Ποιοι ευρωπαϊκοί σύλλογοι πρωταγωνιστούν στα αθλήματα;
15/02/2025
Η παρούσα έρευνα εστιάζει στις επιδόσεις όλων των πολυαθλητικών συλλόγων – όλων των χωρών – στα Κύπελλα Ευρώπης στα πέντε κύρια ολυμπιακά ομαδικά σπορ (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, πόλο, χάντμπολ) σε επίπεδο ανδρών, οι οποίοι σύλλογοι πληρούν δυο προϋποθέσεις: πρώτον, έχουν συμμετάσχει σε ευρωπαϊκή διοργάνωση έστω και μία φορά σε τρία τουλάχιστον από τα πέντε σπορ (αλλιώς δεν λογίζονται ως πολυαθλητικά σωματεία όσον αφορά τις ευρωπαϊκές συμμετοχές), και δεύτερον έχουν προκριθεί στους «4» σε ευρωπαϊκό Κύπελλο τουλάχιστον σε ένα από τα πέντε ομαδικά αθλήματα. Έτσι, η έρευνα αυτή αξιολογεί όλους τους πολυαθλητικούς συλλόγους της Ευρώπης που έχουν ευρωπαϊκή διάκριση.
Η ανάλυση αυτή δεν συμπεριλαμβάνει τα ατομικά αθλήματα, οι αθλητές των οποίων όμως συναπαρτίζουν τους πολυαθλητικούς συλλόγους μαζί με τους αθλητές των ομαδικών αθλημάτων, η δε συνεισφορά τους στα σωματεία που ανήκουν είναι εξίσου σημαντική με αυτήν των αθλητών των ομαδικών αθλημάτων. Εξ΄ όσων γνωρίζω, είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται κατάταξη όλων των πολυαθλητικών συλλόγων της Ευρώπης στα ομαδικά σπορ, με βάση τις επιδόσεις τους στα Κύπελλα Ευρώπης (προκρίσεις σε ημιτελικά, συμμετοχή σε τελικό, και κατακτήσεις τροπαίων).
Τα στοιχεία που ακολουθούν προέρχονται από έγκυρες βάσεις δεδομένων (όπως οι επίσημες ιστοσελίδες των ευρωπαϊκών ομοσπονδιών των πέντε ομαδικών σπορ, η wikipedia, οι ιστοσελίδες eu-football.info και eurocupshistory.com για το ποδόσφαιρο, ενώ για το βόλεϊ και το πόλο χρησιμοποιήθηκαν συμπληρωματικά η ιστοσελίδα volleybox.net και η ιστοσελίδα todor66.com αντίστοιχα). Τα Κύπελλα Ευρώπης ανδρών άρχισαν να διεξάγονται στο ποδόσφαιρο την περίοδο 1955-56, στο μπάσκετ από το 1957-58, στο βόλεϊ από το 1959-60, στο πόλο από το 1963-64, και στο χάντμπολ από το 1956-57.
Το Super Cup διεξάγεται μόνο σε ποδόσφαιρο, βόλεϊ και πόλο, και αναμετρώνται ο πρωταθλητής Ευρώπης με τον νικητή της δεύτερης τη τάξει διοργάνωσης σε καθένα από τα τρία σπορ, με εξαίρεση τέσσερις διοργανώσεις στο βόλεϊ όπου συμμετείχαν τέσσερις ομάδες αντί δυο, οπότε οι διοργανώσεις αυτών των ετών (1997, 1998, 2000, 2001) συνυπολογίζονται στην ανάλυση για τα ημιτελικά. Το Super Cup στο βόλεϊ διεξήχθη για τελευταία φορά το 2001.
Η Ρεάλ Μαδρίτης έχει ευρωπαϊκές συμμετοχές και στο βόλεϊ, και μάλιστα την περίοδο 1977-78 έφτασε μέχρι τους «8» του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Το 1983 όμως, κι ενώ η Ρεάλ στο βόλεϊ είχε κατακτήσει το νταμπλ στην Ισπανία, η διοίκηση του συλλόγου αποφάσισε για οικονομικούς λόγους να επικεντρωθεί μόνο σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ, κάτι το οποίο συμβαίνει μέχρι σήμερα. Ένα χρόνο μετά διαλύθηκε και το τμήμα βόλεϊ της Ατλέτικο Μαδρίτης που κι αυτή είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στο ισπανικό βόλεϊ.
