Αφήστε το μνημείο ήσυχο, λέει ο πρώην διευθυντής του, Τούρκος ιστορικός
08/06/2020Κατά της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί τάχθηκε ο Τούρκος ιστορικός και πρώην διευθυντής του μουσείου, Ιλμπέρ Ορταϊλί. «Η Αγία Σοφία δεν είναι παιχνίδι, ούτε πρέπει να μετατρέπεται σε πολιτικό όχημα. Είναι επικίνδυνο», δήλωσε στο κανάλι «ΧαμπέρΤουρκ».
Η συζήτηση περί μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί ανακινήθηκε επειδή καλείται να αποφασίσει επ’ αυτού στις 2 Ιουλίου το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας. Αυτό θα εξετάσει το αίτημα ακύρωσης του προεδρικού διατάγματος που μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε μουσείο το 1934.
«Οι μουσειολόγοι και οι ιστορικοί πρέπει να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή. Πρέπει να σεβαστούμε την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης το 1934», είπε ο ίδιος.
Αντικείμενο της συζήτησης του 10ου τμήματος του τουρκικού ΣτΕ θα είναι η ανάκληση της απόφασης του υπουργικού συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου του 1934, με την οποία η Αγία Σοφία μετατράπηκε από τέμενος σε μουσείο. Πάντως τότε, με απόφαση του Κεμάλ Ατατουρκ η Αγία Σοφία είχε ήδη πάψει να λειτουργεί ως τζαμί.
Η συζήτηση στηρίζεται σε δικαστική προσφυγή που έκανε το 2016 ένας άγνωστος κατά τα άλλα «Σύλλογος για την προστασία βακουφίων, ιστορικών μνημείων και περιβάλλοντος».
Ο εισαγγελέας της έδρας είχε υποστηρίξει τότε ότι έπρεπε να απορριφθεί η προσφυγή, καθώς η χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείο εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Δημόσιας Διοίκησης. Ωστόσο, η εισήγηση αυτή δεν είναι δεσμευτική για το 10ο τμήμα του τουρκικού ΣτΕ. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το ίδιο τμήμα του τουρκικού ΣτΕ είχε αποφασίσει στο παρελθόν την ακύρωση αντίστοιχης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου του 1945, που αφορούσε τη μετατροπή σε μουσείο της Μονής της Χώρας. Η δίκη αυτή είχε ξεκινήσει και πάλι με προσφυγή του ίδιου συλλόγου.
Ομως όλα τα κόμματα, παρά τις προτροπές ακαδημαϊκών της γείτονος, χρησιμοποιούν το ιστορικό κτίσμα ως χαρτί διαπραγμάτευσης και ως μέσο έξαψης ή κατευνασμού του τουρκικού λαού, ανάλογα με τις επικρατουσες εκάστοτε συνθήκες και -βασικά- ανάλογα με τις ανάγκες της κυβέρνησης.