Τα νέα εμβόλια στον πόλεμο των μεταλλάξεων

Δυσάρεστα τα νέα από το εμβόλιο, στο οποίο επένδυαν οι Γερμανοί αλλά και πολλοί Ευρωπαίοι, το σχετικά φθηνό CureVac, που έδειξε όμως αποτελεσματικότητα μόλις 47%. Πρόκειται για εμβόλιο mRNA, όπως της Pfizer και της Moderna και έως τώρα κυριαρχούσε η αισιοδοξία πως θα είναι σημαντικό για το οπλοστάσιο της Ευρώπης, αλλά και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Εν τω μεταξύ θετικά είναι τα αποτελέσματα από ένα εμβόλιο νέας τεχνολογίας, που είναι αμερικάνικο, το Novavax, αλλά και από ένα κουβανέζικο.

Όσον αφορά στο γερμανικό εμβόλιο, οι παρασκευαστές, βλέποντας τις σπάνιες αλλά υπαρκτές παρενέργειες άλλων εμβολίων της ίδια κατηγορία (ή και για να περιορίσουν μελλοντικές παρενέργειες) σκέφτηκαν να βάλουν μικρότερη ποσότητα mRNA ανά δόση. Η κλινική δοκιμή υποδηλώνει ότι η χαμηλότερη ποσότητα ή η μη τροποποιημένη προσέγγιση μειώνει σημαντικά την αποτελεσματικότητα, έναντι ακόμα και της βρετανικής μετάλλαξης απέναντι στην οποία όλα τα άλλα υπάρχοντα εμβόλια είναι σε σημαντικό βαθμό αποτελεσματικά. Στην μετάλλαξη Delta, την ινδική, ήταν πλήρως αναποτελεσματικό.

Στην γραμμή έγκρισης είναι πάντως το αμερικανικό Novavax που δεν είναι τύπου mRNA αλλά δεν έχει ούτε αδενοϊό, παρά χρησιμοποιεί μια τρίτη τεχνολογία. Παρασκευάζεται από μια σταθεροποιημένη μορφή της πρωτεϊνικής ακίδας S του SARS-CoV-2 με τη χρήση τεχνολογίας νανοσωματιδίων. Περιέχει επίσης ένα ανοσοενισχυτικό, ώστε να ενισχύσει την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη δημιουργία ανοσιακής μνήμης.

Μια εφάπαξ δόση εμβολίου περιέχει πέντε μικρογραμμάρια (mcg) πρωτεΐνης και 50 mcg ανοσοενισχυτικού. Χορηγείται με δύο ενδομυϊκές ενέσεις σε απόσταση 21 ημερών. Τα αποτελέσματα της κλινικής έρευνας Φάσης ΙΙΙ στην οποία συμμετείχαν 29.960 ενήλικες εθελοντές στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Μεξικό δείχνουν ότι είχε 90,4% αποτελεσματικότητα ως προς την πρόληψη της συμπτωματικής νόσου COVID-19.

Το εμβόλιο της Κούβας

Το ίδιο ισχύει ακόμα και σε άτομα άνω των 65 ετών και σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα ή με πιθανή τακτική έκθεση στον ιό. Έδειξε, επίσης, ότι παρέχει 100% προστασία από την μέτρια ή και τη βαριά νόσο. Οι παρενέργειες που καταγράφηκαν ήταν όμοιες με των άλλων εμβολίων (πονοκέφαλος, πόνος στο σημείο της ένεσης, αίσθημα κόπωσης).

Εν τω μεταξύ δεύτερο εμβόλιο ετοίμασαν και οι Κουβανέζοι, το οποίο είναι τριών δόσεων και όπως ανακοίνωσε η κρατική εταιρεία που το παρασκευάζει, είναι αποτελεσματικό σε ποσοστό 92,3% έναντι της νόσου. Το Κέντρο Γενετικής και Βιοτεχνολογικής Μηχανικής της Κούβας (CIGB) ανακοίνωσε ότι θα δοθεί άδεια χορήγησης, μέσα στις επόμενες 15 μέρες.

Η Κούβα έχει ήδη παρασκευάσει ένα εμβόλιο, το οποίο όμως είναι δύο δόσεων και έχει αποτελεσματικότητα 62%. Το νέο εμβόλιο σχεδιάσθηκε, ώστε να καλύπτει και τις μεταλλάξεις, όπως λένε οι Κουβανοί και είναι πολύ πιο αποτελεσματικό. Ήδη το πειραματικό της εμβόλιο έχει παραγγελίες για 100 εκατομμύρια δόσεις στην Λατινική Αμερική. Eίναι δε παρόμοιας τεχνολογίας με το εμβόλιο της γρίπης.

Τι ελπίζει η Αβάνα

Οι Κουβανοί ερευνητές έχουν καταγγείλει επανειλημμένα τις δυσκολίες που συναντούν εξαιτίας του αμερικανικού εμπάργκο που είναι σε ισχύ από το 1962 και που ενισχύθηκε επί των ημερών του Ντόναλντ Τραμπ. Όμως αυτό το εμπάργκο ανάγκασε την Κούβα να αναπτύξει σε εξαιρετικό βαθμό το σύστημα υγείας της χώρας (με πληθυσμό 11 εκατομμύρια έχει μόνον 438 νεκρούς από κορονοϊό).

Επίσης το εμπάργκο την ανάγκασε να παρασκευάζει τα δικά της εμβόλια για ιλαρά και άλλες νόσους και να αποκτήσει διεθνώς κύρος στον τομέα της βιοτεχνολογίας, παρά την απομόνωσή της. Η Αβάνα ελπίζει μέχρι τον Αύγουστο να έχει εμβολιαστεί το 70% των κατοίκων της. Μέχρι στιγμής έχει εμβολιαστεί πλήρως το 8%, κυρίως με Sputnik και με όσα εμβόλια παρείχε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Εν τω μεταξύ πάντως, σιγή επικρατεί για το Sputnik, που έχει αρχίσει και καθυστερεί τις παραδόσεις στην Ινδία, καθώς η παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες και τις εξαγωγές στις οποίες έχει δεσμευθεί η Ρωσική Ομοσπονδία. Η ΕΕ δεν έχει προχωρήσει στην έγκρισή του, παρότι το μελετά εδώ και πέντε μήνες.