800 ημέρες… Ανταλλαγή Αυστραλής κρατούμενης στο Ιράν με τρεις Ιρανούς

Η αυστραλοβρετανή ερευνήτρια Κάιλι Μουρ-Γκίλμπερτ, η οποία είχε καταδικασθεί στο Ιράν για «κατασκοπεία» υπέρ του Ισραήλ, εξέφρασε την χαρά της για το τέλος του εφιάλτη μετά την απελευθέρωσή της από τις ιρανικές αρχές με αντάλλαγμα την απελευθέρωση τριών Ιρανών. Έπειτα από 800 ημέρες φυλάκισης, η ειδική αυτή στην Μέση Ανατολή παραδέχθηκε ότι η αναχώρησή της από το Ιράν θα είναι «γλυκόπικρη» εξαιτίας των «αδικιών» που υπέστη.

«Ήρθα στο Ιράν σαν φίλη, με καλές προθέσεις», αναφέρει σε ανακοίνωσή της που δόθηκε στην δημοσιότητα από την αυστραλιανή κυβέρνηση. Στο κείμενο τιμά τους «Ιρανούς με την ζεστή καρδιά, την γενναιοδωρία και το θάρρος» και εκφράζει την χαρά της για το τέλος «μίας μακράς και τραυματικής δοκιμασίας», προσθέτοντας ότι η υποστήριξη που δέχθηκε στην φυλακή «ήταν αυτό που μετρούσε περισσότερο» για εκείνη.

Στις πρώτες εικόνες που μετέδωσε η ιρανική τηλεόραση μετά την αποφυλάκισή της, εμφανίζεται η Κάιλι Μουρ-Γκίλμπερτ στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης συνοδευόμενη από τον πρεσβευτή της Αυστραλίας στο Ιράν. Το site της κρατικής τηλεόρασης του Ιράν Iribnews μετέδωσε ότι «ένας ιρανός επιχειρηματίας και δύο Ιρανοί πολίτες, οι οποίοι εκρατούντο στο εξωτερικό βάσει ψευδών κατηγοριών απελευθερώθηκαν με αντάλλαγμα την απελευθέρωση μίας κατασκόπου διπλής υπηκοότητας που εργαζόταν για λογαριασμό του σιωνιστικού καθεστώτος», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με την Sydney Morning Herald, πρόκειται για τους Μοχάμαντ Χαζάι, Μασούντ Σενταγάτ Ζαντέχ και Σαΐντ Μοράντι, φυλακισμένους στην Ταϊλάνδη μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας ισραηλινών διπλωματών το 2012. Ο Μοράντι έχασε τα δύο πόδια του στην αποτυχημένη αυτή βομβιστική επίθεση κατά των ισραηλινών διπλωματών. Το Iribnews μετέδωσε βίντεο με την υποδοχή μετά τιμών των τριών Ιρανών από τον υφυπουργό Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί.

Η σύλληψη της Κάιλι Μουρ-Γκίλμπερτ, καθηγήτριας Ισλαμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, επιβεβαιώθηκε τον Σεπτέμβριο 2019. Σύμφωνα με την οικογένειά της, είχε φυλακισθεί πολλούς μήνες πριν. Καταδικάσθηκε σε φυλάκιση 10 ετών για κατασκοπεία υπέρ του Ισραήλ και δεν σταματήσει να αρνείται ότι είναι κατάσκοπος. «Δεν είμαι κατάσκοπος. Δεν υπήρξα ποτέ κατάσκοπος». «Μία καλή είδηση προερχόμενη από το Ιράν είναι γεγονός σπάνιο … Είναι τεράστια ανακούφιση να ακούμε να γίνεται λόγος για απελευθέρωση», γράφτηκε στον λογαριασμό της Διεθνούς Αμνηστίας στο Twitter.

Ο ιρανικός Τύπος δεν ασχολήθηκε παρά ελάχιστα με την Κάιλι Μουρ-Γκίλμπερτ, ενώ λίγες είναι οι διαθέσιμες πληροφορίες προερχόμενες από τις αρχές της Αυστραλίας, την οικογένειά της και τον Τύπο της Αυστραλίας και της Βρετανίας. Σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, συνελήφθη τον Σεπτέμβριο 2018 στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης, αφού είχε συμμετάσχει σε πανεπιστημιακό συνέδριο στο Ιράν. Σε επιστολές της που βγήκαν κρυφά από την ιρανική φυλακή και δημοσιεύθηκαν στις εφημερίδες Guardian και Times έλεγε ότι αρνήθηκε προσφορά των Ιρανών να κάνει κατασκοπεία για λογαριασμό της Τεχεράνης.

Αφού πέρασε πολλούς μήνες σε απομόνωση, σε ένα μικρό κελί χωρίς φυσικό φως, γεγονός που οδήγησε σε επιδείνωση της κατάστασης της υγείας της, χωρίς επισκέψεις ή τηλεφωνήματα, τελικά το αίτημά της ικανοποιήθηκε και μεταφέρθηκε στην γυναικεία φυλακή του Εβίν της Τεχεράνης, όπου ήρθε σε επαφή με την Γαλλοϊρανή πανεπιστημιακό Φαρίμπα Αντελχάχ και την Ιρανοβρετανή Ναζανίν Ζαγάρι-Ράτκλιφ, οι οποίες τελούν πλέον υπό κατ΄οίκον κράτηση με ηλεκτρονικό βραχιόλι, καταδικασμένες για «συνωμοσία κατά της εθνικής ασφάλειας»., «προπαγάνδα κατά του συστήματος»… Τους τελευταίους μήνες, το Ιράν έχει προχωρήσει σε πολλές ανταλλαγές κρατουμένων με χώρες που κρατούν Ιρανούς πολίτες καταδικασμένους, υποδίκους ή απειλούμενους με έκδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες.