Τα εμβόλια για όσους πάσχουν από νόσο Κρον και άλλα αυτοάνοσα

Σύμφωνα με ερευνητές βρετανικού πανεπιστημίου, η πρώτη δόση των εμβολίων των Pfizer/BioNTech αλλά και της Οξφόρδης/AstraZeneca στους ασθενείς που κάνουν θεραπεία με το φάρμακο ινφλιξιμάβη (infliximab), προκαλεί εξασθενημένη (μικρή) ανοσιακή απόκριση. Το φάρμακο αυτό χορηγείται για πολλά αυτοάνοσες παθήσεις και συχνά για τη νόσο Κρον. Η μελέτη έγινε συγκρίνοντας εμβολιασμένους που έπαιρναν Remicade με εμβολιασμένους που για το ίδιο νόσημα έπαιρναν άλλο ανοσοτροποποιητικό παράγοντα, και συγκεκριμένα το σκεύασμα Entyvio. Το δεύτερο δεν έδειξε να μειώνει την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.

Η έρευνα δείχνει πως όσοι κάνουν μόνον την πρώτη δόση του εμβολίου ενώ βρίσκονται υπό αγωγή με Remicade, δεν είναι συνετό να αισθάνονται τη σιγουριά ότι απέκτησαν ανοσία και πρέπει οι ίδιοι και το άμεσο περιβάλλον τους να συνεχίσουν την λήψη προστατευτικών μέτρων. Με τη δεύτερη δόση, η τεχνητά προκαλούμενη ανοσία βελτιώνεται. Ενώ στην πρώτη δόση αποκρίνεται μόνον ο ένας στους τρεις υπό Remicade, στη δεύτερη αποκρίνονται οι 4 στους 5. Και πάλι όμως απομένει ένα 20% που μένει ακάλυπτο ακόμη και με τη δεύτερη δόση.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Δρ.Νίκολας Κένεντι του Πανεπιστημίου του Έξετερ, οι οποίοι έκαναν σχετική προδημοσίευση στο medRxiv, μελέτησαν 865 ασθενείς που έκαναν τακτικά θεραπεία με το infliximab  (σκεύασμα της Johnson & Johnson με την εμπορική ονομασία Remicade) αντιπαραβάλλοντας την ανάπτυξη αντισωμάτων με 489 ασθενείς που έπαιρναν Entyvio. Ήταν όλοι άνω των 60 ετών. Οι επιστήμονες, μεταξύ των οποίων ο ελληνικής καταγωγής Δρ. Νικόλαος Καμπερίδης του Νοσοκομείου St. Marks του Λονδίνου, παρατήρησαν «φτωχή παραγωγή αντισωμάτων» μετά την πρώτη δόση οποιουδήποτε από τα δύο ανωτέρω εμβόλια, πράγμα που, όπως ανέφεραν, αυξάνει την πιθανότητα λοίμωξης από κορονοϊό.

Παραδόξως, αλλά πιθανόν για λόγους γενετικής ταυτότητας, οι Καυκάσιοι (λευκοί) ανέπτυξαν λιγότερα αντισώματα από τους αφρικανικής ή ασιατικής καταγωγής. Επίσης λιγότερα ανέπτυξαν οι καπνιστές, ανεξαρτήτως εθνικού background. Η παραγωγή αντισωμάτων όλων των ατόμων που μελετήθηκαν, βελτιώθηκε πολύ μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης, γι’ αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, στις περιπτώσεις των ανθρώπων που παίρνουν το εν λόγω φάρμακο δεν πρέπει να καθυστερεί η δεύτερη δόση εμβολιασμού.

Η σημασία της μελέτης

«Μέχρι να κάνουν αυτοί οι ασθενείς τη δεύτερη δόση του εμβολίου, θα πρέπει να θεωρούν ότι δεν είναι προστατευμένοι από τη λοίμωξη του SARS-CoV-2 και να συνεχίσουν να εφαρμόζουν αυξημένα μέτρα φυσικής αποστασιοποίησης και αυτοπροστασίας όπου χρειάζεται», τονίζουν οι ερευνητές. Επίσης, επισημαίνουν ότι ακόμη και μετά τη δεύτερη δόση εμβολίου ένα μικρό ποσοστό αυτών των ατόμων δεν εμφανίζουν την αναγκαία “ποσότητα” αντισωμάτων και παραμένουν ευπρόσβλητοι από τον κορονοϊό. Οι Βρετανοί ενδιαφέρθηκαν για το θέμα, επειδή εκεί ειδικά ακολουθήθηκε η πολιτική “μια δόση σε όλους και βλέπουμε για τη δεύτερη”, κάτι που δεν ισχύει στην Ελλάδα.

Οι ερευνητές θεωρούν πιθανό ότι τα ευρήματά τους ισχύουν και για άλλα φάρμακα της κατηγορίας των αναστολέων TNF. Επίσης χαμηλό αριθμό αντισωμάτων παράγουν και όσοι είναι σε ανοσοκαταστολή λόγω χημειοθεραπείας  ή λόγω λήψης κορτιζόνης. H μελέτη έχει ιδιαίτερη σημασία πάντως και για την Ελλάδα καθώς τώρα εμβολιάζονται οι ευπαθείς ομάδες και οι περισσότεροι λαμβάνουν το εμβόλιο της AstraZeneca,  η δεύτερη δόση του οποίου απέχει 2-3 μήνες από την πρώτη.

Το θετικό είναι πάντως ότι από τις μέχρι στιγμής διεθνείς μελέτες που έχουν γίνει, οι έχοντες αυτοάνοσα δεν προκύπτει να ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου, δηλαδή δεν έχουν μεγάλο αριθμό απωλειών ή διασωληνώσεων, εκτός από εκείνους που εκτός από το αυτοάνοσο νόσημα, έχουν ταυτόχρονα ως επιβαρυντικό παράγοντα και την μεγάλη ηλικία ή πάσχουν παράλληλα από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια.