Ανοίγματα Σάντσεθ μπας και πείσει τους Podemos…

Ο Ισπανός σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ θα εστιάσει την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου στις εκκρεμείς συναντήσεις του με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ αυτών με ενώσεις συνταξιούχων και συνδικαλιστών των αθλητών, προκειμένου να καταρτίσει ένα κυβερνητικό πρόγραμμα με ανοίγματα προς την κοινωνία που θα μπορούσαν να πείσουν άλλα κόμματα, όπως τους Podemos, για να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή του.

Μάλιστα στο πρόγραμμα των επαφών προβλέπεται πως ο Σάντσεθ θα έχει συναντήσεις και με την ηγεσία των βασκικών κομμάτων PNV και PRC (Καντάβρια), με αφορμή την πρόσκλησή του στη σύνοδο της G7 στο Μπιαρίτς της νοτίου Γαλλίας, στις 24-26 Αυγούστου.

Ένα μήνα μετά την αποτυχημένη προσπάθεια του Σάντσεθ να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνησή του, η απροθυμία των μελών του σοσιαλιστικού PSOE να συζητήσει με τον μόνο φυσικό του σύμμαχο, τους Podemos, βρίσκεται στο απώτερο σημείο της. Με τη διορία των 35 ημερών μέχρι να εξασφαλισθεί η ψήφος εμπιστοσύνης να εκπνέει, πλέον στελέχη του κόμματος αρχίζουν να εξετάζουν το ενδεχόμενο να επιταχυνθεί η διεξαγωγή εκλογών, λόγω της αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης.

Ενώ το αρχικό σενάριο προέβλεπε ως ημερομηνία τις 10 Νοεμβρίου, πλέον το φάσμα μίας νέας αποτυχίας για προγραμματική κυβερνητική συμφωνία, οδηγεί πολλούς να προκρίνουν τη λύση των εκλογών στις 23 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, σχεδόν στο σύνολό τους τα πρωτοκλασάτα στελέχη του PSOE εξακολουθούν να απορρίπτουν την ιδέα μίας κυβέρνησης συμμαχίας με τους Podemos, οι οποίοι παραμένουν αμετακίνητοι στη θέση τους αυτή. Η τελευταία παραχώρηση του PSOE στο κόμμα του Πάβλο Ιγκλέσιας ήταν η πρόταση για την αντιπροεδρία της κυβέρνησης και τρία υπουργεία.

Λύση που δεν ικανοποιεί τους Podemos, δεδομένου ότι δεν προβλέπει «μία συνολική κυβερνητική συμφωνία» για το πρόγραμμα της κυβέρνησης, αλλά και δεν κατευνάζει την αμφίδρομη δυσπιστία ανάμεσα στις δύο παρατάξεις. Οι Podemos αμφιβάλλουν εάν ο Σάντσεθ θα τηρήσει τις υποσχέσεις του μόλις εξασφαλίσει την ψήφο εμπιστοσύνης, ενώ δεν ξεχνούν και το 2016 όταν ο τωρινός πρωθυπουργός είχε αρνηθεί την πρόταση του Ιγκλέσιας, που τότε κατέγραφε εκλογική άνοδο, για κυβέρνηση συνεργασίας των δύο κομμάτων, ώστε να ρίξουν την δεξιά κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι.

Μάλιστα, η ρήξη μεταξύ των δύο κομμάτων που συγκροτούσαν την κυβέρνηση συμμαχίας στην Ιταλία, έχει ενισχύσει τα επιχειρήματα των στελεχών του PSOE που αντιδρούν περισσότερο στο ενδεχόμενο να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση οι Podemos και τάσσονται υπέρ μίας αμιγώς σοσιαλιστικής κυβέρνησης με εξωτερική, κοινοβουλευτική, στήριξη.

Οι διαφορές με την παράταξη του Ιγκλέσιας, ιδίως στο κρίσιμο ζήτημα της Καταλονίας, όπου οι Podemos προτείνουν την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση της αυτόνομης επαρχίας και με τον Ιγκλέσιας να έχει χαρακτηρίσει «πολιτικούς κρατούμενους» τους φυλακισμένους Καταλανούς πολιτικούς, αποτελούν έναν σημαντικό λόγο για να διστάζουν πολλά στελέχη των Σοσιαλιστών να δεχθούν μία κυβερνητική συμμαχία.

