Οι χώρες με τις περισσότερες δολοφονίες

Το ίδιο ισχύει και για το Εκουαδόρ, όπου διαπράττονται 18 φόνοι την ημέρα, και δημοσιεύονται μόνον ακραία περιστατικά όπως ενός πρώην αστυνομικού του Σαλβαδόρ, που βρέθηκαν στο οικόπεδό του πάνω από 18 σκελετοί. Ο πρώην αστυνομικός σκότωσε ακόμα και τον αδελφό του, ενώ συνελήφθησαν ως συνεργοί του άλλοι εννέα. Στα θύματά του συγκαταλέγονται και τρία μικρά παιδιά ηλικίας δημοτικού, όπως και τρία μέλη άλλης οικογένειας, που του είχαν δώσει 7.000 δολάρια για να τους βοηθήσει να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ.

Οι γείτονές του, τον περιέγραφαν έκπληκτοι ως έναν “ήσυχο άνδρα, μάλλον καλό παιδί”, παρότι είχε καταδικαστεί για βιασμό ανηλίκου. Πιάστηκε επειδή το τελευταίο θύμα του (που δεν πρόλαβε όμως να γλιτώσει) άρχισε να ουρλιάζει και το άκουσαν οι γείτονες, οι οποίοι, ειδοποίησαν επιτέλους την αστυνομία. Ο δράστης είχε θάψει δεκάδες θύματά του σε γειτονικό οικόπεδο και χαρακτηρίζεται ψυχοπαθής.

Hoy se trasladó al Centro Penal de Máxima Seguridad de Zacatecoluca a Hugo Ernesto Osorio Chávez, el asesino serial de Chalchuapa.

Hasta el día de hoy, sabemos que tuvo relación directa con al menos 15 asesinatos (podrían ser muchos más), cometidos en más de una década. pic.twitter.com/fZ5whgcsm6

— Nayib Bukele 🇸🇻 (@nayibbukele) May 22, 2021

Η περίπτωση του 50χρονου εντυπωσιάζει ακόμα και στη χώρα του, η οποία δυστυχώς παρουσιάζει μια από τις χειρότερες εικόνες σε όλο τον πλανήτη, όπως και το Εκουαδόρ. Στο Σαλβαδόρ, των 6,7 εκατ. κατοίκων, αν και δεν δολοφονούνται 30.000 – 40.000 άτομα το χρόνο όπως στο Μεξικό, εντούτοις κατ΄αναλογία προς τον πληθυσμό η χώρα αυτή είναι πιο “φονική”, καθώς έχει δείκτη 40. Το Μεξικό με 130 εκατ. κατοίκους έχει δείκτη 27. “Φονική” είναι και η Τζαμάικα, με δείκτη 40, όπως και η Νότιος Αφρική με δείκτη 45.

Μεγάλος αριθμός ανθρωποκτονιών από πρόθεση καταγράφονται σε πολλές περιοχές της Αφρικής ή και στο Ιράν και στο Αφγανιστάν, αλλά επειδή εκεί υπάρχουν εθνοτικές, θρησκευτικές και άλλες εμφύλιες συγκρούσεις, ο εκ προθέσεως φόνος για καθαρά προσωπικούς λόγους δεν μπορεί να διαχωριστεί εύκολα από το φόνο ως αποτέλεσμα των ένοπλων διαμαχών. Οι ΗΠΑ όπως και η Ρωσία βρίσκονται στο 5 έως 6 τα τελευταία χρόνια. Στη Ρωσία μετά το 2022 καταγράφεται μικρή αύξηση, αλλά δεν ξέρουμε αν έπαιξε ρόλο το ουκρανικό ζήτημα ή και η πανδημία ή άλλοι λόγοι.

