Σε ποιες σχολές πέρασαν όσοι έγραψαν κάτω από τη βάση

Οι φετινές εισαγωγικές είχαν πολλά πρωτόγνωρα στοιχεία, ένα από τα οποία ήταν να μείνουν πολλές σχολές χωρίς κανένα πρωτοετή για φέτος αφού με την βάση εισαγωγής δεν πέρασε σε αυτές ούτε ένας. Σε κάποιες πανεπιστημιακές σχολές, από την άλλη, πέρασαν παιδιά που έγραψαν κάτω από την βάση όπως κάθε χρόνο –πάνω από το 20% περνάει γράφοντας 7 και 8 και 9 εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.

Και ίσως αυτό να είναι στην ουσία το ερώτημα, δηλαδή τι ακριβώς μαθαίνουν τα τελευταία 20 χρόνια στην Ελλάδα τα παιδιά και φτάνουν στο προθάλαμο των ΑΕΙ με τόσο λίγες γνώσεις; Πολλές σχολές έκαναν και σχετικό σκόντο, επιτρέποντας εισαγωγή και με το 7 ενώ άλλες κράτησαν “ψηλά” τον πήχη, ζητώντας πάνω από 10, δηλαδή την θεωρητική βάση.

Εντούτοις ούτε με την έκπτωση γέμισαν οι θέσεις που ήταν διαθέσιμες και η μόνη αλλαγή είναι ότι δεν πέρασαν παιδιά που παρέδωσαν λευκή κόλλα. Όμως, ενώ σχολιάζεται ότι κάποιες σχολές “πάνε για κλείσιμο” με τόσο μικρό αριθμό πρωτοετών ή με ανύπαρκτους πρωτοετείς φέτος, το βαθύ πρόβλημα που ανακύπτει, μένει στο απυρόβλητο. Όλοι αναλώνονται στο πόσοι έμειναν απ΄έξω και όχι σε αυτό που μαρτυρεί το μαρασμό της παιδείας, στο γυμνάσιο και στο λύκειο, δηλαδή αυτό που καθιστά φοιτητές παιδιά που γράφουν 5 και 6 και 7.

Είναι πολλά χρόνια τώρα που το επίπεδο των σπουδών στην δευτεροβάθμια έχει πάρει την κατιούσα και αυτό είναι απόλυτα οφθαλμοφανές στις εισαγωγικές στα ΑΕΙ, όταν παιδιά που επιλέγουν μια επιστήμη γράφουν κάτω από τη βάση σε όλα, και – το κυριότερο – γράφουν κάτω από τη βάση στο μάθημα που ειναι “κλειδί” για την επιστήμη που υποτίθεται ότι επιλέγουν για όλη τους τη ζωή. To πρόβλημα τελικά ίσως να μην είναι στο ότι σκοντάφτουν στα 18 να γίνουν φοιτητές, αλλά στην παιδεία και στα προσόντα που έχουν συγκεντρώσει μετά από 12 ολόκληρα χρόνια στα θρανία.

Υπάρχει φυσικά ένα ποσοστό παιδιών που δεν εισάγεται παρότι έχει αξιόλογο για την ηλικία του μορφωτικό επίπεδο και η αιτία είναι ή το στρες, ή η ατυχία, ή το ότι χωλαίνει σε συγκεκριμένο μάθημα, αλλά έχει πάθος με μια συγκεκριμένη σχολή και δεν κάνει εκπτώσεις νερώνοντας το κρασί του με το να γίνει φοιτητής σε οιανδήποτε άλλη σχολή. Αυτά όμως τα παιδιά ειναι η μειοψηφία των μη εισακτέων.

Το μορφωτικό επίπεδο στα σχολεία

Ίσως ο σημαντικότερες προβληματισμός είναι οι βάσεις παιδείας που έχουν πάρει οι σημερινοί 18άρηδες όταν ήταν 8, 12 και 15 ετών και όχι η βάση στα ΑΕΙ. Οι επιδόσεις στις εισαγωγικές δείχνουν ότι τα παιδιά στα έξι χρόνια στο δημοτικά και άλλα τόσα στο γυμνάσιο και στο λύκειο, οπλίσθηκαν ελάχιστα. Και ίσως το ουσιαστικό πρόβλημα να μην είναι πόσοι μπαίνουν και βγαίνουν από τα πανεπιστήμια, αλλά τι επίπεδο γνώσεων και τι παιδεία διαθέτει σήμερα ένα άτομο που πλέον ψηφίζει και “βγαίνει στη ζωή” είτε επιδιώκοντας να γίνει ακαδημαϊκός πολίτης και επιστήμονας είτε στοχεύοντας σε κάποια τέχνη και απλά στην επιβίωση.

Οι σχολές στις οποίες μπόρεσε να μπει ως φοιτητής κάποιος που έγραψε απλώς πάνω από 7 από ΓΕΛ ή πάνω από 5 από ΕΠΑΛ είναι η Περιβάλλοντος στη Μυτιλήνη, Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου στα Ψαχνά Ευβοιας, η Νοσηλευτική Τρίπολης, η Σχολή Πυροσβεστών για πολίτες, η Οικονομικών Επιστημών στην Κομοτηνή και στο Ηράκλειο, η Φυσική Ιωαννίνων, Καβάλας και Λαμίας.