Η λύση που προτείνει το PSOE είναι μία κυβέρνηση «α λα Πορτογαλία», δηλ. κυβερνητικό σχήμα αποτελούμενο αποκλειστικά από τους Σοσιαλιστές με την εξωτερική στήριξη από τον Ιγκλέσιας και άλλες πολιτικές δυνάμεις. Για τον λόγο αυτόν, ο Σάντσεθ θα εντείνει τις επαφές του με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και με κόμματα που θα ήσαν πρόθυμα να τον στηρίξουν, εξαναγκάζοντας τους Podemos να δεχθούν αυτήν τη λύση, με δεδομένο ότι ο Σάντσεθ θα χαίρει της στήριξης μεγάλου τμήματος των ενεργών πολιτών και συνδικαλιστικών οργανώσεών τους, που πολλές εξ αυτών θεωρείται πως είναι φιλικά προσκείμενες προς το κόμμα του Ιγκλέσιας.

Μάλιστα προτού αναχωρήσει για διακοπές στην πρωθυπουργική κατοικία του Μαρισμίλιας, στο Εθνικό Πάρκο της Δονιάνα, ο Σάντσεθ είχε 14 συναντήσεις με 180 οργανώσεις και 220 εκπροσώπους από διάφορους τομείς (υγεία, εκπαιδευτικούς, περιβαλλοντολογικές οργανώσεις, εκπροσώπους συνδικάτων και της εργοδοσίας). Η ηγεσία των Σοσιαλιστών προβάλλει τα πλήθος αιτήματα που έχουν υποβάλλει κι άλλοι τομείς, οι οποίοι εκδηλώνουν ενδιαφέρον να διαβιβάσουν στον Σάντσεθ την προθυμία τους να συνεισφέρουν «στην ανοικτή πρόταση για ένα κοινό προοδευτικό πρόγραμμα» διακυβέρνησης, με το οποίο ο Σοσιαλιστής ηγέτης θέλει να πειθαναγκάσει τους Podemos να υποχωρήσουν.

Κρίσιμη από αυτήν την άποψη θα είναι και η συνάντηση με το βασκικό εθνικιστικό κόμμα PNV, του οποίου οι βουλευτές απείχαν από την ψηφοφορία για την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση τον Ιούλιο. Η χρονική συγκυρία της συνόδου στο Μπιαρίτς είναι μία καλή ευκαιρία για να κλεισθεί μία συνάντηση του Σάντσεθ με την ηγεσία του και να τη μεταπείσει. Λιγότερο κρίσιμη είναι η συνάντηση με το τοπικό κόμμα της Καντάβριας, καθώς η παράταξη του Μιγέλ Άνχελ Ρεβίλια ήταν η μόνη που ψήφισε υπέρ του Σάντσεθ.

Στις 5 Αυγούστου, ο Σάντσεθ είχε συναντηθεί στη Βαλένθια και με την αντιπρόεδρο της τοπικής κυβέρνησης και ηγέτιδα των Compromis Μόνικα Όλτρα, η οποία έδειξε προθυμία να αλλάξει την αποχή σε ψήφο εμπιστοσύνης στη νέα προσπάθεια της κυβέρνησης, υπό την προϋπόθεση ότι θα αλλάξει το σύστημα χρηματοδότησης της περιφέρειας. Ο Σάντσεθ δεσμεύθηκε πως εάν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης θα καταθέσει το νομοσχέδιο εντός 8μήνου.

Τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, ο Σάντσεθ θα τις αφιερώσει στις συναντήσεις με τους Podemos. Επίσης και με τα δεξιά κόμματα της αντιπολίτευσης, το Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) και τους Ciudadanos, μόλο που ο ηγέτης των δεύτερων Άλβερτ Ριβέρα έχει αρνηθεί, για να τους εξηγήσει ότι προκειμένου να μακροημερεύσει μία κυβέρνησή του θα χρειασθεί να στηριχθεί στους καταλανούς αυτονομιστές. Τις διαπραγματεύσεις με τους Καταλανούς του PDeCat και ERC έχουν αναλάβει η αναπληρώτρια ΓΓ του PSOE και κοινοβουλευτική εκπρόσωπος Αδριάνα Λάστρα και ο γραμματέας Οργανωτικού και υπουργός Ανάπτυξης Χοσέ Λούις Άβαλος.