Σε ποιες χώρες γίνονται οι περισσότερες δολοφονίες

Στη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών του κόσμου οι δολοφονίες την τελευταία δεκαετία καταγράφουν σημαντική μείωση, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Όμως σε κάποιες χώρες όπως στη Βραζιλία, όπου διαπράττονται 150 φόνοι την ημέρα, στις εφημερίδες οι ανθρωποκτονίες από πρόθεση δεν καταγράφονται ούτε καν στα μονόστηλα και τα τηλεοπτικά κανάλια αναφέρουν συνολικό αριθμό, εκτός και αν κάποιος φόνος έχει κάτι “πολύ ξεχωριστό”. Εξαίρεση αποτελεί, η περίπτωση του Σαλβαδόρ , όπου συνελήφθη ένας 50χρονος πρώην αστυνομικός  επειδή βρέθηκαν στην αυλή του πάνω από 18 σκελετοί.

Σκότωσε ακόμα και τον αδελφό του, ενώ συνελήφθησαν ως συνεργοί άλλοι 9 (ανάμεσά τους και δύο γυναίκες). Στα θύματά του συγκαταλέγονται και τρία μικρά παιδιά του δημοτικού, όπως και τρία μέλη άλλης οικογένειας, που του είχαν δώσει 7.000 δολάρια για να τους βοηθήσει να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ. Οι γείτονές τους, τον περιέγραφαν έκπληκτοι ως έναν “ήσυχο άνδρα, μάλλον καλό παιδί”, παρότι είχε καταδικαστεί για βιασμό ανηλίκου. Πιάστηκε επειδή το τελευταίο θύμα του (που δεν πρόλαβε να γλιτώσει) ούρλιαξε και το άκουσαν οι γείτονες, οι οποίοι, ειδοποίησαν επιτέλους την αστυνομία. Είχε θάψει δεκάδες θύματά του σε γειτονικό οικόπεδο και χαρακτηρίζεται ψυχοπαθής.

Hoy se trasladó al Centro Penal de Máxima Seguridad de Zacatecoluca a Hugo Ernesto Osorio Chávez, el asesino serial de Chalchuapa.

Hasta el día de hoy, sabemos que tuvo relación directa con al menos 15 asesinatos (podrían ser muchos más), cometidos en más de una década. pic.twitter.com/fZ5whgcsm6

— Nayib Bukele 🇸🇻 (@nayibbukele) May 22, 2021

Η περίπτωση του 50χρονου εντυπωσιάζει ακόμα και στη χώρα του, η οποία δυστυχώς παρουσιάζει την χειρότερη εικόνα σε όλο τον πλανήτη (πάντα κατ΄αναλογία προς τον πληθυσμό, καθώς υπάρχει δείκτης για αριθμό φόνων ανά 100.000 κατοίκους). Στο Σαλβαδόρ, των 6,7 εκατ. κατοίκων, αν και δεν δολοφονούνται 36.000 άτομα το έτος όπως στο Μεξικό, εντούτοις κατ΄αναλογία προς τον πληθυσμό η χώρα αυτή ειναι πιο “φονική”, κατέχοντας τα παγκόσμια πρωτεία με δείκτη 64.

Προς σύγκριση, η Ελλάδα έχει δείκτη 0,7 έως 0,9 τα τελευταία χρόνια, οι ΗΠΑ 5,2 όπως και η Ρωσία και η Τουρκία 2,2. Στην ΕΕ διαπράττονται 22.000 φόνοι περίπου ετησίως, από τους οποίους οι 90 στην Ελλάδα και οι 14 στην Κύπρο. Τα πρωτεία στην ΕΕ έχουν εύλογα οι χώρες με τον μεγαλύτερο πληθυσμό, με τους δείκτες τους στο 1,1 έως 1,2 οι περισσότερες.

Στη Γερμανία οι φόνοι μειώθηκαν από 5.140 σε 3.242 σε ετήσια βάση μέσα σε μια εικοσαετία από το 1977 μέχρι το 1997 και συνέχισαν να μειώνονται, “πέφτοντας” το 2020 στους 780. Στη Γαλλία το ίδιο διάστημα από 1.600 μειώθηκαν σε 800. Οι δείκτες αναλογικά με το πληθυσμό μειώθηκαν αντίστοιχα στη Γερμανία από 6,3 σε 3,9 και πέρσι στο 1,2 και στην Γαλλία από 3,1 σε 1,3. Η Φινλανδία που άλλοτε, το 1977 για παράδειγμα, ήταν πολύ υψηλά, με δείκτη στο 3,0 όταν η Ελλάδα ήταν στο 0,7, είναι σήμερα σαν τη χώρα μας  με περίπου 90 φόνους το χρόνο. Το 1977 οι ΗΠΑ ήταν στο 9,6, όμως έπεσαν στα μισά τα τελευταία χρόνια.

