Τι συνέβη με το γηροκομείο στη Κρήτη – Επτά συλλήψεις

Επτά συλλήψεις έγιναν για μια υπόθεση που ήρθε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα τον περσινό Απρίλη, όταν συγγενείς και πρώην εργαζόμενοι κατήγγειλαν ιδιωτικό οίκο ευγηρίας για κακοποιήσεις τροφίμων και για περίεργους μαζικούς θανάτους ηλικιωμένων οι οποίοι έφεραν πανομοιότυπα ως αιτία θανάτου την ανακοπή καρδιάς.

Οι συλλήψεις αφορούν στους ιδιοκτήτες του γηροκομείου, αλλά και σε γιατρό, νοσηλευτές και άλλους εργαζόμενους. Σήμερα μάλιστα έγιναν έφοδοι αστυνομικών στα σπίτια των εμπλεκομένων. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να οδηγηθούν απόψε στον Εισαγγελέα. Πρόκειται για μια μεγάλη υπόθεση, καθώς η δικογραφία έχει 400 σελίδες και αναφέρεται σε πέντε πράξεις κακουργηματικού χαρακτήρα, αλλά και σε πολλά πλημμελήματα.

Η έρευνα άρχισε την περασμένη άνοιξη για θανάτους που είχαν σημειωθεί από τις αρχές του 2020 μέχρι και τον Μάρτιο του 2021, αλλά επεκτάθηκε και στους προ κορονοϊού θανάτους στην ίδια δομή, εξετάζοντας πιστοποιητικά θανάτου από το 2015. Συνολικά τέθηκαν στο μικροσκόπιο 80 πιστοποιητικά θανάτου για το διάστημα μέχρι την περασμένη άνοιξη και άγνωστο πόσα από τούδε μέχρι σήμερα.

Όλα άρχισαν τον περασμένο Απρίλη όταν μια πρώην εργαζόμενη στο γηροκομείο αλλά και συγγενείς θανούσης, κατήγγειλε κακοποιήσεις τροφίμων. Με βάση τις καταγγελίες αυτές διατάχθηκε η εκταφή μιας γυναίκας από την Κίσσαμο, η οποία πέθανε στο συγκεκριμένο γηροκομείο. Οι ιστολογικές εξετάσεις στο κεφάλι της θανούσας έδειξαν κακώσεις 48 έως 72 ώρες πριν από τον θάνατο, εύρημα που φαίνεται να επιβεβαιώνει την καταγγελία των οικείων της και τις μαρτυρίες δύο νοσηλευτών για πτώση της από ύψος, σοβαρό χτύπημα στο κεφάλι και μη άμεση διακομιδή της στο νοσοκομείο.

Πρωτοφανή ποσοστά θανάτων

Τόσο ο θάνατος της συγκεκριμένης γυναίκας όσο και οι περισσότεροι θάνατοι στο γηροκομείο αποδόθηκαν σε “καρδιακή ανακοπή”, με βεβαιώσεις που υπέγραφε ο συνεργαζόμενος με το γηροκομείο γιατρός  Γεώργιος Σκούτας, ο οποίος φέρεται να έχει υποβάλει την παραίτησή του από το γηροκομείο. Μετά από εκείνα τα περιστατικά, άρχισαν πιο ενδελεχείς έρευνες και διαπιστώθηκαν πρωτοφανή ποσοστά θανάτων σε ένα γηροκομείο που είχε τη δυνατότητα φιλοξενίας μόλις 46 τροφίμων και όμως είχε καταγράψει 80 θανάτους σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Φέρεται να είχε στην ουσία οκταπλάσιο αριθμό θανάτων από το μέσο όρο των γηροκομείων της χώρας. Το συγκεκριμένο γηροκομείο ενώ μέχρι το 2019 ειχε άδεια μόνον για 16 τρόφιμους, κατέγραφε πάνω από 50 θανάτους το χρόνο.

Ευθύνες ανακύπτουν και για τις υπηρεσίες της Διεύθυνσης Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης, οι οποίες είναι αρμόδιες για τον έλεγχο των μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων. Ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής είχε αναφέρει πως «οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν δεν έδειξαν κάτι σοβαρό», ενώ είχε επικαλεστεί αναρμοδιότητα για την καταγραφή του αριθμού των τροφίμων αλλά κυρίως για τη διαπίστωση των απωλειών στο μεσοδιάστημα των ελέγχων. Εντούτοις είχε διαπιστωθεί ότι για 46 ηλικιωμένους τροφίμους σε μερικές βάρδιες υπήρχε μόνον ένας νοσηλευτής.

