Οι δύο όψεις του Αγίου Βαλεντίνου

14 Φεβρουαρίου ή αλλιώς η ημέρα περί έρωτος και άλλων δαιμονίων. Τίτλος και του εμβληματικού βιβλίου του Κολομβιανού νομπελίστα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος που καταπιάστηκε με το πάθος και την αγάπη στα μυθιστορήματα και στα διηγήματά του. Εκεί όπου το φανταστικό και το πραγματικό συμπορεύονται, αντανακλώντας τη ζωή και τις συγκρούσεις μιας Ηπείρου και εντέλει ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Εξάλλου, πολύ πριν από τις σοκολατένιες καρδιές, τα τριαντάφυλλα που πλέον μπορούν σε μια μικροσκοπική γυάλα να διαρκέσουν δυο με τρία χρόνια και τα αρκουδάκια, οι Θεοί και οι ξακουστοί ήρωες της αρχαιότητας ερωτεύονταν ακριβώς όπως και οι κοινοί θνητοί, δέσμιοι του αρχέγονου πάθους, του πανάρχαιου έρωτα και της αγάπης για την οποία οι αρχαίοι Έλληνες ήταν που μίλησαν για πρώτη φορά.

Με κάποιο τρόπο, ακόμα και σήμερα, όμως, η πίστη στον έρωτα παραμένει ακλόνητη ως γενεσιουργός των πάντων. Άρα, δεν είναι και τόσο παράταιρο ότι από τον 14ο αιώνα έκανε την εμφάνιση της μία ημέρα που συνδέθηκε με την έννοια της ευγενούς αγάπης. Και ας παραμένει η καταγωγή της γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου ένα άλυτο μυστήριο, με τους ιστορικούς να διχάζονται ως προς την προέλευση της. Όποια και αν είναι αυτή, η εδραιωμένη γιορτή, κατά πολλούς, επισκιάζεται από τα τόσα πολλά που πλέον βαραίνουν τις καρδιές και το μυαλό των ανθρώπων.

Όσα δεν αφήνουν αρκετό χώρο για ρομαντισμό, ακόμα και με τη μορφή μιας ολίγον τί κακόγουστης, καταναλωτικής και ψυχαναγκαστικής ημέρας. Λίγο τα απόνερα της πανδημίας, ο κρύος καιρός που σπάει κάθε ρεκόρ σε πολλές γωνιές του πλανήτη, οι απειλές για τη δημοκρατία που ελλοχεύουν, οι διάφορες τραγωδίες, όπως ο σεισμός στην Τουρκία και η τακτική μας έκθεση στον θάνατο συνθέτουν μια γενικότερη αίσθηση ανησυχίας, αβεβαιότητας και μιζέριας. Ούτε ο επιβεβλημένος ρομαντισμός δεν μπορεί να μετριάσει αυτή τη διάχυτη αίσθηση απειλής…

Επιπλέον, όλη αυτή η διαφημιστική εκστρατεία γύρω από την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου μπορεί να έχει επιζήμια επίδραση στην ψυχική υγεία των ανθρώπων, προειδοποιούν οι ειδικοί. Όσοι βρίσκονται σε σχέση μπορεί να πιέζονται να ξοδέψουν χρήματα σε ακριβά δώρα και ξεχωριστές χειρονομίες, ενώ όσοι είναι ελεύθεροι μπορεί να εκλαμβάνουν το 24ωρο αυτό ως μία ενοχλητική υπενθύμιση, ότι δεν υπάρχει αποστολέας λουλουδιών. Ούτε σήμερα, ούτε χθες… Ως αποτέλεσμα, σε πολλές περιπτώσεις η μέρα μπορεί να καταλήξει σε Βατερλό, απογοήτευση, άγχος και ματαίωση.

Συνολικός λογαριασμός 380 ευρώ!

Κατά τ’ άλλα, ολόκληρο Forbes κάνει αφιέρωμα για το «πώς μπορεί κάποιος να επιλέξει την ιδανική σαμπάνια για την ημέρα…» Το περιοδικό Economist αναγνωρίζει ότι το να οργανώσει κάποιος ραντεβού την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, μπορεί να κοστίσει μια περιουσία. Χρησιμοποιώντας τα τελευταία στατιστικά, κατέταξε τις 15 πιο ακριβές πόλεις με βάση τον λογαριασμό για την ρομαντική αυτή βραδιά: Ελλάδα: Ποτά σε ένα κομψό ξενοδοχείο, ακολουθούμενο από δείπνο και μια ταινία. Ένα μπουκάλι κρασί και μια ανθοδέσμη ανεβάζουν τον λογαριασμό στα 380 ευρώ. Άουτς!

