Tα κόλπα της Δέλτα και γιατί μας βασανίζει

Η μετάλλαξη Δέλτα παράγει χίλιες φορές υψηλότερο φορτίο από τις προηγούμενες, “αυγατίζει” στη μύτη και στο λαιμό, ξεκινά συχνά με ένα απλό συνάχι και έχει τη μισή περίοδο επώασης από τα αρχικά στελέχη και κολλάει από την πρώτη μέρα! Επίσης οι νέοι και τα παιδιά έχουν την τάση να μην κρατούν αποστάσεις και αυτό τους εκθέτει αυτομάτως σε μεγαλύτερη ποσότητα ιών που “εκπέμπουν” οι φορείς. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την μεγάλη χαλάρωση που παρατηρείται διεθνώς ως προς τις μάσκες, οδηγεί και σε περισσότερες νοσηλείες ή βαριά περιστατικά.

Ενώ τα συμπτώματα με τους κορονοϊούς είναι λίγο-πολύ ίδια, η Δέλτα πολλαπλασιάζεται με εντονότερους ρυθμούς στη μύτη και εν συνεχεία στο λαιμό και συχνά (όχι πάντα όμως) ξεκινά με μια απλή καταρροή που μοιάζει με αλλεργία ή ερεθισμό των βλεννογόνων καθώς δεν συνοδεύεται άμεσα από πυρετό ή βήχα. Αυτό καθιστά πολλούς χαλαρούς, μια που ξέρουν ότι ο κορονοϊός “έχει βήχα και πυρετό”, οπότε καθυστερούν κατά μια μέρα την εξέτασή τους με τεστ.

Όμως οι κορονοϊοί μεταδίδονται πολύ προτού εκδηλωθεί το συνάχι ή ο πυρετός. Στη Δέλτα λοιπόν μεταδίδονται ουσιαστικά μέσα σε 24 ώρες από την προσβολή και όχι 3 μέρες μετά όπως με τους άλλους ιούς. Οι Κινέζοι, που εντυπωσιάσθηκαν από την μεταδοτικότητα της Δέλτα, με έρευνά τους διαπίστωσαν ότι προκαλεί ιικό φορτίο 1.260 φορές μεγαλύτερο από το “δικό τους” αρχικό στέλεχος και ότι ενώ οι ασθενείς της πρώτης φάσης στην Γιουχάν εκδήλωναν συμπτώματα κυρίως κατά την πέμπτη ημέρα από την προσβολή τους, τώρα με την Δέλτα τα εκδηλώνουν τρεις μέρες μετά την λοίμωξη.

Η μεταδοτικότητα της Δέλτα

Όμως ο ιός αρχίζει να πολλαπλασιάζεται αμέσως και μεταδίδεται δύο ημέρες προτού εκδηλωθούν συμπτώματα από τον αρχικό φορέα. Κατά συνέπεια, αν κάποιος με το αρχικό στέλεχος είχε κολλήσει π.χ. την Δευτέρα, συνήθως γινόταν μεταδοτικός μετά την Τετάρτη και εμφάνιζε συμπτώματα την Παρασκευή. Με την Δέλτα όμως αν κολλήσει τη Δευτέρα, μεταδίδει αυθημερόν ή την Τρίτη και εκδηλώνει συμπτώματα την Τετάρτη.

Δηλαδή, αφαιρώντας τις δύο μέρες από την ημέρα εκδήλωσης συμπτωμάτων, στην περίπτωση της Δέλτα, φτάνουμε σε φάση μετάδοσης μέσα στο πρώτο 24ωρο από την αρχική λοίμωξη. Παράλληλα η σοβαρότητα της νόσου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αρχικό ιικό φορτίο, καθώς ακόμα και ένας υγιής οργανισμός, παράγει αντισώματα με συγκεκριμένους ρυθμούς. Όταν το αρχικό ιικό φορτίο είναι χαμηλό, ο νέος ή μεσήλικας υγιής (χωρίς διαβήτη, χωρίς παχυσαρκία ή υποκείμενα νοσήματα) αρχίζει να παράγει αντιστάσεις. Και συχνά προλαβαίνει και ξεπερνά σε ταχύτητα την αναπαραγωγή του ιού.