Από τα οκτώ (8) ελληνικά πολυαθλητικά σωματεία που αξιολογούνται στην παρούσα έρευνα, μόνο ο Πανελλήνιος δεν έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκή διοργάνωση στο ποδόσφαιρο. Οκτώ (8) σύλλογοι, εκτός των 60 σωματείων που κατατάσσονται στην παρούσα αξιολόγηση, έχουν προκριθεί στους «4» σε δυο σπορ. Επειδή όμως σε επίπεδο ομαδικών σπορ δεν είναι πολυαθλητικά σωματεία έτσι όπως ορίζονται παραπάνω, δεν έχουν συμπεριληφθεί στην έρευνα αυτή. Οι σύλλογοι αυτοί είναι: Μπάγερν Μονάχου (στα ημιτελικά σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ), Σταντάρ Λιέγης (ποδόσφαιρο, μπάσκετ), Παρί ΣΖ (ποδόσφαιρο, χάντμπολ), Βάσας Γκιόρ Ουγγαρίας (ποδόσφαιρο, χάντμπολ), Μλάντοστ Ζάγκρεμπ (βόλεϊ, πόλο), AS Μονακό (ποδόσφαιρο, μπάσκετ), Γκρασχόππερ Ζυρίχης (ποδόσφαιρο, χάντμπολ), και Σπαρτάκ Αγίας Πετρούπολης (μπάσκετ, βόλεϊ).
Κατάταξη των πολυαθλητικών συλλόγων
Το παρόν άρθρο στη συνέχεια, αριθμεί και αναλύει τις προκρίσεις των πολυαθλητικών σωματείων στα ημιτελικά των ευρωπαϊκών διοργανώσεων μέχρι και την περίοδο 2023-24, σε κάθε σπορ ξεχωριστά και συνολικά στα πέντε σπορ.
Στον πίνακα 1 αναφέρονται όλοι οι πολυαθλητικοί σύλλογοι που έχουν προκριθεί στα ημιτελικά Κυπέλλου Ευρώπης και οι οποίοι έχουν τουλάχιστον μία ευρωπαϊκή συμμετοχή σε τρία από τα πέντε κύρια ομαδικά αθλήματα σε επίπεδο ανδρών.
| ΠΟΛΥΑΘΛΗΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ | ΣΥΝΟΛΟ | ΠΟΔ. | ΜΠΑ. | ΒΟΛ. | ΠΟΛΟ | ΧΑΝΤΜΠΟΛ |
| 1) FC Μπαρτσελόνα | 92 | 30 | 29 | – | – | 33 |
| Ρεάλ Μαδρίτης | 83 | 38 | 45 | – | – | – |
| CSKA Μόσχας | 76 | 1 | 34 | 22 | 11 | 8 |
| Παρτίζαν Βελιγραδίου | 44 | 1 | 10 | 2 | 28 | 3 |
| 5) Ολυμπιακός Πειραιώς | 39 | 1 | 13 | 15 | 9 | 1 |
| Ντινάμο Μόσχας | 34 | 4 | 6 | 13 | 11 | – |
| Ντινάμο Βουκουρεστίου | 28 | 2 | – | 8 | 8 | 10 |
| Φερεντσβάρος Βουδαπέστης | 26 | 5 | – | 2 | 18 | 1 |
| 9) Παναθηναϊκός | 25 | 3 | 15 | 7 | – | – |
| Στεάουα Βουκουρεστίου | 25 | 4 | 1 | 8 | 1 | 11 |
| Ατλέτικο Μαδρίτης | 23 | 17 | – | – | – | 6 |
| Μακκάμπι Τελ Αβίβ | 22 | – | 21 | – | – | 1 |
| Μπενφίκα Λισσαβώνας | 21 | 14 | – | 2 | – | 5 |
| Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου | 21 | 7 | 11 | – | 2 | 1 |
| Βάσας Βουδαπέστης | 20 | 1 | – | – | 19 | – |
| SC Μαγδεβούργο | 20 | 1 | – | – | – | 19 |
| Hamburger SV | 18 | 9 | – | 3 | – | 6 |
| CSKA Σόφιας | 16 | 3 | 1 | 12 | – | – |
| Χόνβεντ Βουδαπέστης | 14 | – | 1 | 1 | 7 | 5 |
| Ντούκλα Πράγας | 14 | 2 | – | – | – | 12 |
| 21) ΑΕΚ | 13 | 1 | 8 | 1 | – | 3 |
| SC (Λοκομοτίβ) Λειψίας | 13 | 4 | – | 8 | – | 1 |
| 23) Άρης Θεσσαλονίκης | 12 | – | 10 | 2 | – | – |
