Ανακοίνωση της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ για την απογραφή στην Αλβανία

Η Δημοκρατική Ένωση της Ελληνικής Μειονότητας ΟΜΟΝΟΙΑ (ΔΕΕΕΜ) εξέδωσε ανακοίνωση για την “Απογραφή Πληθυσμού, Νοικοκυριών κι Επιχειρήσεων στην Αλβανία”, εκφράζοντας τις επιφυλάξεις της για την διαδικασία, καθώς βλέπει σκοπιμότητες εκ μέρους του αλβανικού κράτους. Ακολουθεί η ανακοίνωση:

«Δεδομένου ότι από τριακονταετία και πλέον ισχύει καθεστώς ελευθερίας και νομικά θεσμοθετημένου σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ισοπολιτείας για τα μέλη των μειονοτήτων στην Αλβανία, παραμένει εκκρεμή η τεκμηριωμένη αξίωση της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ, για τη διενέργεια αξιόπιστης διαδικασίας απογραφής από πλευράς της πολιτείας, σε ότι αφορά στα μέλη και τις κοινότητες της, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα το γεγονός ότι τόσο η Γενική Απογραφή Πληθυσμού και Νοικοκυριών που διενεργήθηκε το 2001, όσο και αυτή του 2011 δεν ανταποκρίθηκαν με αντικειμενικότητα στο αίτημα αυτό.

Το 2011 κι ενώ τα μέλη της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας δεν μετείχαν, τα αποτελέσματα της Απογραφής θεωρήθηκαν αναξιόπιστα και απ’ τους μηχανισμούς του Συμβουλίου της Ευρώπης ειδικότερα διότι δεν έγινε σεβαστό το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, για την εθνικότητα, την μητρική γλώσσα και το θρήσκευμα των πολιτών.

Ωστόσο με ιδιαίτερο προβληματισμό και δικαιολογημένη ανησυχία παρατηρούμε ότι και η προγραμματισμένη για τις αμέσως επόμενες μέρες Απογραφή – Cens 2023, απέχει πολύ απ’ τα πρότυπα ανάλογων διαδικασιών στον ευρωπαϊκό χώρο και άλλο τόσο από όσα αναμένουμε ως πολιτική έκφραση της ΕΕΜ. Για τους λόγους αυτούς εξ άλλου μετατρέπεται απ’ τη δική μας οπτική γωνία από απλή στατιστική διαδικασία, όπως η πολιτεία διατείνεται, σε ουσιαστικό πολιτικό εγχείρημα.

Η ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ τόσο σε επίπεδο των πολιτικών της οργάνων, με έγγραφες και δια ζώσης συναντήσεις με τους φορείς υλοποίησης της Απογραφής, δημόσιες τοποθετήσεις και σε επίπεδο κοινοβουλίου δια του Προέδρου του ΚΕΑΔ, έχει αφενός μεν εκφράσει τις επιφυλάξεις της για την διαδικασία, αφετέρου δε τις προτάσεις για την βελτίωση του πλαισίου.
Συγκεκριμένα διαπιστώνουμε:

– Την έλλειψη πολιτικής βούλησης για να οικοδομηθεί σχέση καλής πίστης με τους φορείς της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας που συνεπάγεται και την αναβάθμιση της αξιοπιστίας της Απογραφής ως προς τα δεδομένα εκείνα που αφορούν την υπόσταση αυτής της Μειονότητας.

– Η Οργάνωση μας, ενώ συστηματικά έχει επιμείνει για να συμπεριληφθεί και ενεργά συμμετάσχει, έχει στην ουσία αποκλειστεί αυθαίρετα και σκόπιμα.

– Κατά τη συγκρότηση του μηχανισμού που θα υλοποιήσει την Απογραφή σε επίπεδο Δήμων, κοινοτήτων, οικογενειών και απογραφομένων πολιτών δεν λήφθηκε υπόψη το κριτήριο συμμετοχής μελών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας σ’ αυτόν. Ειδικά τούτο σε περιοχές που ξεπερνούν το χώρο των αποκαλούμενων “μειονοτικών ζωνών” που συντηρείται επίμονα κι αυθαίρετα απ’ την πολιτεία, παρά τις παρατηρήσεις των διεθνών οργανισμών και κυβερνήσεων. Επί το πλείστον παρατηρούμε ότι:

– Δεν διαπιστώνεται καμιά μέριμνα ώστε να ενημερωθεί η κοινότητα των μελών της ΕΕΜ και στην μητρική γλώσσα ως οφείλουν, σχετικά με τη διαδικασία, την μεθοδολογία και το περιεχόμενο του ερωτηματολογίου.

– Οι απογραφείς δεν έχουν την απαραίτητη κατάρτιση και αντικειμενική ικανότητα ώστε πραγματοποιήσουν την συνέντευξη και στη Μητρική γλώσσα των μελών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.

– Το ερωτηματολόγιο που θα χρησιμοποιηθεί σε ότι αφορά τα στοιχεία της εθνικής καταγωγής, την μητρικής γλώσσας, του θρησκεύματος κ.α. των πολιτών, είναι ασαφές και δεν στοχεύει την προσέγγιση της πραγματικής αλήθειας.

– Δεν υπάρχει διάθεση παρόλο που η τεχνολογία το προσφέρει ώστε ο πολίτης να παραλάβει με σεβασμό στην αρχή απορρήτου των προσωπικών δεδομένων, συμπληρωμένο το ερωτηματολόγιο της Απογραφής.

– Το αίτημα για συμμετοχή εξ αποστάσεως μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας έτυχε ακόμη μια φορά αρνητικής αντιμετώπισης απ’ τους αρμόδιους φορείς.

– Φορείς των ενδιαφερομένων ομάδων, εν προκειμένω της ΕΕΜ, δεν έχουν θεσμική δυνατότητα επίβλεψης της διαδικασίας και πρόσβαση κατά την κεντρική συλλογή κι επεξεργασία των δεδομένων της διαδικασίας.

Η Απογραφική Διαδικασία Πληθυσμού και Νοικοκυριών – Cens 2023, υλοποιείται με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το 85% του κόστους της. Τούτων δεδομένων η ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ, ενώ καλεί για διορθωτικές πρωτοβουλίες την κρατική αρχή Απογραφής, εκφράζει τον έντονο προβληματισμό ότι για άλλη μια φορά δεν πρόκειται να διασφαλιστούν αποτελέσματα αποδεκτά και μη αξιόπιστα κατά το δυνατό, επιφυλασσόμενη να παρατηρήσει την εφαρμογή της και να επανέλθει του θέματος.

Επιμένει δε ότι μια ειδική διαδικασία που θα δημιουργήσει βάση δεδομένων για τις μειονότητες και την θρησκευτική διαστρωμάτωση των πολιτών της χώρας είναι επιβεβλημένη συν τοις άλλοις και απ’ το γεγονός ότι ο “Περί Προστασίας των Εθνικών Μειονοτήτων”, Νόμος δεν προσδιορίζει τον τρόπο κατάρτισης μητρώου μελών των μειονοτήτων με σεβασμό στην αρχή του αυτοπροσδιορισμού», καταλήγει η ανακοίνωση.