Οι υπόλοιπες είναι  το Μαθηματικό της Καστοριάς και της Σάμου, η Ιστορία στην Κέρκυρα, η Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Πάτρας, η Φιλολογία Ιωαννίνων και Πάτρας, η Πολιτικών Επιστημών στο Ρέθυμνο, η Πολιτικών Μηχανικών της Πάτρας και των Σερρών, το Γεωπονικό πέντε επαρχιακών πόλεων, η Θεολογία Αθήνας και άλλες τριάντα περιπου πανελλαδικά.
Και αυτό το θλιβερό θέμα, των παιδιών που παίρνουν απολυτήριο Λυκείου με αξιοσημείωτα χαμηλό επίπεδο γνώσεων, κρατάει χρόνια:

ΕΤΗ / ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ	15-20	10-14,9	0-9,9
2012	25,48 %	51,66 %	22,82 %
2013	29,45 %	57,54 %	12,98 %
2014	22,15%	57,85%	20,01%
2015	25,22%	59,17%	15,61%
2016(νέο σύστημα)	26,19%	61,76%	12,03%
2017	28,60%	57,82%	13,58%
2018	24,48%	59,63%	15,9%

Το 2019 έγραψαν κάτω από τη βάση σχεδόν το 1/3 των παιδιών και το 2020 το ποσοστό έφθασε το 40%. Όταν ο μέσος όρος στις εισαγωγικές είναι στην πράξη το 12, τότε το 7 και το 5 αναβαθμίζεται σε βάση επάρκειας και το 10 χάνει το νόημά του. Γιατί όμως τα παιδιά φθάνουν να “πατώνουν” μετά από 12 χρόνια στα θρανία και 2 χρόνια στα φροντιστήρια; Η διεύρυνση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 90, και προκάλεσε εύλογα την διαρκή πτώση του επιπέδου των φοιτητών.

Τα “μαργαριτάρια” των δεκαοκτάχρονων

Όμως, είναι πραγματικά παράξενο ότι όλοι ασχολούνται με το επίπεδο των φοιτητών και όχι με το μορφωτικό επίπεδο εν γένει των 18άρηδων. Πολύ βασικό πρόβλημα συνιστά όχι μόνον η γενική υποβάθμιση της παιδείας από το δημοτικό μέχρι και το Πανεπιστήμιο, αλλά και ότι από την 12ετία που τα παιδιά ξοδεύουν στα θρανία, τα τρία τελευταία χρόνια του Λυκείου έχουν καθαρά “προεισαγωγικό” χαρακτήρα.

Η τελευταία τριετία ουσιαστικά βάζει στο ράφι όλα τα “άσχετα” μαθήματα και υπάρχουν παιδιά που δίνουν για Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο και ακούμε απίστευτα μαργαριτάρια, όπως «ποιος κέρδισε τελικά, ο Χίτλερ;» ή παιδιά που πάνε για μαθηματικοί και δεν ξέρουν τι είναι κέντρο βάρος, ειδικό βάρος ή συνάρτηση και δεν μπορούν να βγάλουν ποσοστό χωρίς κομπιουτεράκι.

Στη σύνθεση του φοιτητόκοσμου ή γενικά στο επίπεδο των αυριανών πολιτών, καθοριστικό ρόλο παίζει όχι μόνον το ξεδοντιασμένο καθηγητικό προσωπικό, άοπλο ουσιαστικά στο να αυξήσει τις επιδόσεις των μαθητών, αλλά και το κοινωνικό-μορφωτικό επίπεδο των οικογενειών των παιδιών. Τα ποσοστά των φοιτητών που προέρχονται από οικογένειες με υψηλό και πολύ υψηλό κοινωνικό-μορφωτικό επίπεδο είναι αυξημένα, ενώ μειώνονται τα ποσοστά των παιδιών οικογενειών με μεσαίο και χαμηλό αντίστοιχο επίπεδο.

Διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων

Αυτό κάνει διπλή ζημιά, καθώς στην ουσία, σαν να μην έφτανε που ένα παιδί προέρχεται από μια οικογένεια με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, χάνει και την μοναδική ευκαιρία να αναρριχηθεί. Αυτό μπορεί να μοιάζει ταξικό πρόβλημα – και είναι– , αλλά στην ουσία είναι εθνικό και ευρύτερα κοινωνικό ζήτημα: πέφτει ο μέσος όρος γενικής παιδείας του εκλογικού σώματος.

Βέβαια, οι πανελλαδικές εξετάσεις στην ουσία αποτελούν ένα διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων και όχι μία εξέταση πιστοποίησης γνώσεων και ο λόγος είναι πρακτικός. Και επειδή οι πανελλαδικές ουσιαστικά πάντα θα συμπληρώνουν θέσεις και δεν θα πιστοποιούν γνώσεις, απομένει για πραγματική πιστοποίηση το εξαθλιωμένο απολυτήριο Λυκείου, που πλέον σημαίνει ότι κάποιος απλώς δεν έκανε υπεράριθμες απουσίες.