβεσαι τον ιδρυτή μας! Θα δείχνεις σεβασμό στον πρόγονο μας, τον οποίο σέβονται σε όλο τον κόσμο».

Οι αντιδράσεις απλών οπαδών άρχισαν να παίρνουν απροσδόκητες διαστάσεις, με την αγριότητα κάποιων να φτάνει στο σημείο να ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι. «Απαράδεκτη η αντίδραση του Σλούκα! Ένας παίκτης με μίσος προς τον Ατατούρκ δεν γίνεται να φοράει τη φανέλα της ομάδας μας!». «Να θυμίσουμε εδώ στον Σλούκα, πως ο Βενιζέλος είχε φτάσει στην Άγκυρα ως καλεσμένος επί των τιμών του Ατατούρκ, το 1930. Ο Βενιζέλος είχε προτείνει τον Ατατούρκ για το Νόμπελ Ειρήνης το 1934. Το 1978, επίσης, η UNESCO είχε κηρύξει το 1981 ως Έτος Ατατούρκ».

«Διακοπή συμβολαίου στον Σλούκα τώρα! Αν δεν θέλει να κρατάει αυτήν τη σημαία, τότε να μην έρχεται στη χώρα μας να τρώει ψωμί!». «Ο Σλούκας δεν κράτησε το πανό των ανθρώπων που βούλιαξαν κάποτε τους παππούδες του. Πονάει», έγραφαν πολλοί, κάνοντας αναφορές στη Μικρασιατική Καταστροφή ακόμα και με σχετικά σκίτσα. Αντιλαμβανόμενος την βαριά ατμόσφαιρα, ο παίκτης εξέδωσε μία ανακοίνωση, με στόχο να κατευνάσει τις αντιδράσεις:

«Έχω μεγάλο σεβασμό για τη χώρα και την ομάδα. Είμαι εδώ πέντε χρόνια. Σέβομαι τη χώρα και την ιστορία της. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τίποτα δεν συνέβη ενσυνείδητα. Ήμουν απόλυτα συγκεντρωμένος στον αγώνα και δεν το συνειδητοποίησα εκείνη την στιγμή. Όλοι γνωρίζουν ποιος είμαι και πόσο έχω παλέψει γι’ αυτή την ομάδα. Βρίσκομαι στην ομάδα και τη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια και παλεύω γι’ αυτές. Δεν ανέχομαι να πιστεύουν πως δεν έδειξα σεβασμό. Υπάρχει μία σημαντική ιστορία πίσω απ’ αυτή τη χώρα και τη γνωρίζω. Πάντα το σέβομαι αυτό. Ναι, είμαι Έλληνας, αλλά βρίσκομαι είμαι εδώ κάθε μέρα και παλεύω για τη Φενέρ, που εκπροσωπεί την Τουρκία».

Από τον Ολυμπιακό στην Φενέρμπαχτσε

Δεν χρειάζεται και ιδιαίτερη σκέψη για να συμπεράνει κανείς ότι πιθανότητα φοβήθηκε τις τουρκικές αντιδράσεις και γι’ αυτό έψαξε δικαιολογίες για τη στάση του: είπε ότι δεν κράτησε το πανό, γιατί ήθελε να είναι συγκεντρωμένος στο ματς! Οι επιθέσεις και η απολογία αποτέλεσαν την απροσδόκητη τροπή ενός τολμήματος που έλαβε χώρα το καλοκαίρι του 2015. Τότε, που ο 24χρονος αθλητής εγκατέλειψε την Ελλάδα για να υπογράψει σ΄ έναν από τους μεγαλύτερους συλλόγους της Τουρκίας: το αντίπαλο δέος του Ολυμπιακού Πειραιώς, τη Φενέρμπαχτσε της ανατολικής Κωνσταντινούπολης.

