Το Νέο Σύμπαν των Ολυμπιακών – Τί είδα στο Παρίσι

Κατά την άποψη μου οι Αγώνες του Παρισιού ήταν καλύτεροι που έχω ζήσει ή παρακολουθήσει τηλεοπτικά μέχρι σήμερα! Δεν υπάρχουν τέλειοι Αγώνες. Εύκολη η κριτική, δύσκολη η αναγνώριση. Κρίνονται από τους αθλητές, τους επισκέπτες φιλάθλους, τους τηλεθεατές, αλλά κυρίως απ’ τους εκπροσώπους των ΜΜΕ που σχολίασαν και εργάστηκαν για την κάλυψη τους. Πλέον, η τηλεοπτική εικόνα στις επιλεγμένες οθόνες των φιλάθλων αποτελεί το Ολυμπιακό προϊόν.

Η πόλη του φωτός και πολιτιστική πρωτεύουσα του Κόσμου, έλαμπε απ’ τον ήλιο που χάιδευε τα μνημεία της και γοήτευε με την φιλόξενη ομορφιά της την προηγούμενη εβδομάδα που παρακολούθησα τους Αγώνες σε στάδια γεμάτα με παλμό και χαρά. Συγκλονιστική η τοποθεσία του μπιτς βόλεϊ στα γήπεδα άμμου που στήθηκαν στα πόδια του Πύργου του Άιφελ. Γέμιζε καθημερινά, με τα ακριβότερα εισιτήρια των Αγώνων.

Αθλήματα και δομές στεγάστηκαν σε διαμορφωμένους εκθεσιακούς χώρους στο κέντρο της πρωτεύουσας. Προκριματικοί διεσπάρησαν στην γαλλική επικράτεια, μέχρι και στο μακρινό Φίτζι. Συμπεριληπτική οικονομία… Τα 10+ εκατομμύρια εισιτήρια, ιστορικό ρεκόρ Αγώνων και τιμών, αγοράστηκαν κυρίως από Γάλλους. Πολλοί οι Αμερικανοί, αλλά πολύ περισσότεροι οι Ευρωπαίοι. Πολυπληθέστεροι οι Πολωνοί των Αμερικανών στον μεταξύ τους ημιτελικό βόλεϊ ανδρών που παρακολούθησα, αλλά Γάλλοι η πλειονότητα των θεατών σε κάθε κερκίδα.

Οι μετακινήσεις στο δαιδαλώδες σιδηροδρομικό δίκτυο του Παρισιού στα λεωφορεία και στα τραμ δεν σε άγχωναν. Η εφαρμογή των μετακινήσεων σε πήγαινε από το ένα στάδιο στο άλλο, χωρίς εκπλήξεις. Πρωτοποριακή, ασφαλής και δημοκρατική η ηλεκτρονική διάθεση των εισιτηρίων, εμφάνιζε τον κωδικό QR πρόσβασης στο κινητό σου δύο-τρεις ώρες πριν ανοίξουν οι πόρτες.

Πρωτοποριακός και ο έλεγχος ασφάλειας στις εισόδους των σταδίων, επέτρεπε να μπάσεις κάθε υγρό σε συσκευασία εκτός γυαλιού, απ’ το οποίο σε έβαζαν να πιείς μια-δυο γουλιές προληπτικά αν τους έμοιαζε ύποπτο… Να ένας νέος τρόπος ελέγχου υγρών στα αεροδρόμια! Εξίσου σημαντικό το ότι οι Αγώνες ολοκληρώθηκαν χωρίς τρομοκρατικά συμβάντα, σε μια χώρα που φιλοξενεί φανατισμένους πυρήνες εν μέσω δύο ενεργών πολέμων, παρά το προοίμιο των σαμποτάζ στο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Γαλλίας. Κι όλα αυτά σε μια θεωρητικά ακυβέρνητη χώρα που προκήρυξε εκλογές την παραμονή των Αγώνων.

Chapeau (υπόκλιση) στο έθνος που μιλάει με το “ρρρ” για το θράσος και την αυτοπεποίθηση να στήσουν την Τελετή Έναρξης που θύμιζε Καρναβάλι, στις όχθες του απολυμασμένου Σηκουάνα. Αλλά ο Τομά Ζολί που την έστησε άλλαξε τα χωροταξικά και συμβολικά δεδομένα. Ομοίως και η φλόγα που αιωρείτο, συμβολίζοντας την πρώτη πτήση σε αερόστατο στον κόσμο στο Παρίσι το 1873. Η Tελετή Λήξης, που τίμησε με το παραπάνω την ελληνική τους κληρονομιά, παρέπεμπε στον δικό μας Παπαϊωάννου. Επόμενη εξέλιξη το Χόλιγουντ του αειθαλή Τομ Κρουζ, του Σνουπ Ντογκ και της παρέας τους.

