Πόσο “καίει” το ηλεκτρικό ΙΧ – 120 στην Ελλάδα – Διαγκωνισμός για τους φορτιστές

Με την κυβέρνηση να καταθέτει εντός των προσεχών ημερών το σχέδιο νόμου για την ηλεκτροκίνηση και τα κίνητρα για την αγορά ηλεκτροκινούμενων οχημάτων, ελληνικές και ξένες εταιρείες δίνουν ήδη μάχη για το ποια θα αναλάβει τους πάνω απο 10.000 φορτιστές που (κάποια στιγμή) θα χρειαστούν.

Το πότε θα χρειαστούν με τις τιμές στις οποίες πωλούνται τα ηλεκτρικά οχήματα και με δεδομένο ότι πέρσι πωλήθηκαν μόλις 67 σε όλη την Ελλάδα (κυρίως εταιρικά), είναι πραγματικά άγνωστο. Εξάλλου σε όλη την Ευρώπη, τα ηλεκτροκίνητα δεν ξεπερνούν το 2%-3% των οχημάτων. Όμως πόσο “καίει” το ηλεκτρικό ΙΧ; Η πιο ασύμφορη λύση όπως φαίνεται είναι το σπίτι, γιατί ακόμα και με νυχτερινό ρεύμα, ο λογαριασμός έχει τα γνωστά τέλη υπέρ τρίτων που πάνε αναλογικά με την κατανάλωση.

Η ρεαλιστική λύση είναι τα σημεία φόρτισης όπου συνήθως φορτίζει κάποιος με την ώρα και αυτή χρεώνεται αλλού 18 ευρώ και αλλού 30 ευρώ. Χονδρικά με μια ώρα φόρτιση τα περισσότερα ΙΧ διανύουν περί τα 200 χιλιόμετρα ή θεωρητικά και 300 κάποια -αν φορτισθούν περισσότερο, η μπαταρία “σηκώνει” και άλλο, όμως οι περισσότεροι δεν θέλουν συνήθως να κάθονται 2 ώρες σε έναν σταθμό φόρτισης και να περιμένουν να γεμίσει πλήρως η μπαταρία.

Αν με μια ώρα φόρτιση το ΙΧ κάνει 200 χιλιόμετρα, το κόστος είναι από 0,10 έως 0,20 το χιλιόμετρο.  Δηλαδή για 20 χλμ. την ημέρα, “θέλει” κάποιος 2 έως 4 ευρώ την ημέρα, ανάλογα με το πόσο του στοίχισε η φόρτιση. Ένας άλλος τρόπος υπολογισμού είναι η κιλοβατώρα. Οι κατασκευαστές λένε ότι το ηλεκτρικό ΙΧ “καίει” ή καταναλώνει  0,22 kwh ανά χιλιόμετρο. Η ΔΕΗ χρεώνει την κιλοβατώρα 0,11 την μία στο οκιακό τιμολογιο και 0,07 το νυχτερινό.

Η μπαταρία έχει και ρεζέρβα κατά κανόνα, ώστε να κινηθεί κάποιος άλλα 500 μέτρα για να μη χρειασθεί γερανό. Ισως υπάρξει πρόβλεψη για δεύτερη μπαταρία σαν “ρεζέρβα”. Το κόστος νέας μπαταρίας είναι ένα άλλο θέμα, δηλαδή η διάρκεια της ζωής της και το κόστος αντικατάστασης.

Η μάχη των φορτιστών

Οι φορτιστές προβλέπεται να εγκατασταθούν μέσα σε 5 έως 7 χρόνια σε αστικά κυρίως κέντρα και ήδη εκδήλωσε ενδιαφέρον η αμερικανική Tesla. Η εταιρεία αναφέρει ότι εκείνο που -υποτίθεται- ότι την ενδιαφέρει είναι να εγκαταστήσει ελάχιστους φορτιστές “απαραίτητους για αυτοκίνητα Tesla, στο πλαίσιο κάλυψης μιας διαδρομής που ξεκινά από την Πορτογαλία και φτάνει στην Τουρκία». Όμως η χώρα μα διαθέτει ήδη πέντε σημεία φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στους Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) της Ιόνιας Οδού.

Σύμφωνα με το  “Εθνος” η εταιρεία Νέα Οδός, του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, που διαχειρίζεται τον οδικό άξονα, είχε προβλέψει να βάλει στις συμβάσεις με τους πρατηριούχους καυσίμων όρο για εγκατάσταση φορτιστών. Οπότε η Ιονία Οδός είναι  άξονας που παρέχει πλήρη κάλυψη στους οδηγούς ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Σημείο φόρτισης λειτουργεί και στην Αταλάντη, επί της Εθνικής Αθηνών Λαμίας, ενώ η Νέα Οδός, που διαχειρίζεται επίσης το τμήμα Μεταμόρφωση-Σκάρφεια, προωθεί την εγκατάσταση φορτιστών και σε Βαρυμπόμπη, Καπανδρίτι, καθώς και στο ΣΕΑ Σείριου.

