Αναστάτωση στη Λατινική Αμερική από τις εξαγγελίες Τραμπ περί στρατιωτικής επέμβασης εναντίον των καρτέλ

«Αρχίσαμε συνομιλίες εκτός της Κολομβίας με τον αυτοανακηρυγμένο Στρατό Γαϊτανιστών», είπε ο πρόεδρος της Κολομβίας κατά τη διάρκεια τελετής στην Κόρδοβα (βόρεια), χωρίς να κάνει  διευκρινίσεις. Η Clan del Golfo, που γεννήθηκε στις στάχτες ακροδεξιών παραστρατιωτικών οργανώσεων, οι οποίες διαλύθηκαν κι αφοπλίστηκαν τα χρόνια του 2000 και εκτιμάται πως μετρά σήμερα πάνω από 7.500 μέλη, είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας κοκαΐνης στον πλανήτη κι αντιπροσωπεύει μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις ως προς την ασφάλεια με τις οποίες είναι αντιμέτωπος ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος, ο πρώτος αρχηγός του κράτους που ανήκει στους σοσιαλδημοκράτες.

Η Clan del Golfo είναι επίσης γνωστή με την ονομασία Autodefensas Gaitanistas de Colombia (AGC) και επιμένει πως είναι πολιτική οργάνωση, όχι καρτέλ ναρκωτικών. Απαιτεί, ως τέτοια, διακριτική μεταχείριση, παρόμοια με εκείνη που είχαν οι οργανώσεις ανταρτών της άκρας αριστεράς και τα τάγματα των παραστρατιωτικών στο παρελθόν.

Στα τέλη Ιουλίου, η κυβέρνηση παρουσίασε στο Κογκρέσο αμφιλεγόμενη πρόταση, η οποία προβλέπει να προσφερθούν σε μέλη εγκληματικών οργανώσεων μειώσεις ποινών και εγγυήσεις πως δεν θα εκδοθούν σε αντάλλαγμα για τον αφοπλισμό τους. Αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2022, ο πρόεδρος Πέτρο προσπάθησε να εξασφαλίσει μέσω διαπραγματεύσεων τον αφοπλισμό διαφόρων ενόπλων οργανώσεων, χωρίς επιτυχία μέχρι σήμερα.

Το 2023, στην Κολομβία καταμετρήθηκαν 2.530.000 στρέμματα παράνομων καλλιεργειών κόκας, τα φύλλα της οποίας είναι η πρώτη ύλη για την παραγωγή κοκαΐνης, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΗΕ, παρά τις επιχειρήσεις των ενόπλων δυνάμεων για την ανάσχεση της παραγωγής και της διακίνησης ναρκωτικών.

Στην Κολομβία μαίνεται για έξι δεκαετίες εμφύλιος πόλεμος με κάπου μισό εκατομμύριο νεκρούς, στον οποίο εμπλέκονται οργανώσεις ανταρτών της άκρας αριστεράς, οργανώσεις ακροδεξιών παραστρατιωτικών, καρτέλ των ναρκωτικών και δυνάμεων ασφαλείας. Σήμερα η Κολομβία ζει τη χειρότερη ανασφάλεια της τελευταίας δεκαετίας, καθώς η προσπάθεια του σοσιαλδημοκράτη προέδρου Γουστάβο Πέτρο να εξασφαλίσει «απόλυτη ειρήνη» μέσω διαπραγματεύσεων με διάφορες ένοπλες οργανώσεις δεν έφερε το αποτέλεσμα που προσδοκούσε.

Η κυβέρνηση Τραμπ θα αποφασίσει τον Σεπτέμβριο αν θα ανανεώσει η όχι την πιστοποίηση της Κολομβίας ως συμμάχου στον αγώνα εναντίον της εμπορίας ναρκωτικών, από την οποία εξαρτώνται χρηματοδοτήσεις καίριες για την αντιμετώπιση των ανταρτών και των διακινητών ναρκωτικών. Ο αμερικανός πρόεδρος έχει δώσει διαταγή στο Πεντάγωνο ν’ αρχίσει να χρησιμοποιεί στρατιωτική ισχύ εναντίον των καρτέλ που έχουν χαρακτηριστεί ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις, ανέφερε χθες Παρασκευή η εφημερίδα New York Times.

Η διαταγή αυτή αποτελεί, σύμφωνα με το δημοσίευμα, επίσημο νομικό έρεισμα για ν’ αρχίσουν να διεξάγονται στρατιωτικές επιχειρήσεις, θαλάσσιες και χερσαίες, εναντίον καρτέλ στο έδαφος ξένων χωρών. Η Wall Street Journal από την πλευρά της ανέφερε ότι μέχρι στιγμής ο πρόεδρος Τραμπ έχει απλώς ζητήσει από το υπουργείο Άμυνας να προετοιμάσει και να του παρουσιάσει «επιλογές» επί του θέματος.