Η γεωπολιτική των αγώνων

Το Παρίσι και το Λος Άντζελες σηματοδοτούν την νέα αναγκαστική προσέγγιση φιλοξενίας των Αγώνων. Η διαδικασία υποψηφιοτήτων των Χειμερινών του 2022 είχε αφήσει το Αλμάτι του Καζακστάν και το Πεκίνο που τους κέρδισε να τους διεκδικούν – όταν το φαβορί, Οσλο, τους απεμπόλησε μετά το δημοψήφισμα των Νορβηγών κόντρα στην αλαζονική συμπεριφορά της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) απ’ το γυάλινο παλάτι της των €150 εκ στην Λοζάνη.

Τα απόνερα του 2022 έφεραν την ΔΟΕ να κρατά τις υποψηφιότητες του Παρισιού και του Λος Άντζελες για το 2024 και κανένα ενδιαφερόμενο για το 2028. Το Ολυμπιακό Κίνημα μιασμένο από την διαφθορά την αδιαφάνεια, την πολιτικοποίηση και το ντόπινγκ που αμαύρωναν τα Ολυμπιακά ιδεώδη, βρέθηκε αντιμέτωπο με το τέλος του. Τότε, ευτυχώς, άλλαξαν όλα. Οι αιώνιοι της ΔΟΕ κατάλαβαν πως έπαιρναν τους Ολυμπιακούς μαζί τους στον τάφο.

Σε μια κίνηση ματ στην σκακιέρα των υποψηφιοτήτων, η ΔΟΕ έφερε το 2017 σε συμβιβασμό τις υποψήφιες, αναθέτοντάς τους στο Παρίσι το 2024 και στο Λος Άντζελες το 2028 που θα τους έχανε το 2024. Γιατί δεν ήταν μόνο η εκατονταετηρίδα του Παρισιού μετά το 1924 που μετρούσε. Το απαιτούσε η γεωπολιτική των Αγώνων που σέβεται την κυκλικότητα των διηπειρωτικών χρόνων μετάδοσής τους, ώστε κανάλια, χορηγοί και τηλεθεατές να τους απολαμβάνουν με την σειρά τους σε ελκυστικά ωράρια. Εστίαση, κατά το δυνατόν, στις τρεις ωρολογιακές ζώνες των Ευρώπη/Αφρική, Ασία/Ωκεανία και Βόρεια/Νότια Αμερικής. Φαίνεται και στις επιλογές των Αθήνα ΄04, Πεκίνο ΄08, Λονδίνο ΄12, Ρίο ΄16, Τόκυο ΄20, Παρίσι ΄24, όπερ το Λος Άντζελες το 2028.

Η ίδια πόλη που ως μοναδική υποψήφια, τους έσωσε εν μέσω πολιτικού μποϋκοτάζ το 1984, εκβιάζοντας την εμπορευματοποίηση τους, την πάει αύριο στην σφαίρα του Χόλυγουντ. Η ΔΟΕ άλλαξε την διαδικασία επιλογής. Τέλος στις μίζες και τα έξοδα των υποψηφίων πόλεων. Επέλεξε την συνεννόηση με διοργανώτριες χώρες που έχουν τα μέσα και την κουλτούρα να τους φέρουν σε πέρας με επιτυχία, με την πόλη να δίνει το στίγμα του μαζώματος. Κριτήριο η ύπαρξη μητροπολιτικών υποδομών και αθλητικών εγκαταστάσεων που να χρειάζονται μόνο ανακαινίσεις.

