Τρία σενάρια για την επόμενη μέρα στην Αρχιεπισκοπή Κύπρου

Κάποιοι αναλυτές και αρθρογράφοι θεωρούν ότι το κεντρικό ζήτημα αυτών των εκλογών για την Αρχιεπισκοπή της Κύπρου είναι η στάση της Κυπριακής Εκκλησίας απέναντι στην Ουκρανική Εκκλησία. Τόσο τα γεγονότα όσο και οι δημοσκοπήσεις τους διαψεύδουν. Τα γεγονότα λένε ότι το θέμα αυτό έχει κλείσει επί τους μακαριστού αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου του Β’ με τη ξεκάθαρη θέση συμπόρευσης με τη θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Η δε εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τα εγκλήματα του ρωσικού στρατού κατά του ουκρανικού λαού έχουν σκοτώσει την όποια διάθεση κάποιων Ουκρανών να συνδεθούν με το Πατριαρχείο της Μόσχας. Επιπρόσθετα διάφορες δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ως σημαντικά θέματα συνδεόμενα με τις  αρχιεπισκοπικές εκλογές εκείνα της συμβολής της Εκκλησίας στα κοινωνικά προβλήματα της χώρας, τα της παιδείας και το Κυπριακό.

Πέραν από τα επιμέρους θέματα είναι σημαντικό να εξετάσουμε το ποιο είναι το όραμα των υποψήφιων για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Εδώ θα συναντήσουμε τρεις κύριες κατευθύνσεις για το ποια Εκκλησία θέλουμε. Η πρώτη είναι εκείνη των ιεραρχών που θέλουν τη διατήρηση της παρούσας κατάστασης πραγμάτων στην Εκκλησία. Δηλαδή μία Εκκλησία που θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί το σχετικά ξύλινο λόγο της και τα τελετουργικά στην επικοινωνία της με τους πιστούς.

Παράλληλα θα επικεντρώνεται στις διάφορες οικονομικές δραστηριότητες και μέρος των εσόδων της θα πηγαίνει σε φιλανθρωπίες και στήριξη των αναξιοπαθούντων συνανθρώπων μας. Αυτή τη κατεύθυνση φαίνεται να επιλέγουν κατά κύριο λόγο οι μητροπολίτες και επίσκοποι που στήριζαν για χρόνια το μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο τον Β’ όπως πχ ο Κωνσταντίας Βασίλειος και ο Πάφου Γεώργιος.

Φονταμενταλιστές vs μεταρρυθμιστών

Η δεύτερη κατεύθυνση είναι εκείνη του ορθόδοξου φονταμενταλισμού. Όπως  αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος, Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Εσφιγμένου, «χαρακτηριστικό του φονταμενταλισμού είναι η φαρισαϊκή και τυπολατρική εμμονή στην παράδοση, που στην ουσία καταργεί την καθαυτή παράδοση». Βοηθός του φονταμενταλισμού είναι κατά τον Βαρθολομαίο ο γεροντισμός, «όπου φωτισμένοι γέροντες εμφανίζονται ως χαρισματικοί, απολυτοποιούνται ως μοναδικοί γνώστες της αλήθειας δημιουργώντας φανατικούς και τυφλά υπάκουους οπαδούς».

Την κατεύθυνση αυτή ως ένα βαθμό ακολουθεί στη Κύπρο, αν και ο ίδιος το αρνείται, ο μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος. Πολύ κοντά σε αυτή τη κατεύθυνση ευρίσκεται και ο Μόρφου Νεόφυτος ιδιαίτερα με τον αντιδυτικισμό του που εμπεριέχεται στις περί της νέας παγκόσμιας τάξης αναφορές του. Η τρίτη κατεύθυνση είναι εκείνη που επιζητά τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς της διακονίας.

Είναι αυτή που ακολουθεί ο μητροπολίτης Ταμασσού Ησαΐας ο οποίος στοχεύει στον εκσυγχρονισμό της ποιμαντικής της Εκκλησίας έτσι ώστε να μπορέσει να ξανασυντονιστεί με το σήμερα. Η Εκκλησία πέραν των αγιοπνευματικών της παραδόσεων, πρέπει κατά τον Ησαΐα, να μιλήσει στη γλώσσα της εποχής μας, μέσω του πολιτισμού, του αθλητισμού, της τέχνης, της μουσικής, της επιστήμης και της κοινωνικής πρόνοιας.

Στις αρχιεπισκοπικές εκλογές που έρχονται, οι ορθόδοξοι της Κύπρου καλούμαστε όχι απλά να επιλέξουμε ένα νέο αρχιεπίσκοπο, αλλά να διαλέξουμε πως θέλουμε να είναι η Εκκλησία της Κύπρου για τα επόμενα 20-30 χρόνια.