Όμως οι νέοι και τα παιδιά ντρέπονται ή δεν θέλουν να κρατούν αποστάσεις μεταξύ τους, φωνάζουν σε απόσταση αναπνοής, μιλάνε δυνατά και η σωματική επαφή είναι ο κανόνας. Οπότε αν ο φίλος τους είναι φορέας, γίνονται δέκτες μεγάλου ιικού φορτίου (πολλαπλάσιου των “κλασικών” στελεχών) και κατά συνέπεια, μειώνονται τα ασυμπτωματικά περιστατικά και αυξάνονται οι νοσούντες.

Οι New York Times φιλοξενούν τη συνέντευξη της επιδημιολόγου Céline Gounder, του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης η οποία έχει και το podcast “Epidemic” και η οποία εξηγεί για ποιο λόγο η Δέλτα μας έχει στριμώξει στη γωνία. «Αν κάθεσαι δίπλα μου και εγώ μιλάω στο κινητό, στέλνω χιλιάδες περισσότερα μικροσωματίδια ιού στον αέρα από όσα θα έστελνα αν είχα προσβληθεί από άλλα στελέχη», λέει.

Οι προσδοκίες για τα εμβόλια

«Είχε υπολογιστεί ότι με την βρετανική μετάλλαξη, αρκούσε να μείνεις σε ένα κλειστό χώρο με φορέα 15 λεπτά για να κολλήσεις. Αφ’ ης στιγμής η Δέλτα παράγει χιλιαπλάσιο ιικό φορτίο, διαιρούμε αυτό το χρόνο μοιραίας συνύπαρξης με το χίλια, και καταλήγουμε ότι αρκούν μερικά δευτερόλεπτα για τη μετάδοση. Όμως να είμαστε και αντικειμενικοί. Δεν είναι βέβαιο ότι θα κολλήσει κάποιος. Αν όμως πριν αρκούσαν τα 15 λεπτά για να θεωρηθεί “στενή επαφή κρούσματος”, τώρα αρκούν τα δευτερόλεπτα», διευκρινίζει.

Για το αν ο ιός θα συνεχίσει να μεταλλάσσεται και να μας βασανίζει, εξηγεί ότι “δουλειά” του ιού είναι να εξελίσσεται και να πολλαπλασιάζεται για να επιβιώσει. Πολλοί ιοί έχουν ένα πλατό, μια οροφή στην εξέλιξή τους. Η γρίπη όχι, μεταλλάσσεται κάθε χρόνο. «Όμως δεν έχουμε ενδείξεις ότι ο κορονοϊός θα ακολουθήσει τους ρυθμούς μετάλλαξης της γρίπης και οι περισσότεροι πιστεύουμε ότι σε ένα-δύο χρόνια ο ρυθμός των μεταλλάξεων θα μειωθεί», εκτιμά η ίδια.

Όμως φαίνεται ότι μειώνεται παράλληλα και η προστασία από τα εμβόλια. «Τα εμβόλια δεν τα κάνουμε για ένα συνάχι, αλλά για θανατηφόρες νόσους. Όσο το εμβόλιο προστατεύει από το θάνατο ή τη βαριά νόσο είναι πολύ αποτελεσματικό και απαραίτητο. Το ότι δεν προστατεύει από το να κολλήσεις, είναι πλέον δευτερεύον. Τα εμβόλια για τον κορονοϊό είναι αυτή τη στιγμή πιο αποτελεσματικά και από της γρίπης. Δεν μπορούμε να έχουμε παράλογες αξιώσεις από ένα εμβόλιο και ανέφικτες προσδοκίες, γιατί τότε ανεβάζουμε τον πήχη στην τελειότητα, και το τέλειο απλούστατα δεν είναι κάτι υπαρκτό».

Ποιοί θα χρειαστούν παραπάνω δόσεις

Στο ερώτημα πώς συγκρίνει τον ιό με τη γρίπη, απαντά «ο κορονοϊός δεν είναι γρίπη, αυτό είναι πλέον σαφές, αλλά με τον εμβολιασμό μπορούμε να τον μετατρέψουμε σε κάτι σαν τη γρίπη, όπου νιώθεις άσχημα για μια εβδομάδα και δεν πας στη δουλειά ή στο σχολείο, με πυρετό και μυαλγίες, αλλά δεν χρειάζεσαι νοσοκομείο. Αυτός είναι ένας ρεαλιστικός στόχος».