Η ΔΟΕ δεν πετά πλέον το μπαλάκι στους διοργανωτές, αλλά συνδράμει στην διοργάνωση τους με σημαντική οικονομική, τεχνολογική και διαχειριστική συνδρομή. Οι Χειμερινοί, που απαιτούν συνδυασμό μητρόπολης για τα παγοδρόμια και την φιλοξενία στους πρόποδες βουνού για τα αλπικά, με υπάρχουσες υποδομές, βρίσκονται πρωτίστως στο βόρειο ημισφαίριο. Προσφέρουν λιγότερες αλλά υπαρκτές επιλογές. Μετά το Μιλάνο/Κορτίνα το 2026 που τους κέρδισε, οι του 2030 πάνε μετά από διαπραγμάτευση στις Γαλλικές Άλπεις και οι του 2034 στο Σολτ Λέικ Σίτυ που τους φιλοξένησαν ξανά το 2002. Τους Θερινούς του 2032 θα τους φιλοξενήσει το Περθ στην Αυστραλία, τηρώντας την θερινή ωρολογιακή κυκλικότητα.

Προέχουν το μάζεμα του αποτρεπτικού διοργανωτικού κόστους, η Ολυμπιακή Κληρονομιά και υστεροφημία. Τυχόν επενδύσεις πρέπει να στοχεύουν στην βελτίωση της βιωσιμότητας της πόλης, όπως η έγινε με την ανάπτυξη των υποβαθμισμένων Ανατολικού Λονδίνου και Βόρειου Παρισιού, όπου τα Ολυμπιακά Χωριά χτίστηκαν για να μετατραπούν σε εργατικές κατοικίες. Το Λος Αντζελες, που θα τους φιλοξενήσει για τρίτη φορά στο στάδιο Ρόουζ Μπόουλ, στοχεύει στην ανάπτυξη του μητροπολιτικού σιδηροδρομικού δικτύου που του λείπει. Απρόβλεπτος παράγων η επίδραση της Κλιματικής Αλλαγής στο περιβάλλον της μεγαλούπολης, ήδη προβληματίζει…

Το μεγαλύτερο παγκόσμιο φεστιβάλ

Οι Αγώνες ζουν την νέα ιστορική μετάλλαξη τους. Παραμένουν το μεγαλύτερο και μακροβιότερο παγκόσμιο φεστιβάλ, αλλά το περιεχόμενό τους υποχρεώθηκε να ευθυγραμμιστεί με τα ζητούμενα της αγοράς, καθώς έχανε τις νέες ηλικίες. Η διόρθωση ήρθε με την εισαγωγή αθλημάτων αδρεναλίνης που ελκύουν παιδιά. Στα skateboarding και break dancing ανέβηκαν στο βάθρο 12χρονοι, κόντρα σε ανταγωνιστές στην ηλικία των γονιών τους.

Στο άλλο άκρο, την 10η συμμετοχή της σε Ολυμπιακούς κατέγραψε 55χρονη στην Σκοποβολή, ενώ μεγαλύτερες είναι ενίοτε οι ηλικίες στην Ιππασία. Έλλειψη φόβου και περίσσια πείρα στα ηλικιακά άκρα των Αγώνων, με ισόποση συμμετοχή των δύο φύλων, αλλά και όλων των φυλών. Το ευρύτερο ακροατήριο διασφαλίζει την βιωσιμότητα τους, όπως είπε κι ο Μπαχ στο κλείσιμο τους, «Μπορεί οι Ολυμπιακοί να μην φέρνουν την ειρήνη, αλλά δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ειρηνική συνύπαρξη». Αποτελούν στίβο ανταγωνισμού και συμφιλίωσης.

Το σόου έγινε μέρος του αθλητικού προγράμματος. Από τις φαντασμαγορικές παρουσιάσεις των αθλητών του Στίβου, μέχρι την αλλαγή σέρβις στο βόλεϊ, μουσικές, φωτισμοί και ανιματέρ κρατούν αθλητές και θεατές σε εορταστική εγρήγορση.
Επόμενος Ολυμπιακός σταθμός το Χόλυγουντ. Οι Καλιφορνέζοι θα στήσουν υπερθέαμα αντάξιο των στούντιο της πόλης τους. Δεν ξέρω πόσο θα τους γειώσει η Ελληνική Κληρονομιά που καλούνται να συνεχίσουν. Αλλά την οπτικοακουστική παραγωγή και παγκόσμια διανομή των Αγώνων που υλοποιεί η Olympic Broadcasting Services (OBS) θα την τρέχουν οι ίδιοι Έλληνες που προσλήφθηκαν προ 25ετίας για να στελεχώσουν τον Athens Olympic Broadcasting (AOB), το προοίμιο του OBS που τα θεμέλια του χτίστηκαν το 2004.

Ας κρατήσουμε αυτή την υστεροφημία απ’ τους Αγώνες μας, αφού δεν μεριμνήσαμε για την σύγχρονη Κληρονομιά τους.