Ο Γιάννης από τη Χίο, το Komi και οι Ομπάμα

O Μπαράκ και η Μισέλ Ομπάμα γιόρτασαν την 24η επέτειο του γάμου τους τον περασμένο Οκτώβρη. Αν και γνώριζαν ότι θα ήταν η τελευταία που θα περνούσαν στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Πολιτειών και μάλιστα ως ένοικοι του Λευκού Οίκου, δεν άλλαξαν την παράδοσή που ακολουθούν κάθε χρόνο τέτοια μέρα. Απόλαυσαν το καθιερωμένο ρομαντικό δείπνο τους σ’ ένα από τα αγαπημένα και πιο ιδιαίτερα εστιατόρια της Ουάσινγκτον, το λιλιπούτειο Komi.

Το ζευγάρι έφτασε ντυμένο κομψά. Η Μισέλ φορούσε ένα σκούρο κοστούμι και είχε τα μαλλιά της πιασμένα πάνω. Ο Μπαράκ ήταν ντυμένος με ένα μαύρο κοστούμι χωρίς γραβάτα. Εκατοντάδες κόσμου είχε μαζευτεί στους γύρω δρόμους για να χαιρετήσει και ζητωκραυγάσει το προεδρικό ζεύγος που έμεινε στο μαγαζί τρείς ολόκληρες ώρες. Φεύγοντας, η Μισέλ κρατούσε μία ανθοδέσμη.

Το μαγαζί που στεγάζεται στο νούμερο 1509 της 17^ης οδού περιγράφεται ως το μέρος που μπορεί να γευτεί κάποιος μοντέρνα ελληνική κουζίνα με ένα «τουίστ». «Μεζεδάκια» που οι πελάτες απολαμβάνουν με το χέρι, αλλά και παραδοσιακά πιάτα εμπνευσμένα από διάφορα νησιά των Κυκλάδων έχουν κερδίσει κριτικούς και καλοφαγάδες. Ως εκ τούτου αποτελεί πόλο έλξης όλης της αφρόκρεμας της Ντι-Σι που μοιάζει μαγεμένη από τον Έλληνα σεφ και παιδί θαύμα της γαστρονομίας Τζόνι Μόνι, ο οποίος μόλις στην ηλικία των 24 ετών δημιούργησε το δικό του τετράστερο εστιατόριο, το οποίο αγαπήθηκε και από τους ενοίκους του Λευκού Οίκου.

Ακόμα και μετά την αποχώρηση των Ομπάμα, όμως, φαίνεται ότι θα συνεχίζει να προσφέρει τα πιάτα του και στη νέα προεδρική οικογένεια. Για του λόγου το αληθές μέλη της οικογένειας Τραμπ έκλεισαν δύο μεγάλα τραπέζια ενόψει της ορκωμοσίας του νέου προέδρου. Εκεί, άλλωστε, έχει ήδη δειπνήσει και η πρώτη κόρη του Ιβάνκα (και δεξί χέρι του) με τον σύζυγό της.

Τo ζευγάρι δείπνησε με συντροφιά δύο συνεργατών του. Δοκίμασαν 17 πιάτα και η διάρκεια του φαγητού τους ξεπέρασε τις τρείς ώρες και πλησίασε τις τέσσερις. Άρχισαν το δείπνο τους με μία ποικιλία από τα μικρά πρώτα πιάτα. Όταν η Ιβάνκα αναρωτήθηκε τί σημαίνει η λέξη mezzethakia, ο σερβιτόρος της εξήγησε ότι είναι κάτι σαν τα ελληνικά τάπας, τα οποία οι Έλληνες συνήθως τρώνε με συνοδευτικό το ούζο ή το κρασί.

Χωρίς γραπτό μενού

Γραπτό μενού δεν υπήρχε, καθώς ο Τζόνι το αποστρέφεται. Ο σερβιτόρος τους εξήγησε όπως κάνει σε όλους τους πελάτες ότι τα μεζεδάκια πρέπει να φαγωθούν πολύ γρήγορα με μία μπουκιά. Οι σερβιτόροι μιλούσαν ψιθυριστά και κάθε φορά που αποχωρούσαν από το τραπέζι πραγματοποιούσαν μία μικρή υπόκλιση.