Παράλληλα, δύο νοσηλευτές που παλιότερα εργάζονταν εκεί και ήταν μάρτυρες κατηγορίας, έγινε γνωστό ότι έχασαν την άδεια εργασίας τους. Η  Διεύθυνση Υγείας Χανίων υποστήριξε ότι η αναστολή της άδειας εργασίας έγινε λόγω «παρατυπιών που διαπιστώθηκαν εκ των υστέρων». Μεταξύ των μηνυτών είναι και δικηγόρος που έχασε τον πατέρα της μετά από φιλοξενία στη συγκεκριμένη δομή.

Όπως έχει πει η ίδια βρήκε τον πατέρα της δεμένο και της είπαν ότι έχει άνοια αλλά είναι υγιέστατος, ενώ όταν έφερε η ίδια αμέσως ασθενοφόρο για να τον μεταφέρει, διαπιστώθηκε ότι είχε υποξυγοναιμία και υψηλό πυρετό. Της είχαν αρνηθεί όμως και δύο φορές να τον δει με τη δικαιολογία ότι κοιμόταν ή δεν ήταν ώρα επισκεπτηρίου. Τη συγκεκριμένη ημέρα προσπάθησαν να αποτρέψουν την μεταφορά του πατέρα της σε δημόσιο νοσοκομείο, αλλά η δικηγόρος επέμεινε και της έδωσαν έγγραφο ότι η διακομιδή γίνεται με δική της ευθύνη καθώς ο γέροντας είναι υγιής, «έχει θερμοκρασία 36,6 και 97 οξυγόνο».

Όμως ο ηλικιωμένος τελικά είχε 41 πυρετό και 85 οξυγόνο όπως διαπιστώθηκε σε λίγη ώρα στο νοσοκομείο. Ενάμισι μήνα μετά κατέληξε. Τότε επισκέφθηκαν την δικηγόρο και δύο απολυμένοι εργαζόμενοι της μονάδας και όπως είπε η ίδια της περιέγραψαν εφιαλτικά περιστατικά για κακοποίηση των “φιλοξενουμένων”. Στη δικογραφία αναφέρονται ως ενεχόμενα άλλα 29 άτομα για διάφορες ενέργειες ή παραλείψεις.

Κατηγορίες και καταγγελίες

Οι επτά συνελήφθησαν κατόπιν ενταλμάτων του Ανακριτή για τα κατά περίπτωση αδικήματα της συγκρότησης και ένταξης σε εγκληματική οργάνωση, ανθρωποκτονίας, απάτης, πλαστογραφίας και περιπτώσεων χορηγήσεων και χρήσεων ψευδών ιατρικών πιστοποιητικών.

Η δικογραφία εστιάζει σε 30 περιπτώσεις θανάτων και σε 8 απόπειρες θανάτωσης, όμως από την Ασφάλεια Χανίων εκτιμάται ότι οι προκληθέντες θάνατοι από τα φερόμενα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης είναι κατά πολύ περισσότεροι. Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται, κατά την κρίση της αρμόδιας προανακριτικής Αρχής, από το γεγονός ότι έχουν καταγραφεί 293 περιπτώσεις θανάτων ηλικιωμένων σχετιζόμενων με οποιονδήποτε τρόπο με τη φιλοξενία τους στη δομή, από τον Ιανουάριο του 2015 έως τον Μάρτιο του 2021, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Στη δικογραφία υπάρχουν καταγγελίες ότι η ποσότητα της χορηγούμενης σε καθημερινή βάση τροφής ήταν ελάχιστη έως ανύπαρκτη, σε βαθμό η διατροφή κάθε τρόφιμου να κοστίζει την επιχείρηση μόλις 0,55 ευρώ την ημέρα! Μάλιστα αναφέρεται ότι τους τάιζαν γρήγορα για να διεκπεραιώνουν και τις άλλες δουλειές τους, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα εισρόφηση τροφής στους πνεύμονες και πνιγμονή.

Σπανίως σέρβιραν κρέας και φρούτα, ενώ φέρονται να τους έδιναν και αραιωμένο γάλα, ή αποφάγια προηγούμενων γευμάτων, ακόμα και εντόσθια ζώων που παρέχονταν δωρεάν από κρεοπώλες στην επιχείρηση. Φέρονται επίσης να καθάριζαν σπανίως τους ηλικιωμένους και να τους έβαζαν μάλιστα ξαναχρησιμοποιημένες πάνες που είχαν στεγνώσει. Καταγγέλλεται ότι τους έδεναν συχνά με ιμάντες και τους χορηγούσαν ισχυρά κατασταλτικά ψυχιατρικά φαρμακευτικά σκευάσματα χωρίς την ανάλογη διάγνωση νευρολόγου ή ψυχιάτρου, με κίνητρο να αδρανοποιηθούν οι πνευματικές λειτουργίες τους και να καμφθεί η κινητικότητα τους.