Δολοφονίες στην Ευρώπη

Πανευρωπαϊκά, αλλά και σχεδόν στις περισσότερες χώρες με εξαίρεση τις αφρικανικές και τις λατινοαμερικανικές, οι φόνοι έχουν μειωθεί εντυπωσιακά σε αριθμό. Στην Ευρώπη κάποιες χώρες παρουσιάζουν στασιμότητα και άλλες αύξηση, όπως η Αυστρία και η Κύπρος (διαπράχθηκαν 14 φόνοι το 2018 έναντι 9 το 2008 και στην Αυστρία αντίστοιχα 73 έναντι 58). Όμως στην Κύπρο ο πληθυσμός είναι μικρός και οι φόνοι αντίστοιχα είναι λίγοι, οπότε ίσως την αδικεί η σύγκριση με βάση το δείκτη. Το Γιβραλτάρ για παράδειγμα φαίνεται να έχει υψηλό δείκτη (3,1), όμως το 2018 διαπράχθηκε μόνο ένας φόνος. Ο δείκτης ανεβαίνει, επειδή το Γιβραλτάρ έχει πληθυσμό 33.000.

Στη Σουηδία σημειώθηκε αύξηση (108 φόνοι έναντι 82). Στη Σκοτία οι φόνοι μειώθηκαν, αλλά στην Βόρειο Ιρλανδία έμειναν σταθεροί ενώ στην Αγγλία/Ουαλία αυξήθηκαν. Στη Μάλτα έγιναν το 2018 μόνον 6 φόνοι, όσοι και το 2008. Σε σταθερά επίπεδα κυμαίνονται τα τελευταία χρόνια οι καταγραφές για φόνους και στην Σλοβενία και στην Ελβετία, με περίπου 50 φόνους το χρόνο. Σταθεροί παραμένουν οι αριθμοί όμως και στην Λετονία, η οποία παρότι έχει πληθυσμό μόλις 2 εκατ., καταγράφει 115-128 φόνους το χρόνο. Σε όλες τις άλλες χώρες, οι φόνοι μειώθηκαν.

Γαλλική ανάλυση ερμηνεύει  την μείωση των εγκλημάτων κατά της ζωής, αποδίδοντάς την εν μέρει στην μείωση της πολιτικής βίας σε πολλές περιοχές του κόσμου, στον έλεγχο του πόλεμου των συμμοριών, στην μείωση των ιδιαίτερα ανθρωποκτόνων ληστειών όπως παλιά σε τράπεζες ή σε τεθωρακισμένα. Επίσης, στην αύξηση αντιστρόφως των διαρρήξεων (δηλαδή κλοπών στις οποίες δεν απειλείται η ζωή όπως στις ληστείες) και στην στροφή του οργανωμένου εγκλήματος σε άλλες δραστηριότητες (εμπόριο ανθρώπων, διακίνηση, ναρκωτικά, λαθρεμπόριο εν γένει, παραχαράξεις, εκβιάσεις, ηλεκτρονικό έγκλημα). Οι Γάλλοι εκτιμούν ότι έπαιξε ρόλο και η διεθνής εκστρατεία κατά της βίας.

Ακόμα και στο μικρό Μονακό των 38.000 κατοίκων πάντως γίνονται αραιά και που φόνοι. Είχαν δολοφονήσει το 2013 τον πρώην αρχηγό της Αστυνομίας και το 2014 μια πλούσια κληρονόμο με περιουσία 20 δισ. (κατηγορήθηκε ο τότε 63χρονος Πολωνός σύζυγος της κόρης της και άλλοι 9 ως συνεργοί του, με τον Πολωνό να ειναι μάλιστα επίτιμος πρόξενος στο Μονακό). Σταθερά λευκό παραμένει το Βατικανό, με μηδέν φόνους.

Δείκτης ανθρωποκτονιών

Στην Ελλάδα ο δείκτης ανθρωποκτονιών ανέβαινε σταδιακά από το 1960 και μετά, αλλά κυρίως μετά το 1980 και το 2000 και έφατσε  έφθασε το 1,9. Όμως από το 2009 άρχισε να κατεβαίνει, για να φτάσει το 2018 το 0.9 με 95 φόνους. Το 2019 πήγε καλύτερα, γιατί διαπράχθηκαν ακόμα λιγότεροι φόνοι -75 για την ακρίβεια.

Προς σύγκριση, στην Ελβετία καταγράφηκαν πρόπερσι 50 φόνοι, στην Τσεχία  66, στην Πολωνία  277, στην Αλβανία (που έχει πληθυσμό  2,8 εκατ.) 66, στο Κόσοβο (με άλλα 2 εκατ. πληθυσμό) 44, στην Ισπανία 290, στην Πορτογαλία 81, στην Γερμανία 788, στην Σουηδία 108, στη Βρετανία  809, στη Γαλλία 779, στην Ισλανδία 3, στην Τουρκία  2.133 και στον Καναδά  651. Η Ινδία και η Κίνα έχουν εξίσου ιλιγγιώδεις πληθυσμούς, αλλά ενώ στην Ινδία διαπράχθηκαν 41.651 φόνοι, στην Κίνα σημειωθήκαν μόνον 7.525.