Σχεδόν πέντε χρόνια αργότερα, ο νεαρός αθλητής είχε αρχίσει να δρέπει τους καρπούς των κόπων του. Η φανέλα με το όνομά του έκανε όλο και συχνότερα την εμφάνισή της στις κερκίδες, όπως και το όνομά του στα συνθήματα των οπαδών. Είχε, άλλωστε, παρά το νεαρό της ηλικίας του, επιδείξει μία αταλάντευτη προσήλωση στους συναινετικούς τόνους, αποφεύγοντας με δεξιοτεχνικές τρίπλες τις προκλήσεις και τις παγίδες.

«Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος με τη ζωή στην Τουρκία», δήλωνε ξανά και ξανά. «Με σέβονται και τους σέβομαι. Δεν έχω κανέναν λόγο να σκέφτομαι την επιστροφή στην Ελλάδα». Για του λόγου το αληθές, ήταν και ο μοναδικός αθλητής που παρευρέθηκε, μετά από πρόσκληση, στο δείπνο που παρέθεσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, στον πρώην πρωθυπουργό της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα.

Πόση διαφορά κάνουν λίγοι μήνες! Πίσω από τις πολιτικές αβρότητες και τα δείπνα αποδείχθηκε ότι φωλιάζει μία τέτοια ένταση, που σύμφωνα με την τουρκική αθλητική εφημερίδα Fanatik, μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η στάση του Έλληνα άσσου, η διοίκηση της ομάδας ζήτησε συνάντηση μαζί του. Αν και διαψεύστηκε η είδηση αυτή, από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι η ομάδα που δεν επιθυμούσε να χάσει τον διεθνή της παίκτη, τον συμβούλευσε ως προς το πώς να κινηθεί, έτσι ώστε να δοθεί ένα τέλος στην υπόθεση αυτή.

Εθνικιστικός πυρετός στην Τουρκία

Εξάλλου, υπήρξε έντονη ανησυχία πως το νέο αυτό περιστατικό θα τύχει σχολιασμού από τα ξένα μέσα ενημέρωσης, που ήδη ασκούν κριτική εναντίον των τουρκικών ομάδων, λόγω του στρατιωτικού χαιρετισμού. Πράγματι, ένα παραλήρημα εθνικισμού έχει κατακλύσει τους Τούρκους, οι οποίοι όπου βρεθούν χαιρετούν στρατιωτικά. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκουν να δείξουν την υποστήριξή τους στον πρόεδρό τους, αλλά και στην εισβολή στη Συρία.

Η αρχή έγινε με τους ποδοσφαιριστές της Εθνικής Ομάδας. Στις τελευταίες αναμετρήσεις, ακόμα και σε ευρωπαϊκούς αγώνες, όπως στον αγώνα της Τουρκίας με την Γαλλία, χαιρέτησαν στρατιωτικά. Το ίδιο έκαναν και οι οπαδοί της ομάδας στις κερκίδες. Σε μια τουρκική οικονομία που τρεκλίζει και πασχίζει να σταθεί όρθια, η εθνική υπερηφάνεια φαίνεται να περισσεύει.

Η υπόθεση απέκτησε διαστάσεις υστερίας, με τους αθλητές και άλλων αθλημάτων, σε διάφορους αγώνες, να χαιρετούν στρατιωτικά για να δείξουν τη συμφωνία τους με την πολιτική Ερντογάν. Ακόμα και μία αθλήτρια του μπόξ, η Μπουσενάζ Σουρμενελί, χαιρέτησε στρατιωτικά όταν κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Γυναικών.