Ελλάδα, γείτονες, Ευρώπη

Προς σύγκριση, η Ελλάδα έχει δείκτη 0,7 έως 0,9 τα τελευταία χρόνια. Η Τουρκία έχει δείκτη 3,3 το 2023 με 2.817 φόνους σε πληθυσμό 85 εκατομμυρίων. Στην Ελλάδα ο δείκτης ανθρωποκτονιών ανέβαινε σταδιακά από το 1960 και μετά, αλλά κυρίως μετά το 1980. Το 2000 και έφθασε το 1,9. Όμως από το 2009 άρχισε να κατεβαίνει, για να φτάσει το 2018 το 0.9 με 95 φόνους. Το 2019 πήγε καλύτερα, γιατί διαπράχθηκαν ακόμα λιγότεροι φόνοι -75 για την ακρίβεια. Το 2023 πήγε ακόμα καλύτερα -μόνο 71 φόνοι και ο δείκτης επεσε στο 0,7.

Στα Σκόπια, μια χώρα με πληθυσμό 1,8 εκατομμύρια, διαπράχθηκαν 28 φόνοι το 2023 και ο δείκτης είναι περίπου διπλάσιος από τις Ελλάδας. Η Αλβανία, με πληθυσμό 2,7 εκατομμυρίων, ενώ είχε υψηλό δείκτη, κατάφερε να τον ρίξει στο 1,2. Το 2012 είχε δείκτη 5,4 με 157 φόνους και αυτοί μειώθηκαν στους 60-70, ενώ μετά το 2022 έπεσαν στους 49 κατ΄έτος. Στο Κόσσοβο με 44 φόνους το χρόνο σε πληθυσμό 1,6 εκατομμυρίων, ο δείκτης είναι 2,7. Στο Κατάρ, που έχει ίδιο πληθυσμό με την Αλβανία, διαπράχθηκαν μόνον 9  φόνοι και στο Ομάν που έχει πληθυσμό 5 εκατομμύρια, μόλις 13. Όμως τα αίτια δεν πρέπει να αναζητηθούν στην μουσουλμανική θρησκεία, γιατί ισλαμικές χώρες είναι και το Πακιστάν με 8.241 φόνους αλλά και το Αφγανιστάν  με 2.474.

Στην ΕΕ διαπράττονται περίπου 3.000-4.000 φόνοι ετησίως. Τα πρωτεία στην ΕΕ έχουν εύλογα οι χώρες με τον μεγαλύτερο πληθυσμό σε απόλυτους αριθμούς, όμως αυτοί δεν λένε την αλήθεια, καθώς η πραγματική εικόνα αποκαλύπτεται μόνον όταν ο αριθμός ανάγεται σε 100.000 πληθυσμού, οπότε διαμορφώνεται ο αντιπροσωπευτικός δείκτης φόνων από δόλο.  Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι δείκτες είναι 1,1 έως 1,2.  Για το 2024 τα στοιχεία δεν είναι αναλυτικά προς το παρόν, αλλά για το 2023, όταν είχαν διαπραχθεί 3.930 φόνοι, πολύ λιγότεροι από τους 4.635του 2013, αλλά περισσότεροι από τους 3.882 του 2023.

Στη Γερμανία των 83 εκατ. κατοίκων σημειώθηκαν 661 φόνοι ενώ το 220 είχαν διαπραχθεί μόλις 240. Στη Γαλλία των 68 εκατ. πέρσι έγιναν 897 φόνοι ενώ το 2020 είχαν διαπραχθεί 767. Στην Ιταλία των 58 εκατ. κατοίκων διαπράχθηκαν 331 δολοφονίες ενώ το 2020 είχαν διαπραχθεί 278, το 2021 είχα διαπραχθεί 276 φόνοι και το 2022, ανέβηκαν στους  332 όπου και περίπου παρέμειναν το 223. Μετά το 2020 άρχισε μια μικρή αλλά σταθερή άνοδος του αριθμού των δολοφονιών, είτε επειδή έπαιξαν ρόλο οι καραντίνες, είτε η οικονομική κρίση και άλλοι παράγοντες.

Η Φινλανδία των 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων που άλλοτε, το 1977 για παράδειγμα, ήταν πολύ “υψηλά”, με δείκτη στο 3,0 όταν η Ελλάδα ήταν στο 0,7, to 2023 κατέγραψε 57 φόνους κατεβάζοντας το δείκτη της στο 1,8.

