Πόσο πάει το GB στον κόσμο και γιατί – Η θέση της Ελλάδας

Τεράστιες οι διαφορές στο κόστος ανά ένα GB στον κόσμο ακόμα και σήμερα -που η σύνδεση με το διαδίκτυο είναι είδος πρώτης ανάγκης λόγω κορονοϊού. Η διαφορά της πιο φτηνής χώρας από την πιο ακριβή, φτάνει το 24 ευρώ για δεδομένα ενός GB.

Η Ελλάδα με 10,60 ευρώ το GB και η Κύπρος με 11,45 ευρώ αντίστοιχα, είναι από τις ακριβότερες στον κόσμο. Στην ακριβότερη δεκάδα είναι ο Καναδάς, το Τσαντ, το Μπενίν, η Υεμένη, η Μποτσουάνα, η Κούβα, το Εκουαδόρ, η Ισημερινή Γουινέα και το  Μαλάουι. Μπορείτε να δείτε όλες τις χώρες αναλυτικά εδώ  και εδώ, σε δυο διαφορετικές αλλά παραπλήσιες μετρήσεις.

Στην λίστα των 150 χωρών (υπάρχει και λίστα με 222 χώρες), οι  δέκα φθηνότερες χώρες (η κάθε μια για διαφορετικό λόγο) είναι: η Ινδία, το Ισραήλ, το Κιργιστάν, η Ιταλία, η Ουκρανία, το Καζακστάν, η Σομαλία, η Σρι Λάνκα, η Ρωσία και το Βιετνάμ. Σε αυτές το κόστος κυμαίνεται ανά GB από 0,8 ευρώ στην Ινδία, έως 0,50 ευρώ το Βιετνάμ. Οι δέκα ακριβότερες αντίστοιχα είναι οι αναφερόμενες μαζί με την Ελλάδα, με τιμή ανά GB από  10,60 έως 24,4 ευρώ.

Πολλά “γιατί”

Η μεγάλη διαφορά στο κόστος ανά χώρα, οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως στην έλλειψη υποδομών. Οι περισσότερες συνδέσεις στηρίζονται σε σταθερές γραμμές, όπως στην Ιταλία και στην Ινδία. Εκεί όμως όπου δεν υπάρχει δίκτυο σταθερής τηλεφωνίας και “γραμμές”, η σύνδεση αναγκαστικά γίνεται μέσω δορυφόρου και το κόστος είναι πολύ υψηλότερο. Το δε κόστος μετακυλίεται στον καταναλωτή.

Άλλο λόγος είναι η υψηλή ή μη ζήτηση, που όμως δεν λειτουργεί παντού το ίδιο. Όσο πιο μεγάλη η ζήτηση, τόσο πιο πολλές ανταγωνιστικές εταιρείες παρουσιάζονται, και αυτό κατά κανόνα ρίχνει τις τιμές, όπως στο Κιργιστάν και στην Ινδία. Αλλού το μοντέλο δεν φέρνει όμως το ίδιο αποτέλεσμα.

Παίζει ρόλο και ο μέσος μισθός σε κάθε χώρα. Μία χώρα με μηνιαίο μισθό 100 ευρώ -ή 113 δολάρια- είναι λογικό να παρέχει φθηνότερα το συγκεκριμένο προϊόν σε σύγκριση με μια χώρα όπου ο μέσος μισθός είναι 1.000 ευρώ. Δεν διαφέρει μόνον η αμοιβή των εργαζομένων στον πάροχο, στους συντηρητές του δικτύου κ.λπ. αλλά είναι υψηλότερες οι τιμές και σε πρώτες ύλες και σε ενέργεια.

Καθοριστικό είναι εν γένει και το μέσο εισόδημα του καταναλωτή. Τα πλούσια κράτη χρεώνουν περισσότερο τις παροχές αυτές αφού ο πληθυσμός τους έχει τη δυνατότητα να πληρώσει “κάτι παραπάνω”. Αυτό ισχύει για τον Καναδά και τη Γερμανία.

Οι υποδομές και το τεχνολογικό χάσμα

Οι χώρες που δεν έχουν πολλές υποδομές, τείνουν να χρησιμοποιούν λιγότερα δεδομένα. Εκεί οι εταιρείες προσφέρουν πακέτα με χαμηλό όριο δεδομένων και ο καταναλωτής πληρώνει ακριβά για να έχει περισσότερα. Αυτό ισχύει για το Μπενιν και το Μαλάουι.

Σημαντικό ρόλο στο πρόβλημα παίζει βέβαια και το τεχνολογικό χάσμα μεταξύ των κρατών. Με τα δίκτυα 5G να εξαπλώνονται (και θα έρθουν και τα 6Gκαι τα 7G) θα επιδεινωθεί η κατάσταση άραγε ή θα βελτιωθεί; Μόνον επτά χώρες θα έχουν την “πλειοψηφία” των επενδύσεων για τα 5G και ο χρόνος θα δείξει πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές για όσες χώρες δεν έχουν χρήματα για τέτοια τεχνολογία.

Ο ανταγωνισμός

Γιατί είναι τόσο φτηνά στην Ινδία; Μόνον επειδή είναι πολύ χαμηλό εκεί το ημερομίσθιο; Όχι, το ημερομίσθιο στην υποσαχάρια Αφρική είναι επίσης πολύ χαμηλό. Σημαντικός παράγοντας στην Ινδία ήταν ο πολύ μεγάλος ανταγωνισμός. Μία εταιρεία έριξε τις τιμές και αναγκάστηκαν να τις ρίξουν όλες. Ούτε αυτή η πολιτική βέβαια μπορεί να ισχύσει σε διάρκεια, γιατί οι πολύ χαμηλές τιμές δεν μπορούν να συντηρήσουν το δίκτυο, οπότε οι τιμές μοιραία θα ανεβούν, αλλά πάλι θα είναι αρκετά χαμηλές.

Στο Κιργιστάν η αιτία είναι ότι η χώρα είναι πολύ αγροτική και δεν έχει σταθερές επίγειες γραμμές τηλεφωνίας, οπότε ο κόσμος για σύνδεση διαδικτύου έχει άμεση ανάγκη από δορυφορικές συνδέσεις και ως είδος πρώτης ανάγκης, το προϊόν φθήνυνε. Έπαιξε και εκεί ρόλο ο ανταγωνισμός των εταιρειών. Επίσης το γεγονός ότι εκεί ο μέσος μισθός είναι επισης χαμηλός (200 ευρώ το μήνα), αλλά φτηνή είναι και η αντίστοιχη ΔΕΗ (περίπου 100 ευρώ το τετράμηνο)

Στη Νιγηρία ο ανταγωνισμός έριξε επίσης τις τιμές, όχι όμως και στις περισσότερες χώρες της Αφρικής. Στις πιο πολλές δεν υπάρχουν πολλές επίγειες συνδέσεις ενώ ο κόσμος στηρίζεται σε αυτές. Τα πακέτα που διατίθενται παρέχουν λίγα δεδομένα και ο κόσμος αγοράζει επίσης τα έξτρα δεδομένα λίγα-λίγα, και έτσι οι τιμές δεν πέφτουν. Επισης δεν υπάρχουν πολλοί πάροχοι. Και στην Υεμένη το ίδιο ισχύει, αλλά εκεί έπαιξε ρόλο και ο εμφύλιος, οπότε δεν γνωρίζει κανείς τι ήταν το καθοριστικό για την περίπτωσή της.