| Σπαρτάκ Μπρνο | 12 | – | 6 | 6 | – | – |
| Φενερμπαχτσέ Κων/πολης | 11 | 1 | 7 | 3 | – | – |
| Ουίπεστ Βουδαπέστης | 10 | 3 | – | – | 7 | – |
| Σπόρτινγκ Λισσαβώνας | 10 | 5 | – | 1 | – | 4 |
| Γαλατασαράι Κων/πολης | 10 | 2 | 2 | 5 | 1 | – |
| Σλάβια Πράγας | 9 | 1 | 6 | 1 | – | 1 |
| Λέφσκι Σόφιας | 9 | – | – | 9 | – | – |
| Μπόσνα Σαράγεβο | 9 | – | 6 | 2 | – | 1 |
| 32) Ηρακλής Θεσσαλονίκης | 7 | – | 2 | 5 | – | – |
| FC Πόρτο | 7 | 6 | – | – | – | 1 |
| Μπάγερ 04 Λεβερκούζεν | 7 | 5 | 2 | – | – | – |
| Ραπίντ Βουκουρεστίου | 7 | – | – | 7 | – | – |
| Ντινάμο Τυφλίδας | 7 | 2 | 5 | – | – | – |
| Βαρντάρ Σκοπίων | 7 | – | – | 1 | – | 6 |
| 38) ΠΑΟΚ | 6 | – | 6 | – | – | – |
| Πανιώνιος ΓΣΣ | 6 | – | 2 | – | 4 | – |
| Ολύμπια Λιουμπλιάνας | 6 | – | 6 | – | – | – |
| Βοϊβοντίνα Νόβισαντ | 6 | – | – | 5 | – | 1 |
| Λέγκια Βαρσοβίας | 4 | 2 | – | 2 | – | – |
| Λοκομοτίβ Χάρκοβο | 4 | – | – | 4 | – | – |
| Σπαρτάκ Μόσχας | 3 | 3 | – | – | – | – |
| Ντινάμο Βερολίνου | 3 | 1 | – | – | – | 2 |
| Ακαντέμικ Σόφιας | 3 | – | 2 | – | 1 | – |
| Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης | 3 | 1 | – | 1 | – | 1 |
| Σλάβια Σόφιας | 3 | 1 | – | 2 | – | – |
| Μπεσίκτας Κων/πολης | 3 | – | 2 | – | – | 1 |
| 50) Χάποελ Τελ Αβίβ | 3 | – | 3 | – | – | – |
| Σπάρτα Πράγας | 2 | 2 | – | – | – | – |
| Ζελέζνιτσαρ Σαράγεβο | 2 | 1 | – | – | – | 1 |
| Dunaferr Ντουναϊσβάρος Ουγγ. | 2 | – | – | – | – | 2 |
| Βαλούρ Ρέικιαβικ | 2 | – | – | – | – | 2 |
| 55) Πανελλήνιος ΓΣ | 1 | – | 1 | – | – | – |
| Σλασκ Βρότσλαβ | 1 | – | – | – | – | 1 |
| Ραμποτνίσκι Σκοπίων | 1 | – | – | 1 | – | – |
| Ντινάμο Τιράνων | 1 | – | – | 1 | – | – |
| Τραμπζονσπόρ Τραπεζούντας | 1 | – | 1 | – | – | – |
| 60) Ανόρθωσις Αμμοχώστου | 1 | – | – | – | – | 1 |
Εξήντα (60) πολυαθλητικοί σύλλογοι προκρίθηκαν τουλάχιστον μία φορά στους «4», σε ένα τουλάχιστον Κύπελλο Ευρώπης σε κάποιο από τα πέντε σπορ. Από τα 60 σωματεία τα 36 είναι από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ κανένας από τους 60 συλλόγους δεν είναι ιταλικός ή γαλλικός.
Τριάντα πέντε (35) πολυαθλητικοί σύλλογοι έχουν προκριθεί στα ημιτελικά Κυπέλλου Ευρώπης στο ποδόσφαιρο, 30 στο μπάσκετ, 31 στο βόλεϊ, 13 στο πόλο, και 31 στο χάντμπολ. Από τα 60 σωματεία, τα 16 προκρίθηκαν στα ημιτελικά μόνο σε ένα άθλημα.
Μπαρτσελόνα, Ρεάλ Μαδρίτης και CSKA Μόσχας κατέχουν τις τρεις πρώτες θέσεις με μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους.
Οι CSKA Μόσχας, Παρτίζαν Βελιγραδίου, Ολυμπιακός και Στεάουα Βουκουρεστίου είναι οι μόνοι σύλλογοι με πρόκριση στους «4» και στα πέντε σπορ.