Η μείωση, η αύξηση και η στασιμότητα

Πανευρωπαϊκά, αλλά και σχεδόν στις περισσότερες χώρες στον κόσμο με εξαίρεση τις αφρικανικές και τις λατινοαμερικανικές, οι φόνοι είχαν αρχίσει να μειώνονται εντυπωσιακά σε αριθμό μέχρι προ 2-3 ετών. Στην Ευρώπη κάποιες χώρες παρουσιάζουν στασιμότητα και άλλες αύξηση, όπως η Αυστρία (9 εκατ. κάτοικοι) όπου διαπράχθηκαν 73 φόνοι έναντι 58-60 παλιότερα. Στην Κύπρο μειώνονται οι φόνοι -το 2024 διαπράχθηκαν 9, ενώ το 2017 ειχαν διαπραχθεί 18.

Στην Κύπρο ο πληθυσμός είναι μικρός και οι φόνοι αντίστοιχα είναι λίγοι, κάτι που με τους δείκτες ίσως την αδικεί, όπως και το Γιβραλτάρ. Στο Γιβραλτάρ, με πληθυσμό μόλις 38.000, ο δείκτης είναι υψηλός σχετικά, 3,1 , όμως το 2018 διαπράχθηκε μόνο ένας φόνος και ο δείκτης ανεβαίνει λόγω του μικρού πληθυσμού.

Στη Σουηδία σημειώθηκε αύξηση (108 φόνοι έναντι 82). Στη Σκοτία οι φόνοι μειώθηκαν, αλλά στην Βόρειο Ιρλανδία έμειναν σταθεροί ενώ στην Αγγλία/ Ουαλία αυξήθηκαν. Στη Μάλτα με πληθυσμό 500.000 έγιναν το 2018  6 φόνοι και πέρσι, δύο.

Σταθεροί παραμένουν οι αριθμοί όμως και στην Λετονία, η οποία παρότι έχει πληθυσμό μόλις 1,8 εκατ., καταγράφει 75 φόνους τα τελευταία χρόνια. Παρουσιάζει βελτίωση σε σύγκριση με το 2019 όταν γίνονταν περίπου 100 φόνοι το χρόνο, αλλά και οι τρέχοντες αριθμοί είναι υψηλοί. Μετά τη Λετονία, υψηλότερο δείκτη έχει το Κόσσοβο με 2,54, η  Εσθονία με 2,4.

Γαλλική ανάλυση ερμηνεύει  την μείωση των εγκλημάτων κατά της ζωής, αποδίδοντάς την εν μέρει στην μείωση της πολιτικής βίας σε πολλές περιοχές του κόσμου, στον έλεγχο του πόλεμου των συμμοριών, στην μείωση των ιδιαίτερα ανθρωποκτόνων ληστειών όπως παλιά σε τράπεζες ή σε τεθωρακισμένα. Επίσης, στην αύξηση αντιστρόφως των διαρρήξεων (δηλαδή κλοπών στις οποίες δεν απειλείται η ζωή όπως στις ληστείες) και στην στροφή του οργανωμένου εγκλήματος σε άλλες δραστηριότητες (εμπόριο ανθρώπων, διακίνηση, ναρκωτικά, λαθρεμπόριο εν γένει, παραχαράξεις, εκβιάσεις, ηλεκτρονικό έγκλημα). Οι Γάλλοι εκτιμούν ότι έπαιξε ρόλο και η διεθνής εκστρατεία κατά της βίας.

Ακόμα και στο μικρό Μονακό των 38.000 κατοίκων πάντως γίνονται αραιά και που φόνοι. Είχαν δολοφονήσει το 2013 τον πρώην αρχηγό της Αστυνομίας και το 2014 μια πλούσια κληρονόμο με περιουσία 20 δισ. (κατηγορήθηκε ο τότε 63χρονος Πολωνός σύζυγος της κόρης της και άλλοι 9 ως συνεργοί του, με τον Πολωνό να ειναι μάλιστα επίτιμος πρόξενος στο Μονακό). Σταθερά λευκό παραμένει το Βατικανό, με μηδέν φόνους με μοναδική εξαίρεση προ 20ετίας όταν φρουρός σκότωσε συνάδελφο του και την σύζυγό του.