Δημοφιλείς ιστοσελίδες, εφημερίδες και μεγάλες εταιρείες της Τουρκίας έφτασαν στο σημείο να καλούν τους αναγνώστες και τους πελάτες τους να αναρτούν εικόνες αθλητών που χαιρετούν στρατιωτικά στους δικούς τους λογαριασμούς, να την στέλνουν στους φίλους τους και σε αντάλλαγμα να κερδίζουν δώρα. Μέχρι και μικρά παιδάκια έκαναν την ίδια κίνηση σε αγώνα ποδοσφαίρου. Στο Βέλγιο μία ομάδα δεκάχρονων αγοριών στήθηκε να φωτογραφηθεί έτσι.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο εθνικιστικός πυρετός καταλαμβάνει την τουρκική κοινωνία. Εδώ και χρόνια, οι αθλητές “βιτρίνας” λειτουργούσαν άθελά τους ή μη σαν πρεσβευτές του καθεστώτος Ερντογάν. Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος, άλλωστε, ελέγχει ομοσπονδίες και διοικήσεις συλλόγων, προωθεί στις εθνικές ομάδες όσους ανήκουν στο κόμμα του, και μοιράζει χρήματα και προνόμια. Ο γνωστός ιστορικός Μουσταφά Αρμαγάν είχε βάλει λίγα χρόνια νωρίτερα στο στόχαστρο του και την ΑΕΚ, κατά την παρουσία του σε τηλεοπτική εκπομπή. Είχε δείξει μία φανέλα της Ένωσης, η οποία είχε τυπωμένη την Αγιά Σοφιά χωρίς τους μιναρέδες και γι’ αυτό είχε εξαγριωθεί στον αέρα!

Αφοσιωμένος στο μπάσκετ ο Κώστας Σλούκας

Μεγαλωμένος στο Ντεπό, μία γειτονιά κοντά στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης, ο Σλούκας ήταν άριστος μαθητής. Πέρασε στη Νομική μόνο και μόνο για να καταλάβει ότι δεν θα μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του να αγορεύει στα δικαστήρια. Μετά από το τελευταίο περιστατικό δεν αποκλείεται να νιώθει ότι σχοινοβατεί σε μία χώρα που αλλάζει μέρα με τη μέρα. Στριμωγμένος διεθνώς, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παίζει έντονα το χαρτί του ακραίου εθνικισμού, με τους αθλητές να πρωταγωνιστούν σε πολεμοχαρείς παραστάσεις.

Ο μπασκετμπολίστας, όμως, αποδείχθηκε τυχερός. Βρήκε απρόσμενους συμμάχους τόσο στον απλό κόσμο, όσο και στον πρώην διευθυντή σύνταξης της τουρκικής εφημερίδας Hurriyet Ερτουγρούλ Οζκιόκ. Αυτός ήταν που μπήκε μπροστάρης να τον υπερασπιστεί. «Ποιοι είστε εσείς ώστε να ζητάτε το λογαριασμό; Ο Σλούκας είναι πιο Φενέρμπαχτσε από τους παίχτες της Φενέρμπαχτσε. Είναι ο πιο καλός παίκτης. Παίζει έξι χρόνια. Είναι άψογος στον τρόπο, στο ύφος και στο ήθος του. Έχει γίνει Κωνσταντινοπουλίτης…».

Πιο ήπιος, αλλά εξίσου υποστηρικτικός και ο συνεργάτης του προπονητή της Φενέρμπαχτσε Ερντέμ Τσαν, ο όποιος πήρε δημόσια θέση μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Instagram. Εκεί αναγνώρισε τον σεβασμό και την αφοσίωση που έχει επιδείξει ο διεθνής παίκτης όλα αυτά τα χρόνια.

Το πιθανότερο είναι ότι παρά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε, το περιστατικό θα ξεχαστεί. Και ο Έλληνας μπασκετμπολίστας θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να συμβεί αυτό. «Δεν θέλω να ασχοληθώ με την πολιτική, απέχω από την πολιτική. Έχω επιλέξει το δρόμο του αθλητισμού και αφοσιώνομαι σε αυτόν…», είχε δηλώσει πρόσφατα. Αρκεί να σκύψει λίγο το κεφάλι, κάνοντας υπομονή. Πάλι καλά που –σύμφωνα με τα λεγόμενά του– «είναι πολύ υπομονετικός».