«Συζητείται η ανάπτυξη μονάδων των ειδικών δυνάμεων με υποστήριξη υπηρεσιών κατασκοπείας και οποιαδήποτε επιχείρηση θα διεξάγεται σε συντονισμό με τις κυβερνήσεις των χωρών όπου δρουν οι συμμορίες», γράφει η WSJ.

Χωρίς να επιβεβαιώσει ούτε να διαψεύσει τα δημοσιεύματα του Τύπου, εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας τόνισε σε ανακοίνωσή της ότι «απόλυτη προτεραιότητα του προέδρου Τραμπ είναι να προστατεύσει την εθνική επικράτεια, και γι’ αυτό έλαβε το τολμηρό μέτρο να χαρακτηρίσει ξένα καρτέλ και συμμορίες, ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις».

Η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε τον Φεβρουάριο τη διεθνή συμμορία Tren de Aragua, που έχει ιδρυθεί στη Βενεζουέλα, το καρτέλ Σιναλόα στο Μεξικό και άλλες έξι οργανώσεις που επιδίδονται σε διακίνηση ναρκωτικών «τρομοκρατικές οργανώσεις». Τον Ιούλιο, η κυβέρνηση Τραμπ πρόσθεσε στον κατάλογο αυτόν το «Cártel de los Soles», που περιγράφει ως συμμορία που δρα στη Βενεζουέλα της οποίας ηγείται ο πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο και υποστηρίζει τη διακίνηση ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ — το Καράκας απορρίπτει οργισμένα την εκδοχή αυτή. Ο Τραμπ έδωσε εντολή οι ΗΠΑ να διπλασιάσουν στο ποσό των 50 εκατομμυρίων δολαρίων την αμοιβή που προσφέρουν για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψη του προέδρου Μαδούρο, σε βάρος του οποίου έχει ασκηθεί δίωξη από την αμερικανική δικαιοσύνη για διακίνηση ναρκωτικών και την επανεκλογή του οποίου δεν αναγνωρίζει η Ουάσιγκτον.

Τον Μάρτιο, σε ομιλία του ενώπιον του αμερικανικού Κογκρέσου, ο Ντόναλντ Τραμπ διεμήνυε πως θα εξαπολύσει «πόλεμο» εναντίον των μεξικανικών καρτέλ των ναρκωτικών, μιλώντας περί «σοβαρής απειλής» για την «εθνική ασφάλεια» των ΗΠΑ.

Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο εξήγησε προχθές Πέμπτη κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο EWTN ότι τα καρτέλ χαρακτηρίστηκαν τρομοκρατικές οργανώσεις προκειμένου να επιτραπεί «να στοχοποιήσουμε τις επιχειρήσεις τους χρησιμοποιώντας και άλλα στοιχεία της αμερικανικής ισχύος, τις υπηρεσίες πληροφοριών».

«Πρέπει ν’ αρχίσουμε να τις αντιμετωπίζουμε ως ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις, όχι απλώς ως διακινητές ναρκωτικών», επέμεινε ο Ρούμπιο. «Δεν πρόκειται πλέον για ζήτημα επιβολής της τάξης. Έχει μετατραπεί σε ζήτημα εθνικής ασφαλείας».

Αντιδρώντας σε δημοσιεύματα του Τύπου η πρόεδρος του Μεξικού Κλαούδια Σεϊνμπάουμ καθησύχασε χθες, διαβεβαιώνοντας πως δεν θα υπάρξει καμιά «εισβολή» αμερικανικών στρατευμάτων.

«Οι ΗΠΑ δεν θα έρθουν στο Μεξικό με τους στρατιώτες τους. Συνεργαζόμαστε αλλά δεν πρόκειται να υπάρξει εισβολή, αυτό έχει αποκλειστεί απόλυτα, και επιπλέον, έχουμε εκφραστεί σ’ όλες τις συνομιλίες μας ότι αυτό δεν επιτρέπεται, ούτε προβλέπεται από καμιά συμφωνία», δήλωσε η Σεϊνμπάουμ. Η κυβέρνησή της έχει αυξήσει κατά πολύ τις προσπάθειές της να δείξει στον Ντόναλντ Τραμπ και στην κυβέρνησή του πως διεξάγει αποτελεσματικό αγώνα εναντίον των καρτέλ, που ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατηγορεί ότι έχουν πλημμυρίσει τις ΗΠΑ με ναρκωτικά, ιδιαίτερα με φαιντανύλη, ισχυρό συνθετικό οπιοειδές που ενοχοποιείται για δεκάδες χιλιάδες θανάτους από υπερβολική δόση κάθε χρόνο στην επικράτεια των ΗΠΑ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