Στην εποχή, όμως, των εφαρμογών και των social media καλό είναι να προσέχουμε ιδιαίτερα! Η άφιξη του Αγίου Βαλεντίνου συνοδεύεται από τον αυξανόμενο αριθμό των ρομαντικών απατών, scams. Αυτό συμβαίνει επειδή οι εφαρμογές γνωριμιών συνήθως βλέπουν μια αύξηση στη δραστηριότητα των χρηστών αυτήν την εποχή του χρόνου, παρουσιάζοντας την τέλεια ευκαιρία για κάθε λογής απατεώνες.

Αυτοί οι άτακτοι γίνονται φίλοι με ανυποψίαστους χρήστες και συνομιλούν μαζί τους για εβδομάδες ή μήνες, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη τους. Μόλις την αποκτήσουν, συνήθως στέλνουν κάποιο δόλιο σύνδεσμο με το πρόσχημα μίας επενδυτικής συμβουλής. Αυτός ο σύνδεσμος χρησιμοποιείται γενικά για την απόκτηση των διαπιστευτηρίων του θύματος, όπως το ιδιωτικό κλειδί του κρυπτογραφικού πορτοφολιού του. Οπλισμένοι με αυτές τις πληροφορίες, οι απατεώνες μπορούν να κλέψουν το θύμα και στη συνέχεια να εξαφανιστούν στο χάος του Διαδικτύου.

Ο κορυφαίος ψυχίατρος του πανεπιστημίου Χαρβαρντ Τες Γικινσον και συγγραφέας του βιβλίου Fool Proof θεωρεί έτσι και αλλιώς θύματα όλους εκείνους που σήμερα θα ξυπνήσουν με ένα μεγαλύτερο χαμόγελο, σπεύδοντας να γιορτάσουν τον έρωτα που ήδη έχει φωλιάσει στην καρδιά τους. Εξάλλου, όπως υποστηρίζει, η ερωτική αποπλάνηση είναι από μόνη της ένα είδος ήπιας απάτης. Είναι εντάξει να δημοσιεύσετε μια υπερβολικά κολακευτική και όχι και τόσο αληθινή φωτογραφία στα social; Να παρουσιάζετε τον καλύτερο εαυτό σας νωρίς σε μια σχέση; Πώς μπορείς να καταλάβεις αν σε αγαπάει; Η διαπραγμάτευση της οικειότητας είναι οδυνηρή εν μέρει λόγω αυτής της συνεχούς επαγρύπνησης για τον απατεώνα…

“Σε αγαπώ για πάντα”… 

Κι όμως, οι άνθρωποι εξακολουθούν να παντρεύονται ή να μετακομίζουν μαζί ή να λένε σ ‘αγαπώ και να πείθονται για αυτό το έρμο “το πάντα”. Δίνουν ο ένας στον άλλο κλειδιά και κωδικούς πρόσβασης στους λογαριασμούς των social media και υποσχέσεις αιώνιας αγάπης; Κανείς δεν θέλει να είναι κορόιδο στην αγάπη, αλλά γνωρίζει ότι ο κίνδυνος είναι ενδημικός στην όλη επιχείρηση και η επιχείρηση είναι υπαρξιακή. Με αυτή τη λογική, η σημερινή γιορτή, “μπούρδα”, κιτς και χαζοχαρούμενη είναι ιδανική! Μέρος της γενικότερης πλάνης.

Συνώνυμο της κοροϊδίας. Καλά, το ότι η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου εξυπηρετεί καθαρά εμπορικούς σκοπούς είναι κάτι το χιλιοειπωμένο και απόδειξη για το παραπάνω αποτελεί και το γεγονός ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν υπάρχει Άγιος με το όνομα Βαλεντίνος για να γιορταστεί. Ακριβώς όπως και ο ίδιος ο έρωτας, λοιπόν, που δημιουργεί πλασματικές ανάγκες. Εξιδανικεύει και “πουλάει”.

Επιδεικνύει ξεδιάντροπα την ευτυχία κάποιων, ενώ όσο και αν ευαγγελίζεται τον αυθορμητισμό τόσο τυποποιημένη είναι. Παρόλα αυτά, επειδή είμαστε άνθρωποι και στην πλάνη ζούμε ή τουλάχιστον την πλάνη επιζητούμε δεν υπάρχει ιδανικότερη ημέρα για να αφεθούμε στον καταναλωτισμό και στη μη ρεαλιστική απεικόνιση της αγάπης. Την ιλουστασιον εκδοχή της… ροζ, κόκκινα κομφετί, καρδιές και σοκολάτες! Happy Valentine’s Day!