Ανδρέας Πουλάς: Ελλιπής αξιοποίηση των εναέριων μέσων πυρόσβεσης και επιχειρησιακή αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας

Θέμα: Ελλιπής αξιοποίηση των εναέριων μέσων πυρόσβεσης και επιχειρησιακή αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού

Η φετινή αντιπυρική περίοδος ξεκίνησε με υψηλές προσδοκίες και εξαγγελίες της κυβέρνησης για πρωτοφανή επίπεδα ετοιμότητας και διαθεσιμότητας πυροσβεστικών δυνάμεων. Σε επίσημη παρουσίαση, ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη διάθεση 85 εναέριων μέσων, άνω των 18.000 πυροσβεστών (μόνιμων και εποχικών), περισσότερων από 1.500 δασοκομάντος και περίπου 4.000 πυροσβεστικών οχημάτων.

Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η πρώτη ουσιαστικά δύσκολη εβδομάδα της αντιπυρικής περιόδου, λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών, αποκάλυψε σοβαρές δυσλειτουργίες και ανεπάρκειες στον επιχειρησιακό σχεδιασμό. Παρά τις δηλώσεις περί «τιτάνιου αγώνα» και «παρουσίας της Πολιτείας», σε κρίσιμα μέτωπα –όπως στα Κύθηρα, όπου καταστράφηκε μέσα σε λίγες ώρες το 1/5 του νησιού– για μεγάλα χρονικά διαστήματα δεν υπήρχε καμία εναέρια συνδρομή.

Ακόμα και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Πυροσβεστικής, στα τέσσερα μεγαλύτερα πύρινα μέτωπα (Κύθηρα, Μεσσηνία, Εύβοια, Αττική) επιχειρούσαν συνολικά 49 εναέρια μέσα, αριθμός σημαντικά μικρότερος από τα 85 που είχαν ανακοινωθεί. Σημειώνεται δε ότι ο πραγματικός αριθμός των μέσων που συμμετείχαν ήταν ακόμα μικρότερος, αφού αρκετές φορές τα ίδια μέσα μετρούνται πολλαπλά. Την ίδια στιγμή, η χώρα ζήτησε –και ορθώς– ενίσχυση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, λαμβάνοντας επιπλέον 2 αεροσκάφη.

Επιπλέον, οι πρόσφατες προσθαλασσώσεις ενός αεροσκάφους CanadairCL215 που συμμετείχε στην κατάσβεση της πυρκαγιάς στον Φενεό Κορινθίας και ενός βαρέως τύπου ελικοπτέρου Erickson στον Κορινθιακό κόλπο εγείρουν εύλογες ανησυχίες για την αξιοπιστία των μισθωμένων μέσων και τη διαχείρισή τους. Πρώην ανώτατοι αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος καταγγέλλουν αδυναμία κατάσβεσης πυρκαγιών παρά την παρουσία επαρκών –θεωρητικά– επίγειων και εναέριων δυνάμεων.

Τέλος, ενώ ο Υπουργός διατείνεται ότι υπάρχει φέτος σημαντική μείωση στις πυρκαγιές και τις καμένες εκτάσεις, τα επίσημα ευρωπαϊκά δεδομένα (σύστημα EFFIS της Ε.Ε.) δείχνουν ότι μέχρι τις 15 Ιουλίου είχαν καεί 84.550 στρέμματα, έναντι μέσου όρου 46.740 στρεμμάτων για την περίοδο 2006-2024 – και αυτά πριν από την καταστροφική εβδομάδα του τέλους Ιουλίου.

Τα παραπάνω αναδεικνύουν ελλείψεις όχι μόνο στον αριθμό και την κατανομή των διαθέσιμων εναέριων μέσων, αλλά και στον επιχειρησιακό σχεδιασμό και συντονισμό. Ειδικότερα, προκαλεί ανησυχία η αντίφαση μεταξύ κυβερνητικής ρητορικής και πραγματικής απόδοσης του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

Πόσα από τα 85 εναέρια μέσα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση ως διαθέσιμα για τη φετινή αντιπυρική περίοδο ήταν πραγματικά επιχειρησιακά κατά τις κρίσιμες ημέρες της τελευταίας εβδομάδας του Ιουλίου;

Για ποιο λόγο, ενώ εξελίσσονταν ταυτόχρονα μεγάλα πύρινα μέτωπα, δεν διατέθηκαν περισσότερα εναέρια μέσα σε περιοχές που υπέστησαν τεράστιες καταστροφές, όπως τα Κύθηρα και η Μεσσηνία;

Ποιοι ήταν οι λόγοι για τους οποίους ζητήθηκε πρόσθετη βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, εφόσον ο εθνικός στόλος θεωρείται «ο ισχυρότερος όλων των εποχών»;

Υπάρχει πλήρης και επικαιροποιημένος έλεγχος για την καταλληλότητα και την τεχνική κατάσταση των μισθωμένων εναέριων μέσων, με βάση και τα πρόσφατα περιστατικά προσθαλάσσωσης βαρέων ελικοπτέρων;

Μετά από τέσσερα χρόνια διαθεσιμότητας πρόσθετων εναέριων μέσων (από το 2020), με πρόσθετη δαπάνη ενοικίασης μέχρι σήμερα που υπερβαίνει τα 500 εκατομμύρια ευρώ, έχει πραγματοποιηθεί σαφής επιχειρησιακή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους και έλεγχος της αποδοτικότητάς τους στο πεδίο της δασοπυρόσβεσης στην ελληνική επικράτεια;

Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει το Υπουργείο για να διασφαλίσει την αποτελεσματικότερη επιχειρησιακή αξιοποίηση των μέσων, την ενίσχυση του συντονισμού και, κυρίως, την ουσιαστική ενίσχυση της πρόληψης – που, όπως υπογραμμίζουν επανειλημμένα οι ειδικοί, αποτελεί το θεμέλιο της αντιπυρικής προστασίας;