Το γεύμα συνεχίστηκε με μεγαλύτερα ορεκτικά, τα οποία περιελάμβαναν μακαρόνια και χυλοπίτες. Τα κυρίως πιάτα ήταν κατσικάκι ή ψάρι, το οποίο και συνοδεύεται από ζεστές πίτες, γαρνιρισμένες με ελληνικά μυρωδικά. Το φαγητό κρατάει τρείς ώρες, καθώς οι σερβιτόροι εναλλάσσουν τα πιάτα, τα οποία καταλήγουν στο δημοφιλές επιδόρπιο που έχει στιγματίσει τα παιδικά χρόνια του ίδιου του σεφ: ελληνικό γιαούρτι με μαρμελάδα και ντόνατς, τα οποία πάλι φέρνουν από την Ελλάδα και γι’ αυτό το έχουν βαφτίσει Greek doughnuts. Η Ιβάνκα έφυγε εντυπωσιασμένη. Το Komi και ο Έλληνας ιδιοκτήτης του φαίνεται ότι έχουν την ίδια απήχηση σε ρεπουμπλικάνους και δημοκρατικούς.

O Τζόνι -ελληνιστί Γιάννης- Μόνις πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην πιτσαρία “Αλεξάνδρεια” που είχαν χτίσει με αγώνα ζωής οι μετανάστες γονείς του. Η αγάπη του για το φαγητό, όμως, είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, όταν επισκεπτόταν τη γιαγιά του στην Ελλάδα. «Κάθε καλοκαίρι επισκεπτόμουν την Ελλάδα και συγκεκριμένα το νησί μας την Χίο. Εκεί έβλεπα πώς φυτρώνουν τα λαχανικά, πως εκτρέφονται ζώα για φρέσκο και ποιοτικό κρέας. Θυμάμαι ακόμα που πηγαίναμε με τη γιαγιά μου κάθε μέρα και μαζεύαμε φρέσκα αυγά. Από εκεί άρχισαν όλα και σιγά σιγά άρχισα να μαγειρεύω για φίλους».

Τίποτα, όμως, στα πρώτα βήματα του Τζόνι δεν προμήνυε τη σημερινή επιτυχία του. Παράτησε το πανεπιστήμιο για να γραφτεί σε μία σχολή μαγειρικής, την οποία και εγκατέλειψε λίγο αργότερα. Σύμφωνα με τον ίδιο συνειδητοποίησε γρήγορα ότι θα μάθαινε πολλά περισσότερα, δουλεύοντας στις κουζίνες άλλων εστιατορίων. Μετά από κάποιες όχι και τόσο θετικές εμπειρίες βρέθηκε στο εστιατόριο του γνωστού σεφ Geoff Tracy.

Αρχικά το εργασιακό του αντικείμενο ήταν να καθαρίζει τις σαλάτες.  «Πήρε αυτό το απλό πράγμα και το απογείωσε», κάνοντας τις σαλάτες το πιο επιτυχημένο πράγμα του μενού. Πολύ γρήγορα αναβαθμίστηκε στο εστιατόριο, δημιουργώντας πρωτότυπα πιάτα, τα οποία το κοινό φάνηκε να λατρεύει. Εκεί γνώρισε και τη μετέπειτα σύζυγό του. «Ήξερα ότι παρά τη νεαρή ηλικία του και την έλλειψη εμπειρίας δεν θα έμενε σε εμένα καιρό. Είχε τεράστιες φιλοδοξίες», λέει το πρώην αφεντικό του.

Με ελληνική ψυχή

Λίγο πριν ο Μόνις κλείσει τα 24 του χρόνια το Komi άνοιξε τις πόρτες του και σχεδόν  αμέσως αναδείχτηκε στο the place you need to see and be seen (το μέρος που αξίζει να δεις και να σε δουν. «Ήθελα να δημιουργήσω ένα μαγαζί με ψυχή, με ελληνική ψυχή. Το μαγαζί αυτό, άλλωστε, το ονειρεύτηκα πριν καν το φτιάξω. Όταν ως παιδί επισκέφτηκα τα παραλιακά ταβερνάκια της Χίου με τα πιο φρέσκα υλικά». Η ονομασία του, μάλιστα, προέρχεται από την παραλία Κώμη της Χίου που είναι και ο τόπος καταγωγής των γονιών του.

Ο Ομπάμα έχει δείξει ιδιαίτερη αδυναμία στα mezzedakia, τα οποία κάθε φορά που προφέρει σκάει και στα γέλια. Εκτός, όμως, από το φαγητό φαίνεται να συμπαθεί και τον ιδιοκτήτη, τον οποίο κάθε φορά καλεί στο τραπέζι του για να συνομιλήσουν. Παράλληλα, απολαμβάνει και τα χειροποίητα γλυφιτζούρια που προσφέρει ο Τζόνι στους πελάτες του μετά το φαγητό για να αλλάξουν γεύση.

Σε αντίθεση με τους περισσότερους σεφ που αποζητάνε την προβολή ο Τζόνι είναι ιδιαίτερα ντροπαλός και απόμακρος. Εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, περνάει τις περισσότερες ημέρες και νύχτες του χωμένος στην κουζίνα του εστιατορίου, αποφεύγοντας τις κοινωνικές επαφές. Η σύζυγός του είναι που έχει αναλάβει την προώθηση του εστιατορίου, το οποίο, όμως, δεν φαίνεται να χρειάζεται και ιδιαίτερη διαφήμιση.

