Όταν συνοδός ασθενούς χειροδικεί εναντίον ιατρού…

Αν και η ιατρική αντιμετώπιση ήταν η ενδεδειγμένη, ο συνοδός του ασθενούς έχασε τον αυτοέλεγχό του και αφέθηκε στις παρορμήσεις του, εκφράζοντας βίαιη και κατακριτέα συμπεριφορά. Η άσκηση βίας μέσα σε νοσοκομείο ενάντια σε έναν ιατρό που έχει την ευθύνη μιας ολόκληρης κλινικής είναι μια ακραία αντικοινωνική συμπεριφορά. Το νοσοκομείο είναι ένας ιδιαίτερος τόπος, όπου άνθρωποι γεννιούνται και άνθρωποι πεθαίνουν. Τραυματίες και ασθενείς εξετάζονται, νοσηλεύονται, χειρουργούνται και περιθάλπονται.

Για κάποιους είναι τα “μαρμαρένια αλώνια” έτσι ώστε το νοσοκομείο να μην είναι απλά άλλος ένας χώρος εργασίας, αλλά ένας χώρος ιερός. Το νοσοκομείο είναι τόπος ασύλου όπου η ανθρώπινη συμπεριφορά υπόκειται σε κανόνες. Η ομαδική προσωρινή διαβίωση των ασθενών απαιτεί σεβασμό και συμμόρφωση. Είναι χώρος όπου οι εργαζόμενοι μιλούν χαμηλόφωνα μεταξύ τους και η ησυχία είναι επιβεβλημένη για το καλό των νοσηλευομένων.

Η εύρυθμη λειτουργία ενός νοσοκομείου είναι σημείο πολιτισμού μιας ευνομούμενης κοινωνίας και στολίδι της Πολιτείας. Το νοσοκομείο είναι ένας χώρος καταφυγής, όπου αμβλύνονται οι φυλετικές, οι θρησκευτικές και οι ταξικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων. Ιδιαίτερα το δημόσιο νοσοκομείο είναι βραχίονας του κράτους προς υπηρεσία όλων των ανθρώπων και όχι κερδοσκοπικός οργανισμός. Νοσοκομείο δεν είναι μόνο ένα επιβλητικό κτήριο, αλλά ένα σύνολο ανθρώπων που καλούνται να συνεργαστούν ως ομάδα. Οι υγειονομικοί δεν πληρώνονται για να εργάζονται αλλά για να συνεργάζονται. Η ψυχή του νοσοκομείου είναι οι ιατροί όλων των βαθμίδων και ειδικοτήτων, οι νοσηλευτές, οι τραυματιοφορείς, οι καθαρίστριες, οι φαρμακοποιοί, οι διοικητικοί και όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι ως μάγειρες, τραπεζοκόμοι, ράφτες, καθαριστές, τεχνίτες και φύλακες.

Ο συνοδός ασθενούς στη Δικαιοσύνη

Ο πόνος και ο φόβος βγάζει τον πραγματικό χαρακτήρα του πάσχοντος ανθρώπου. Ο χαρακτήρας είναι το εργοστάσιο παραγωγής συμπεριφοράς. Όταν, λοιπόν, κάποιος βρίσκεται σε θέση ανάγκης ιατρικής βοήθειας ή είναι συνοδός ενός πάσχοντος ανθρώπου, ακόμα κι αν ο εξεταζόμενος είναι παιδί δεν έχει δικαίωμα να ασχημονεί. Όσο δίκιο κι αν έχει το χάνει εάν σηκώσει το χέρι του για να χειροδικήσει απέναντι σε έναν εργαζόμενο του νοσοκομείου, απλά και μόνο επειδή μπορεί να το κάνει. Η βία και η κακία ξεκινάει από την οικογένεια, δυναμώνει και ενισχύεται στο σχολείο και μετά παγιώνεται σε κάθε τομέα της κοινωνίας. Η χειροδικία είναι αποτέλεσμα αδυναμίας ελέγχου των παρορμήσεων ανθρώπων με φτωχό λεξιλόγιο, χωρίς ηθικές αναστολές.

Δυστυχώς στην πατρίδα μας υπάρχουν κι άλλα γεγονότα ενδονοσοκομειακής βίας συνήθως από συνοδούς ασθενών και σπανιότερα από εξεταζόμενους. Είναι καταδικαστέα ακόμα κι αν υπάρχουν κάποια ψήγματα δίκιου. Τα φαινόμενα αυτά αντανακλούν την παρακμή της κοινωνίας και δεν είναι προς το συμφέρον κανενός. Η ιατρική κοινότητα σε άλλες χώρες έχει μηδενική ανοχή σε τέτοια φαινόμενα. Ούτε σε δημοκρατικά πολιτεύματα, ούτε σε απολυταρχικά καθεστώτα παρατηρούνται τέτοια ατυχή περιστατικά. Η ενδονοσοκομειακή βία τιμωρείται παραδειγματικά λόγω της ασέβειας που υποκρύπτει. Η κοινή γνώμη, όπως και η Πολιτεία πρέπει να είναι στο πλευρό των ιατρών και γενικότερα των υγειονομικών έτσι ώστε να προστατεύεται το ιατρικό λειτούργημα προς όφελος της δημόσιας υγείας και σε τελική ανάλυση για το ίδιον συμφέρον των ασθενών.

Ο συνοδός που χτύπησε το διευθυντή της Ορθοπαιδικής δικαίως βρέθηκε αντιμέτωπος με τις νομικές συνέπειες των παρορμήσεων του. Η κοινή γνώμη, όμως, πρέπει να τον περιθωριοποιήσει και να μην αδιαφορήσει για το συμβάν. Κανείς δεν πρέπει να ανεχτεί αυτόν το συνοδό να καυχιέται στο καφενείο για την ασέβειά του. Η χειροδικία εναντίον ιατρού είναι ύβρις που διεγείρει τη νέμεση. Η τιμωρία από την Πολιτεία θα πρέπει να είναι αυστηρή και παραδειγματική, έτσι ώστε να λειτουργήσει αποτρεπτικά σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Οι διάφορες συλλογικότητες των ιατρών καλούνται να διαμαρτυρηθούν και να καταδικάσουν το γεγονός, τόσο απέναντι στην Πολιτεία, όσο και στην κοινή γνώμη.

Σε μια δύσκολη εποχή που το ΕΣΥ έχει ποικίλα προβλήματα και ελλείψεις τέτοια φαινόμενα πρέπει να στηλιτεύονται και να μην περνούν απαρατήρητα. Είναι αδιανόητο να συζητάμε για επιστράτευση ιατρών στο ΕΣΥ και να ανεχόμαστε συμπεριφορές ενδονοσοκομειακής βίας από συνοδούς. Για το συμφέρον κάθε ασθενή, για το καλό του κάθε συνοδού σε καιρούς χαλεπούς και περιόδους ισχνών αγελάδων ας θυμηθούμε τους στίχους του Κωνσταντίνου Καβάφη: «Κι αν δεν μπορείς να κάμεις τη ζωή σου όπως τη θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις».