Σεισμολόγοι: Ακόμα δεν είδαμε τον κύριο σεισμό – Χιλιάδες αναχωρήσεις από την Σαντορίνη – Συνεχείς κατολισθήσεις
04/02/2025
Στον «ρυθμό» του Εγκέλαδου συνεχίζουν να βρίσκονται οι Κυκλάδες, ενώ την ίδια ώρα η αγωνία των κατοίκων σε Σαντορίνη, Αμοργό, Ανάφη και στα γύρω νησιά κορυφώνεται. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από Λιμάνια και Αεροδρόμια, περίπου 9.000 άτομα έχουν εγκαταλείψει το νησί της Σαντορίνης προς πάσα κατεύθυνση. Σεισμός 5 Ρίχτερ έγινε αισθητός και στην Αττική και εκδηλώθηκε 20 χιλιόμετρα Νότια Νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης. Σεισμός, μεγέθους 4,6 Ρίχτερ σημειώθηκε περίπου στις 14.30, έγινε αισθητός και στην Κρήτη, με επίκεντρο στα 26 χιλιόμετρα βόρεια βορειοδυτικά της Ανάφης. Η σεισμική δραστηριότητα είναι συνεχής.
Οι άνθρωποι που μένουν στη Σαντορίνη χρησιμοποιούν κάθε διαθέσιμο μέσο (πλοία, αεροπλάνα) για να πάνε προς την Αθήνα, καθώς οι συνεχείς σεισμοί που έχουν αγγίξει μέχρι και τα 4,9 της κλίμακας Ρίχτερ, τους έχουν κάνει να χάσουν τον ύπνο τους. Η νύχτα ήταν δύσκολη για τους κατοίκους του νησιού, καθώς οι σεισμοί συνεχίστηκαν καθ’ όλη την διάρκεια της.
Σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, σεισμός 4,8 Ρίχτερ σημειώθηκε στις 8:09 το πρωί με επίκεντρο τα 18 χλμ. νοτιο-νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού και είχε εστιακό βάθος τα 11,9 χλμ. Την ίδια στιγμή συνεχίζονται οι κατολισθήσεις στο νησί, ενώ έκλεισε η Κόκκινη παραλία της Σαντορίνης καθώς έπεσαν κομμάτια βράχων λόγω των σεισμών.
Τέσσερις νέας τεχνολογίας φορητούς υποθαλάσσιους σεισμογράφους που θα μελετήσουν το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου στη Σαντορίνη εγκαθιστά σήμερα μέσα στην καλδέρα του Κολούμπου και δίπλα στο υποθαλάσσιο ρήγμα της Ανύδρου, διεθνής ομάδα ερευνητών, στην οποία συμμετέχουν επιστήμονες από το Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών GEOMAR Helmholtz του Κιέλου και το Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ, καθώς και η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού.
Η διεθνής ερευνητική ομάδα βρίσκεται στη Σαντορίνη συμμετέχοντας στην ωκεανογραφική αποστολή MSM132, που έχει ως στόχο να εξερευνήσει τα υποθαλάσσια ηφαιστειακά κέντρα της Σαντορίνης και να κατανοήσει τις γεωλογικές διεργασίες που συμβαίνουν σε αυτά. Οι υποθαλάσσιοι σεισμογράφοι που θα εγκατασταθούν είναι εξοπλισμένοι με ειδικούς σένσορες για να μετράνε τη μικροσεισμικότητα του χώρου, τις μετακινήσεις του εδάφους, αλλά και τις φυσικοχημικές παραμέτρους του νερού. Είχε προηγηθεί η τοποθέτηση τον περασμένο Δεκέμβριο ακόμα τριών υποθαλάσσιων σεισμογράφων μέσα στον κρατήρα του Κολούμπου και πέντε στη θαλάσσια περιοχή Κολούμπου και ρήγματος Ανύδρου.
Τί λένε ειδικοί
Ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος, υποστήριξε πως «έχουμε φτάσει σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι», αναφέροντας πως «βρισκόμαστε σε προσεισμική ακολουθία». «Σταδιακά τα μεγέθη από το μεσημέρι του Σαββάτου μέχρι σήμερα, από τα 3,6 Ρίχτερ έφτασαν στα 5 Ρίχτερ. Επαληθεύεται πλήρως πως βρισκόμαστε σε προσεισμική ακολουθία. Έχουμε πάρει ανοδική πορεία στα μεγέθη και στο πλήθος των σεισμών, ενώ συνεχίζεται η σεισμική ακολουθία με τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά», είπε ο κ. Παπαδόπουλος στο MEGA.
«Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε βέβαιοι εάν θα γίνει μεγαλύτερος σεισμός, είναι ακόμα ανοιχτό το ενδεχόμενο. Ενδεχομένως ο σεισμός των 5 Ρίχτερ που έγινε το μεσημέρι της Τρίτης να είναι ο κύριος αλλά αυτό θα το ξέρουμε σε δύο με τρία εικοσιτετράωρα, εάν εμφανιστεί σεισμική ακολουθία χαρακτηριστικά μετασεισμών. Ωστόσο, προς στιγμήν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συνεχίζεται η ακολουθία με χαρακτηριστικά προσεισμών και είναι δικαιολογημένη η εγρήγορση των επιστημόνων και οι προειδοποιήσεις», συμπλήρωσε. Ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος επανέλαβε πως «νομίζω έτσι όπως πορεύεται η ακολουθία και έχει όλα τα χαρακτηριστικά των προσεισμών, θα ανέβουν και άλλο τα μεγέθη. Δεν είμαι έτοιμος να απαντήσω αν θα είναι μέχρι 6 Ρίχτερ. Θα το δούμε, είναι ζήτημα ημερών».
Οι τρόποι και η αντιμετώπιση ενός ενδεχομένως μεγαλύτερου συμβάντος συζητήθηκαν στη σημερινή διυπουργική σύσκεψη για τους σεισμούς ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό παρουσία του Βασίλη Κικίλια. Όπως τονίζει ο καθηγητής Γεωφυσικής Κώστας Παπαζάχος, ο οποίος συμμετείχε στη σύσκεψη, το ρήγμα είναι μικρότερο του ρήγματος της Αμοργού που ακόμα και αν διαρρηχθεί θα δώσει μικρότερης ισχύς σεισμούς από το ρήγμα του 1956. Ο σχεδιασμός έχει γίνει από το καλοκαίρι, όπως είπε ο κ. Παπαζάχος και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων: τους χώρους καταφυγής του πληθυσμού, τη μεταφορά των ατόμων με ειδικές ανάγκες και το διαιτολόγια και τη σίτιση των ανθρώπων στην ύπαιθρο.
Η σεισμική δραστηριότητα έχει περιοριστεί στη νησίδα Άνυδρο» δήλωσε στο ΕΡΤNews o Αθανάσιος Γκανάς, διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, επισημαίνοντας ότι τα μέχρι τώρα στοιχεία συγκλίνουν στο ενδεχόμενο σμηνοσειράς κάτι που σημαίνει πως αποφεύγουμε το ενδεχόμενο για τσουνάμι και κατολισθήσεις.
Ανάρτηση για τους σεισμούς στην Σαντορίνη και τα γύρω νησιά έκανε ο καθηγητής σεισμολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, Άκης Τσελέντης. Ο κ. Τσελέντης εκτιμά ότι η σεισμική δραστηριότητα στην Σαντορίνη δυστυχώς δεν αποκλιμακώνεται και τονίζει ότι ο σεισμογόνος χώρος επεκτείνεται προς το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού που μας έδωσε το καταστροφικό σεισμό του 1956 έχει ενεργοποιηθεί. «Το χειρότερο σενάριο είναι να φτάσουμε τα μεγέθη του 1956 αλλά το πλέον πιθανό είναι να έχουμε σύντομα τον κυρίως σεισμό», αναφέρει και υπογραμμίζει ότι «Η όλη δραστηριότητα έχει ξεκάθαρα τα χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας».
Πεπεισμένος ότι το μπαράζ σεισμών των τελευταίων ημερών στη Σαντορίνη συνδέεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα, σημείωσε ο Καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πάτρας Αβραάμ Ζεληλίδης μιλώντας στο ραδιόφωνο του Πρώτου Προγράμματος. Ο κ. Ζεληλίδης αναφέρθηκε στους σεισμούς που σημειώνονται το τελευταίο διάστημα ανοιχτά της Σαντορίνης και εξήγησε: «Όπως βυθίζεται η Αφρική κάτω από την Ευρώπη σε ένα τόξο που περνάει νότια της Κρήτης, βυθιζόμενη η Αφρική σε ένα βάθος περίπου 80 χιλιομέτρων, αρχίζει και λιώνει το υλικό και έτσι δημιουργείται ένα αντίστοιχο τόξο, το ηφαιστειακό τόξο που πιάνει τα Μέθανα, την Μήλο, τη Νίσυρο φτάνει μέχρι το Σουσάκι. Άρα λοιπόν είναι γνωστό ότι τα ηφαίστεια είναι ενεργά.
Έχουν να δώσουν πολύ καιρό εκρήξεις. Μόνο της Σαντορίνης είναι που λειτουργεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Τα υπόλοιπα δεν έχουν δώσει δραστηριότητες, αλλά εμείς θεωρούμε ότι το ηφαιστειακό τόξο είναι ενεργό και ανά πάσα στιγμή μπορούν να ενεργοποιηθούν και τα υπόλοιπα». Στη θεωρία, η εξέλιξη ενός ηφαιστείου περνάει από διάφορα στάδια. Το στάδιο της ηρεμίας, το στάδιο της μικρής δραστηριότητας, της έντονης μέχρι να φθάσουμε στην έκρηξη, σημείωσε.
Επίσης, η διάρκεια του κάθε σταδίου δεν είναι σαφής συμπλήρωσε. «Καταγράφουμε αυτή τη σεισμική δραστηριότητα. Όταν δηλαδή δεν έχουμε καθόλου σεισμούς, όταν οι σεισμοί πληθαίνουν, αυξάνονται κλπ. Για μένα, θεωρώ ότι αυτή η σεισμική δραστηριότητα συνδέεται με την άνοδο της λάβας από κάτω προς τα πάνω. Θεωρώ ότι αυτή είναι η αιτία που έχουμε τέτοια έντονη σεισμική δραστηριότητα. Η αλήθεια είναι ότι παρακολουθώντας τη σεισμική ακολουθία φαίνεται ότι είμαστε κοντά, ή στο τελείωμα ή στην έκρηξη» επισήμανε ο ίδιος.
Χιλιάδες αποχωρούν από Σαντορίνη
Σύμφωνα με πληροφορίες γεμάτα έρχονται τα αεροπλάνα από την Σαντορίνη με κατεύθυνση το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Συγκεκριμένα έχουν προγραμματιστεί 15 πτήσεις για σήμερα από το αεροδρόμιο του νησιού για την Αθήνα, ενώ τα αεροπλάνα που έρχονται σήμερα είναι μεγαλύτερης χωρητικότητας και θα χωρούν 185 επιβάτες.
Χαρακτηριστικές είναι οι εικόνες από το αεροδρόμιο της Σαντορίνης όπου οι πολίτες περιμένουν καρτερικά στην αίθουσα αναμονής του αεροδρομίου για να φύγουν από το νησί. Υπενθυμίζεται ότι οι καθημερινές πτήσεις ήταν 2-3 ανά ημέρα, όμως λόγω της μεγάλης ζήτησης οι αεροπορικές εταιρείες έβαλα και άλλα αεροπλάνα για να πραγματοποιήσουν το δρομολόγιο Σαντορίνη-Αθήνα. Υπενθυμίζεται ότι 2.000 άτομα έφυγαν από το νησί μέσω του αεροδρομίου.
Στο μεταξύ μεγάλος συνωστισμός, που θυμίζει καλοκαιρινή σεζόν, σημειώνεται στο λιμάνι της Σαντορίνης. Έχουν αποχωρήσει τουλάχιστον 3.000 άτομα από το νησί μέσω πλοίων. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες φεύγουν κυρίως οικογένειες, καθώς τα παιδιά φοβούνται τις σεισμικές δονήσεις οι οποίες είναι συνεχείς και έντονες. Παράλληλα από το νησί αποχωρούν εργαζόμενοι, αλλά και αρκετοί τουρίστες.
Νέα δέσμη μέτρων
Εγκρίθηκε η τρίτη δέσμη έκτακτων μέτρων από τον Δήμο Θήρας, λόγω των σεισμικών φαινομένων που συνεχίζουν να βρίσκονται σε εξέλιξη, προκαλώντας εύλογες ανησυχίες στους κατοίκους του νησιού και της ευρύτερης περιοχής.
Στην απόφαση που εκδόθηκε χθες από τον αντιδήμαρχο Πολιτικής Προστασίας κ. Ιάκωβο Λιγνό αναφέρονται συγκεκριμένα τα εξής:
«Επικαιροποιούμε τα μέτρα που ελήφθησαν με τις υπ΄ αριθμ. 27/2025 και 28/2025 Αποφάσεις Αντιδημάρχου Θήρας, για τη λήψη προληπτικών μέτρων πολιτικής προστασίας λόγω της τρέχουσας σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή της Θήρας ως εξής:
Α. Την αναστολή λειτουργίας των μονάδων εκπαίδευσης στον Δήμο Θήρας (παιδικών σταθμών, νηπιαγωγείων, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) έως και την Παρασκευή 07/2/2025,
Β. Την ακύρωση των προγραμματισμένων εκδηλώσεων και συγκεντρώσεων σε κλειστούς χώρους του Δήμου Θήρας, έως και την Παρασκευή 07/2/2025,
Γ. Την αποφυγή πρόσβασης και παραμονής στο Αμμούδι, την Αρμένη, τον Κόρφο Θηρασίας και τον Παλαιό Λιμένα Φηρών,
Δ. Την ενημέρωση των πολιτών:
– να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια,
– να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα,
– να απομακρύνονται άμεσα από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης,
– να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτίριά τους (βαριά επικρεμάμενα αντικείμενα, ψευδοροφές κλπ),
Ε. Την άμεση κένωση των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες),
ΣΤ. Την αποφυγή πρόσβασης και παραμονής στο λιμένα του Αθηνιού, με εξαίρεση τις ώρες πρόσδεσης πλοίων,
Ζ. Την απαγόρευση των οικοδομικών εργασιών σε όλο τον Δήμο Θήρας και των πάσης φύσης εργασιών σε επικίνδυνα σημεία σε όλο τον Δήμο Θήρας έως και την Παρασκευή 9.2.2025».