Στο Λιχτενστάιν, με έκταση περίπου σαν της Ιθάκης και πληθυσμό  40.000, δεν διαπράττεται εδώ και χρόνια κανένας φόνος. Ενας βασικός λόγος είναι ότι ευημερεί εκτός ΕΕ μαζί με την Ελβετία, έχει παραμείνει ουδέτερο, και θεωρείται φορολογικός παράδεισος, καθώς εδρεύουν εκεί (θεωρητικά) χιλιάδες εταιρείες που προσφέρουν στη χώρα το 30% των εσόδων της. Ο τελευταίος φόνος στο Λιχτενστάιν σημειώθηκε το 2021.

Ο υπόλοιπος κόσμος

Η Ινδία και η Κίνα έχουν εξίσου ιλιγγιώδεις πληθυσμούς, αλλά ενώ στην Ινδία διαπράχθηκαν 41.651 φόνοι, στην Κίνα σημειωθήκαν μόνον 7.525. Η Ινδία έχει δείκτη 2,8 ενώ η Κίνα 0.5. Κάθε λεπτό που περνάει πάντως δολοφονείται και ένας άνθρωπος σε κάποιο σημείο της γης, αφού σε όλο τον κόσμο διαπράττονται κατ΄έτος περίπου 440.000 φόνοι ή 50 φόνοι την ώρα.  Από αυτούς περίπου οι 300.000 διαπράττονται στην Αφρική και στην Λατινική και Βόρεια Αμερική. Από τους περίπου 145.000 που απομένουν, οι 120.000 διαπράττονται στην Ασία.

Το 1977 οι ΗΠΑ είχαν πολύ υψηλό δείκτη στο 9,6, όμως έπεσαν στα μισά τα τελευταία χρόνια. Όσον αφορά στη Ρωσία, που κυμαίνεται στα ίδια επιπεδα με τις ΗΠΑ, δεν καταγράφεται παντού εξίσου υψηλός αριθμός δολοφονιών και περισσότερο “φονικές” είναι οι περιοχές στη Σιβηρία, στα Ουράλια και στα σύνορα με το γεωγραφικό Τουράν, στην κεντρική Ασία. Εκεί οι δείκτες κυμαίνονται από το 13 έως το 30. Στη Γιακουτία με πληθυσμό μόλις ένα εκατομμύριο σημειώνονται 168 φόνοι το χρόνο, στην πόλη  Αλτάι, με 200.000 πληθυσμό, σημειώνονται 35 φόνοι, στην Χακασία, στα νότια του σιβηρικού διαμερίσματος, με πληθυσμό όσο και της Κύπρου, καταγράφονται 59 φόνοι το χρόνο. Στη Ρωσία οι πιο χαμηλοί δείκτες καταγράφονται στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη.

Αν εστιάσει κανείς σε πόλεις και όχι σε κράτη, πρώτη σε δολοφονίες έρχεται η Τιχουάνα στο Μεξικό, με 134 φόνους ανά 100.000 κατοίκους. Σε μια λίστα 50 πόλεων με ιδιαίτερα υψηλή εγκληματικότητα, οι περισσότερες εντοπίζονται στην λατινική Αμερική (κυρίως στο Μεξικό και στη Βραζιλία). Όμως μέσα στις πενήντα χειρότερες πόλεις είναι και το Κέηπ Τάουν της Νότιας Αφρικής και τέσσερις πόλεις των ΗΠΑ, το Ντιτρόιτ, το Σαιντ Λιούις, το Σαν Χουάν και η Βαλτιμόρη.

Σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής για την υψηλή εγκληματικότητα παίζει ρόλο και το γεγονός ότι ο φόνος παραγράφεται στα 12-14 χρόνια, ενώ στις ΗΠΑ δεν παραγράφεται ποτέ.  Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ισχύει η 20ετία και η 25ετία, εκτός από τη Γερμανία που για να μπορεί να καταδιώξει τους ναζί, από το 1979 δεν παραγράφει τους φόνους και τα εγκλήματα πολέμου.