Στα ημιτελικά σε τέσσερα αθλήματα προκρίθηκαν άλλοι 8 σύλλογοι: Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου, Ντινάμο Βουκουρεστίου, Χόνβεντ Βουδαπέστης, ΑΕΚ, Σλάβια Πράγας, Ντινάμο Μόσχας, Φερεντσβάρος Βουδαπέστης, και Γαλατασαράι. Από τους 12 συλλόγους, μόνο ο Ολυμπιακός και η ΑΕΚ είναι από χώρα της Δυτικής Ευρώπης.
Τις περισσότερες προκρίσεις στους «4» ανά σπορ μεταξύ των πολυαθλητικών σωματείων έχουν, η Ρεάλ Μαδρίτης σε ποδόσφαιρο (38) και μπάσκετ (45), η CSKA Μόσχας στο βόλεϊ (22), η Παρτίζαν Βελιγραδίου στο πόλο (28), και η Μπαρτσελόνα στο χάντμπολ (33).
Ο Ολυμπιακός είναι 5ος, ο Παναθηναϊκός 9ος, και η ΑΕΚ 21η. Ο Άρης Θεσσαλονίκης βρίσκεται στην 23η θέση, παρότι εδώ και 19 έτη δεν έχει προκριθεί στα ημιτελικά (τελευταία φορά που προκρίθηκε στους «4» ήταν το 2006). Ο Ηρακλής είναι 32ος, ο ΠΑΟΚ και ο Πανιώνιος βρίσκονται στην 38η θέση, ενώ ο Πανελλήνιος στην 55η.
Η Αθήνα έχει τα περισσότερα σωματεία (5) σε ημιτελικά Κυπέλλων Ευρώπης και ακολουθεί η Βουδαπέστη με 4, ενώ η Θεσσαλονίκη (με 3 συλλόγους) βρίσκεται στην τρίτη θέση μαζί με άλλες τέσσερις πόλεις (Μόσχα, Πράγα, Βουκουρέστι, και Κωνσταντινούπολη).
Τέσσερις χώρες έχουν από δυο ομάδες στην πρώτη δεκάδα (Ισπανία, Ρωσία, Ελλάδα και Ρουμανία).
Ανά χώρα
Ο πίνακας 2 καταγράφει πόσα πολυαθλητικά σωματεία με πρόκριση στα ημιτελικά Κυπέλλου Ευρώπης έχει η κάθε χώρα. Είκοσι μια (21) υφιστάμενες χώρες έχουν τουλάχιστον έναν πολυαθλητικό σύλλογο στους «4» Κυπέλλου Ευρώπης.
Πίνακας 2
| ΧΩΡΕΣ | ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΟΛΥΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΕ ΗΜΙΤΕΛΙΚΑ ΚΥΠΕΛΛΟΥ ΕΥΡΩΠΗΣ | |
| 1 | ΕΛΛΑΔΑ | 8 |
| 2 | Ουγγαρία | 5 |
| 3 | Ρωσία | 4 |
| 3 | Βουλγαρία | 4 |
| 3 | Τσεχία | 4 |
| 3 | Τουρκία | 4 |
| 7 | Ισπανία | 3 |
| 7 | Ρουμανία | 3 |
| 7 | Πορτογαλία | 3 |
| 10 | Ο.Δ. Γερμανίας | 2 |
| 10 | Πολωνία | 2 |
| 10 | Σερβία | 2 |
| 10 | Βοσνία – Ερζεγοβίνη | 2 |
| 10 | Βόρεια Μακεδονία | 2 |
| 10 | Ισραήλ | 2 |
| 16 | Ουκρανία | 1 |
| 16 | Σλοβενία | 1 |
| 16 | Γεωργία | 1 |
| 16 | Ισλανδία | 1 |
| 16 | Αλβανία | 1 |
| 16 | Κύπρος | 1 |
Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα με οκτώ (8) πολυαθλητικούς συλλόγους να έχουν προκριθεί στα ημιτελικά Κυπέλλου Ευρώπης. Καμία άλλη χώρα δεν έχει ούτε έξι σωματεία. Πέντε ομάδες έχει η Ουγγαρία, ενώ τέσσερις χώρες (Ρωσία, Βουλγαρία, Τσεχία, Τουρκία) έχουν από 4 ομάδες. Πέντε σωματεία έχει και η Γερμανία συνολικά (τα 3 η πρώην Ανατολική Γερμανία).