Πάντως το πρώτο σημείο με ηλεκτροφορτιστές φέρεται να ήταν ο Ψαθόπυργος στην Ολυμπία Οδό (το 2018). Εκεί λειτουργού ταχυφορτιστές 50kW και ανάλογα με το μέγεθος της μπαταρίας και των δυνατοτήτων φόρτισης κάθε αυτοκινήτου, θεωρητικά παρέχεται αυτονομία για 170 χιλιόμετρα ανά μία ώρα φόρτισης. Η ίδια εταιρεία θελει να εγκαταστήσει φορτιστές και στους υπόλοιπους σταθμούς, όπως στο Βέλο (103 χλμ. από την Αθήνα και 114 χλμ. από την Πάτρα). Εκεί ήδη έχει εγκατασταθεί ταχυφορτιστής 50 kW στην κατεύθυνση προς Αθήνα και αναμένεται στο αμέσως προσεχές διάστημα να εγκατασταθεί και στην κατεύθυνση προς Πάτρα. Εντός του 2020 προγραμματίζεται η εγκατάσταση φορτιστών και στους ΣΕΑ Ακράτας και Αιγίου.

Το ηλεκτρικό ΙΧ θα κυριαρχήσει

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αναμένεται, όμως, να κυριαρχήσουν εντός του αστικού ιστού και εκεί θα δοθεί η μάχη για το ποιος θα ελέγχει τα σημεία φόρτισης, όπως αναφέρει το “Εθνος”.  Ηδη εταιρείες ενέργειας (όπως η Ηρων σε συνεργασία με τη γαλλική Engie), εξειδικευμένοι διεθνείς όμιλοι και άλλοι παίκτες παίρνουν θέση εν όψει του ανοίγματος της αγοράς μέσω και των κινήτρων που θεσπίζει η κυβέρνηση. Η αμερικανική Blink Charging ανακοίνωσε την ανάπτυξη πανευρωπαϊκού δικτύου σημείων φόρτισης σε συνεργασία με τη Eunice Energy Group (EEG).

O Γιώργος Πεχλιβάνογλου, γενικός διευθυντής τεχνολογίας της EEG, υποστηρίζει πως ήδη στο δίκτυο της Blink Europe έχουν ενταχθεί περίπου 60 σημεία σε ολόκληρη την Ελλάδα, στα οποία εγκαθίστανται φορτιστές που παράγονται στη χώρα μας. Αρκετοί θεωρούν πως τα σημεία φόρτισης θα είναι τα πρατήρια καυσίμων, αλλά ο κ. Πεχλιβάνογλου λέει πως οι φορτιστές θα εγκατασταθούν σε σημεία όπου οι οδηγοί αφήνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα το αυτοκίνητό τους (από 45 λεπτά έως μία ώρα), όπως εμπορικά κέντρα, εστιατόρια κ.ά.

«Στα πρατήρια δεν αφήνει κάποιος το αυτοκίνητό του για 45 λεπτά ή μία ώρα», επισημαίνει ο ίδιος. Προσθέτει ότι το μεγάλο πρόβλημα στη χώρα μας είναι πως όποιος πάει να εγκαταστήσει φορτιστή, π.χ. σε ένα εστιατόριο, θα διαπιστώσει πως δεν υπάρχει η υποδομή. Η διαδικασία αναβάθμισης της υποδομής/διασύνδεσης ενός κτιρίου από τον ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου να λειτουργήσει ως σημείο φόρτισης, είναι συνήθως χρονοβόρα. Όσοι σχεδιάζουν να επεκταθούν στην αγορά φόρτισης περιμένουν το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που θα καθορίζει το συνολικό πλαίσιο για τους Φορείς Υποδομών Φόρτισης Ηλεκτρικών Αυτοκινήτων.

«Η φόρτιση είναι ρυθμιζόμενη υπηρεσία και με πολύ χαμηλά περιθώρια» τονίζει ο γενικός διευθυντής τεχνολογίας της EEG. Στο εξωτερικό, για τη διαχείριση των δικτύων φόρτισης δημιουργούνται μεικτά σχήματα με συμμετοχή αυτοκινητοβιομηχανιών (που θέλουν να βγάλουν τα «σπασμένα» από το χαμηλότερο κόστος συντήρησης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων), εταιρειών ενέργειας, προμηθευτών εξοπλισμού και λογισμικού. Η χρέωση του οδηγού γίνεται συνήθως με προπληρωμένη κάρτα και με 18-20 κιλοβατώρες κάποιος μπορεί να οδηγήσει μέχρι και 100 χιλιόμετρα.

Λειτουργούν με συνεχές ρεύμα

Οι μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων λειτουργούν με συνεχές ρεύμα (DC) και όχι με εναλλασσόμενο (AC). Το συνεχές μεταφέρεται με τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Συνεπώς, για να φορτισθεί ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, είτε πρέπει να συνδεθεί με φορτιστή που μετατρέπει το εναλλασσόμενο ρεύμα σε συνεχές, είτε το όχημα πρέπει να διαθέτει μετατροπέα ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι φορτιστές με μετατροπέα (inverter) προτιμώνται γιατί το όχημα φορτίζεται ταχύτερα και παράγεται μικρότερη ποσότητα θερμότητας, κάτι που βοηθά στη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Σήμερα κυκλοφορούν AC φορτιστές για οικιακή χρήση με διάρκεια φόρτισης του οχήματος περίπου 10-11 ώρες και ταχυφορτιστές με διάρκεια φόρτισης από μιάμιση έως τρεις ώρες.