Σύμφωνα με το περιοδικό Food and Wine, κανένας άλλος σεφ δεν έχει αποθεωθεί περισσότερο από τους κριτικούς. Μόλις το 2007, ο Μόνις ανακηρύχτηκε καλύτερος νέος σεφ και έκτοτε έχει κερδίσει δύο φορές το James Beard Award για τον καλύτερο σεφ. Το ίδιο ενθουσιασμένοι μαζί του είναι και οι καλοφαγάδες, οι οποίοι κυριολεκτικά στριμώχνοναι για μία ευκαιρία να δειπνήσουν σε ένα από τα 14 τραπέζια του μικρού εστιατορίου που χωράει μόνο 40 άτομα.

Κάποιοι από τους τουριστικούς οδηγούς της πόλης γράφουν ότι «ένα τραπέζι εκεί είναι από τα δυσκολότερα πράγματα που μπορεί να βρεί κανείς στην Ουάσινγκτον». Πράγματι, η αναμονή κρατάει από ένα μήνα (αν είναι κάποιος πολύ τυχερός) μέχρι και τρείς. Το φαγητό κοστίζει 205 δολάρια χωρίς κρασί.

Ο νεαρός σεφ, όμως, έχει αντιμετωπίσει και τα αρνητικά της επιτυχίας. Δεν είναι λίγοι οι συνάδελφοί του που τον χαρακτηρίζουν αλαζόνα και σνομπ. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν κάτι το αδιανόητο για τα αμερικανικά δεδομένα. Κλείνει για τρείς εβδομάδες το μαγαζί του τον Αύγουστο. «Έτσι κάνουν οι Έλληνες τον Αύγουστο», απαντά εκείνος.

Χωρίς αλατοπίπερο

Έχει και άλλες κατά πολλούς εκκεντρικότητες. Αρνείται να τοποθετήσει πάνω στα τραπέζια αλάτι και πιπέρι. «Θέλουμε οι πελάτες που θα επιλέξουν το εστιατόριό μας να μας εμπιστευτούν ότι θα απολαύσουν νόστιμο φαγητό. Αν, λοιπόν, κάποιος πελάτης ζητήσει αλάτι ή πιπέρι θα ξέρω ότι έχουμε αποτύχει και θέλω να ξέρω πότε θα γίνει αυτό. Ποιό τραπέζι, με τί αριθμό, ποιό πιάτο».

Ό,τι και να λένε οι επικριτές του, όμως, οι εργαζόμενοί του μοιάζουν να λατρεύουν το αφεντικό και τη σύζυγό του που είναι και συνιδιοκτήτρια του εστιατορίου. «Η επιτυχία του Τζόνι ερμηνεύεται από το πάθος και την εργατικότητά του. Δεν κάνει τίποτα τυχαία. Παλεύει χρόνια για να  τελειοποιήσει μία συνταγή», λέει ο πρώην σομελιέ του.

Εμμένει στην πεποίθησή του ότι οι δημόσιες σχέσεις και το ντιζάιν του μαγαζιού είναι ασήμαντα μπροστά στο καλά μελετημένο φαγητό και τα ολόφρεσκα υλικά. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι αν κάποιος πάρει για να κλείσει τραπέζι εκτός από τα τυπικά στοιχεία μπορεί να αφιερώσει έως και μισή ώρα για να εξηγήσει και να παραθέσει ιδιαιτερότητες, αλλεργίες, συμπάθειες και αντιπάθειες που έχει σε υλικά και γεύσεις. Στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί και μία ακόμα συζήτηση σε σχέση με τα κρασιά της προτίμησής του.

Ο ιδιοκτήτης και σεφ συνεχίζει σχεδόν κάθε χρόνο να επισκέπτεται την Ελλάδα. Δεν παραθερίζει πια με τη γιαγιά του, αλλά δοκιμάζει υλικά και γεύσεις, προετοιμάζει βελτιωμένες συνταγές από Ελλάδα που θα δοκιμάσουν οι εκλεκτοί πελάτες του. Εκτός από τέως και νυν προέδρους, συμπεριλαμβάνονται τραπεζίτες, κτηματομεσίτες, χρηματιστές, βουλευτές και γερουσιαστές, λομπίστες, μεγαλοδικηγόροι και ηθοποιοί. Από τα τραπέζια του έχουν περάσει τρανταχτά ονόματα του Χόλιγουντ με πρώτο και καλύτερο τον Γούντι Άλεν, τον Τομ Κρουζ και τον Τομ Χανκς. Όλοι εκείνοι, δηλαδή, που θεωρούν ότι η ποιότητα βρίσκεται στις λεπτομέρειες.