Θεωρεί ότι η βασική έγνοια δεν πρέπει να είναι ο γενικός πληθυσμός αλλά όλοι εκείνοι που παρότι εμβολιάζονται δεν αναπτύσσουν αντισώματα, όπως όσοι παίρνουν ανοσοτροποποιητικά φάρμακα για αυτοάνοσα νοσήματα ή άτομα με αιματολογική κακοήθεια ή πολίτες π.χ. άνω των 80 ετών με εξασθενημένο ανοσοποιητικό.

«Αυτοί θα χρειαστούν επιπλέον δόσεις των εμβολίων. Κάποιες χώρες σκέφτονται να δώσουν τρίτη δόση σε όλους τους άνω των 60 ετών, αλλά προσωπικά το θεωρώ ακραίο. Πρώτον, δεν βλέπουμε τόσο εξασθενημένο ανοσοποιητικό σε άτομα 60 και 70 ετών. Δεύτερον, ζούμε σε έναν κόσμο με σχετικά περιορισμένες δυνατότητες παραγωγής εμβολίων».

»Αν αρχίσουν οι τρίτες δόσεις στους άνω των 60 δεν θα περισσέψουν ίσως για άλλους. Είναι πρακτικά καλύτερα να εμβολιαστεί μια γηροκόμος μια φορά παρά ένας 75χρονος τρεις. Επίσης όσο μένουν ανεμβολίαστες πολλές χώρες, το πρόβλημα θα γυρίσει μπούμερανγκ με μεταλλάξεις και για τις χώρες με υψηλό ποσοστό εμβολισμού».

Γιατί κάποιες χώρες πέτυχαν

«Πρέπει να μπορέσουμε να συμβιώσουμε με τον κορονοϊό, γιατί αυτός δεν θα πάει πουθενά, εδώ θα μείνει. Πρέπει να τον μεταμορφώσουμε σε έναν ιό με τον οποίο μπορούμε να συνυπάρχουμε χωρίς να παραλύει η κοινωνία. Θα καταλήξουμε σε ετήσιους εμβολιασμούς πιστεύω και αυτό θα ισχύει εκτιμώ και για τα μικρά παιδιά», είπε.

Είναι της γνώμης ότι οι μάσκες πρέπει να παραμείνουν υποχρεωτικές και για τους εμβολιασμένους. «Κακώς δόθηκε η εντύπωση ότι ο εμβολιασμένος θα έχει προνόμια τέτοιου τύπου. Αφού μπορεί να κολλήσει και να μεταδώσει τον ιό, πρέπει να φορά τη μάσκα. Το προνόμιο που πρέπει να καταλάβει ότι έχει, είναι ότι αυτό αφορά ατομικά στην δική του υγεία, ότι δηλαδή αν νοσήσει, θα νοσήσει ήπια, και όχι ότι με το εμβόλιο θα κυκλοφορεί χωρίς μάσκα. Ο εμβολιασμένος πρέπει να συνεχίσει να προστατεύει τους άλλους», είπε.

Ανέφερε και παρεμπιπτόντως την Ελλάδα. «Υπάρχουν χώρες σαν την Σιγκαπούρη, την Κίνα, τη Γερμανία που για κοινωνικούς λόγους είναι ας πούμε πιο αυστηρές, και χώρες σαν τη Βραζιλία, την Ελλάδα ή τις ΗΠΑ που είμαστε πιο χαλαρές κοινωνίες. Οι πρώτες τα πήγαν καλύτερα με τον κορονοϊό εν τέλει. Οι δε ΗΠΑ πρέπει να πω ότι είναι και οι πρώτες στην παραγωγή παραπληροφόρησης και fake news κατά των εμβολίων τα οποία διαδίδουν σε όλο τον πλανήτη, τα εξάγουν κανονικά, ενώ από την άλλη κρατούν με εθνικιστικό πάθος τα αμερικανικά εμβόλια για τη χώρα μας»