Όραμα παιδείας σε έδαφος πνευματικής και ηθικής καλλιέργειας
15/09/2024Αρχή μιας νέας σχολικής χρονιάς η φετινή και τα σχολεία εξακολουθούν να τροχοδρομούν στις παλιές ράγες κατεύθυνσης και ανεφάρμοστων προγραμμάτων σε ζητήματα συμπεριφοράς των μαθητών και διαχείρισής της μέσα στο περιβάλλον ”κινούμενης άμμου” της σχολικής τάξης.
Περιβάλλον ανομοιογενές, συνήθως, το οποίο καλλιεργεί συναισθηματικές δυσκολίες σε επικοινωνιακό επίπεδο λόγω των πολιτισμικών και των κοινωνικο-οικονομικών διαφορών των μαθητών. Γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη να λειτουργεί έμπρακτα το σχολείο ως φορέας όχι μόνο της γνώσης και της κατάρτισης, αλλά και της κοινωνικοποίησης των μελών του.
Φορέας κοινωνικού ελέγχου με συντονιστές τους εκπαιδευτικούς και στόχο την πρόληψη και διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς τους, τα οποία – αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα – θα καταλήξουν με μαθηματική ακρίβεια σε αξιόποινες πράξεις. Σε βίαιες εκδηλώσεις ή σε λεκτικές προκλήσεις κατά δασκάλων και συμμαθητών, στις οποίες συμμετέχει από χρόνο σε χρόνο – άμεσα ή έμμεσα – όλο και μεγαλύτερο μέρος του μαθητικού δυναμικού των σχολείων.
Δυναμικού που προδιαγράφει την τύχη του ως μέρος του κοινωνικού συνόλου με το οποίο θα είναι εφεξής άρρηκτα συνδεδεμένο υπό την ιδιότητα του πολίτη. Του πολίτη που, στην ιδανική του διαπαιδαγώγηση, θα έπρεπε να διαθέτει ήθος και πνευματική καλλιέργεια..
Και να τα διαθέτει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορεί να βλέπει και να νιώθει την αξία του δάσους κι όχι του δέντρου, της απώτερης, δηλαδή, κι όχι της άμεσης και ευκαιριακής χρησιμότητας των πραγμάτων. Την αξία του κοινωνικού κι όχι το πρόσκαιρου και προσωπικού του οφέλους. Του ”εμείς” και όχι του ”εγώ”, όπως λέει ο Μακρυγιάννης…
Όραμα παιδείας
Έτσι μόνο – σε έδαφος πνευματικής και ηθικής καλλιέργειας – θα αποκτήσει όραμα η ελληνική παιδεία και θα μπορέσει να εντάξει η εκπαίδευση στην κοινωνία ανθρώπους υπεύθυνους, με πλήρη συνείδηση της ορθής λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και σεβασμό στους νόμους του κράτους.
Ανθρώπους ελεύθερους και υπεύθυνους, που θα είναι ολοκληρωμένες προσωπικότητες, ικανοί να ενταχθούν αρμονικά στο κοινωνικό σύνολο και να αναπτύξουν μέσα σ’ αυτό τα δώρα της δημοκρατίας: τον διάλογο, την ανοχή και τον αλληλοσεβασμό του ενός προς τον άλλον και όλων μαζί προς τον αδύναμο, τον τρωτό ή ”διαφορετικό” πλησίον ο οποίος αγωνίζεται για την επιβίωσή του.
Ανθρώπους με ανεπτυγμένη την εθνική και ηθική τους συνείδηση, αλλά και την ισχυρή βούληση, ώστε να είναι έτοιμοι να αφοσιωθούν στις ευθύνες που θα αναλάβουν. Να είναι έτοιμοι να προσφέρουν με αυταπάρνηση ό,τι καλύτερο έχουν στην πατρίδα, τους δημοκρατικούς θεσμούς και την κοινωνία.
Έτσι μόνο ο λαός μας (γέννημα θρέμμα μιας κοινωνίας που διανύει πολυετή περίοδο ποικιλόμορφης παρακμής) θα νιώσει ότι ζει σε εδραιωμένη καλά δημοκρατία, μη απειλούμενη από τους εχθρούς της (τυραννία-δημοκοπία). Θα είναι σε θέση να κατακτήσει τον αληθινό φωτισμό του: την εσωτερική καλλιέργεια και την ηθική τελείωση που του αρμόζει ιστορικά και πολιτιστικά.
Θα μπορεί να συμμετέχει ενεργά και ελεύθερα – με υγιή και δημιουργικό τρόπο λόγω αναβάθμισης της ποιότητας των πολιτών του – στη διακυβέρνηση του τόπου έχοντας σφυρηλατήσει (στα πλαίσια της εκπαίδευσης και υπό την ευθύνη πνευματικών ανθρώπων) εθνικό φρόνημα και δημοκρατικό ήθος.
Πολιτική και ηθική
Κι αυτό το τελευταίο είναι ζητούμενο στην εποχή μας, δεδομένου ότι παρατηρείται μείωση του ρόλου της ηθικής σε όλα τα επίπεδα συμπεριλαμβανομένης και της πολιτικής. Τα νέφη της πολιτικής διαφθοράς και της ηθικής κατάπτωσης, άλλωστε, έχουν πυκνώσει από χρόνια.
Απ’ όταν η πολιτική αποσυνδέθηκε από την ηθική της υπόσταση. Συνέπεια επικίνδυνη για τον λαό, που περιμένει πώς και πώς την μετάγγιση των ηθικών αξιών και αρχών – δια της παιδείας στον πολιτικό χώρο.
Μετάγγιση που θα αποσοβήσει τα φαινόμενα της αναξιοκρατίας, της εμπορευματοποίησης της λαϊκής ψήφου, της κατάχρησης εξουσίας,της δημαγωγίας, του αυταρχισμού, του πολυπρόσωπου φασισμού, του νεποτισμού και της κοινωνικής αναλγησίας.
Έτσι θα αποκαθαρθεί το πολιτικό σκηνικό, θα ηθικοποιηθεί ο λαός και θα αποκατασταθούν οι κατακτήσεις του κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα. Θα αποκατασταθεί η πολιτική παρακμή και θα επανέλθει ο σεβασμός στα δημοκρατικά ιδεώδη. Η εξουσία (από κάτω προς τα πάνω) θα εναρμονιστεί με την ηθική, η οποία προς ώρας έχει υποταχθεί διακομματικά στην πολιτική σκοπιμότητα προς δόξα του Μακιαβέλι.
Προς δόξα του μακιαβελικού μανιφέστου του πολιτικού αμοραλισμού, που θεωρεί ασυμβίβαστες την πολιτική και την ηθική. Θεωρεί το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο εξίσου εφαρμόσιμα και αποδεκτά στην πολιτική, με κυρίαρχο moto τη ρήση ”Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” (βλ/ Νικολό Μακιαβέλι: ”Ο Ηγεμόνας”).
Ρήση απόλυτα ταυτισμένη με την εξαχρείωση των ηθών, τη διαφθορά και τον πολιτικό μηχανισμό του ωφελιμισμού, ο οποίος ισχυροποιεί τις ηγεμονικές ομάδες σε βάρος των μαζών μετατρέποντάς τες σε αντικείμενα εκμετάλλευσης μέσω της πολιτικής προπαγάνδας…