Στο Κατάρ, που έχει ίδιο πληθυσμό με την Αλβανία, διαπράχθηκαν μόνον 9  φόνοι και στο Ομάν που έχει πληθυσμό 5 εκατομμύρια, μόλις 13. Όμως τα αίτια δεν πρέπει να αναζητηθούν στην μουσουλμανική θρησκεία, γιατί ισλαμικές χώρες είναι και το Πακιστάν με 8.241 φόνους αλλά και το Αφγανιστάν  με 2.474. Στις ΗΠΑ καταγράφηκαν 16,214 δολοφονίες από πρόθεση, στη Ρωσία 11.924 και στην Αυστραλία 222.

Κάθε λεπτό που περνάει πάντως δολοφονείται και ένας άνθρωπος σε κάποιο σημείο της γης, αφού πέρσι σε όλο τον κόσμο διαπράχθηκαν 437.000 φόνοι ή 50 φόνοι την ώρα. Από αυτούς περίπου οι 300.000 διαπράχθηκαν στην Αφρική και στην Λατινική και Βόρεια Αμερική. Από τους περίπου 145.000 που απομένουν, οι 120.000 διαπράχθηκαν στην Ασία. Στην Ευρώπη (περιλαμβανομένης της Ρωσίας) διαπράχθηκαν 22.000 φόνοι και στην Ωκεανία 1.100. Η εγκληματικότητα στην Ευρώπη ανεβαίνει πλασματικά, γιατί στην στατιστική προσμετρούν και όλη τη βόρεια Ασία, δηλαδή τη ρωσική ομοσπονδία, που όμως έχει 144 εκατ. πληθυσμό και ανθρωποκτονίες στο επίπεδο των ΗΠΑ (έχει δείκτη γύρω στο 5,5 ανά 100.000 κατοίκους).

Τα πρωτεία σε πόλεις

Αν εστιάσει κανείς σε πόλεις και όχι σε κράτη, πρώτη σε δολοφονίες έρχεται η Τιχουάνα στο Μεξικό, με 134 φόνους ανά 100.000 κατοίκους. Σε μια λίστα 50 πόλεων με ιδιαίτερα υψηλή εγκληματικότητα, οι περισσότερες πόλεις εντοπίζονται στην λατινική Αμερική (κυρίως στο Μεξικό και στη Βραζιλία). Όμως μέσα στις πενήντα χειρότερες πόλεις είναι και το Κέηπ Τάουν της Νότιας Αφρικής και τέσσερις πόλεις των ΗΠΑ, το Ντιτρόιτ, το Σαιντ Λιούις, το Σαν Χουάν και η Βαλτιμόρη.

Σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής για την υψηλή εγκληματικότητα παίζει ρόλο και το γεγονός ότι ο φόνος παραγράφεται στα 12-14 χρόνια, ενώ στις ΗΠΑ δεν παραγράφεται ποτέ.  Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ισχύει η 20ετία και η 25ετία, εκτός από τη Γερμανία που για να μπορεί να καταδιώξει τους ναζί, από το 1979 δεν παραγράφει τους φόνους και τα εγκλήματα πολέμου.

Όσον αφορά στη Ρωσία, δεν καταγράφεται παντού εξίσου υψηλός αριθμός δολοφονιών και περισσότερο “φονικές” είναι οι περιοχές στη Σιβηρία και στα σύνορα με το γεωγραφικό Τουράν, την κεντρική Ασία. Εκεί οι δείκτες κυμαίνονται από το 13 έως το 30. Στη Γιακουτία με πληθυσμό μόλις 1 εκατομμύριο σημειώνονται 168 φόνοι το χρόνο, στην πόλη  Αλτάι, με 200.000 πληθυσμό, σημειώνονται 35 φόνοι, στην Χακασία με πληθυσμό όσο και της Κύπρου, 59 φόνοι.

Στην πρωτεύουσα Μόσχα, με 34 εκατ. πληθυσμό στην ευρύτερη περιφέρειά της, σημειώθηκαν το 2017 315 δολοφονίες ενώ το 2006 είχαν σημειωθεί 975. Μεγάλος αριθμός ανθρωποκτονιών από πρόθεση καταγράφονται και στην Αφρική, αλλά επειδή εκεί υπάρχουν εθνοτικές, θρησκευτικές και άλλες εμφύλιες συγκρούσεις, ο εκ προθέσεως φόνος δεν μπορεί να διαχωριστεί εύκολα από το αποτέλεσμα των ένοπλων διαμαχών.