Δικαστήριο ΕΕ: Κακώς η Κομισιόν απέκρυψε στοιχεία των συμβάσεων για την αγορά εμβολίων

Στο δικαστήριο είχαν προσφύγει μία ομάδα ευρωβουλευτών και ιδιώτες, που είχαν ζητήσει αρχικά από την Επιτροπή το 2021 να τους δοθεί πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα που θα τους επέτρεπαν να κατανοήσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της αγοράς εμβολίων και “να βεβαιωθούν πως διασφαλιζόταν η προστασία του δημόσιου συμφέροντος”. Οι προσφεύγοντες στηρίχθηκαν στον ευρωπαϊκό κανονισμό σχετικά με την πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα των τριών μεγάλων θεσμών της Ευρώπης (Κοινοβούλιο, Συμβούλιο και Επιτροπή).

Οι επιφυλάξεις της Κομισιόν, η οποία αποδέχθηκε μόνο “μερική πρόσβαση” στα συναφή έγγραφα,  και που έδωσε πρόσβαση μόνον σε αποσπάσματά τους, έπεισαν στη συνέχεια τους ενάγοντες να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.

Σήμερα, σε δύο αποφάσεις, οι Ευρωπαίοι δικαστές δικαίωσαν εν μέρει τους ενάγοντες, ακυρώνοντας τις αποφάσεις της Επιτροπής κατά το μέρος που περιέχουν πλημμέλειες. Αυτές οι αγορές εμβολίων κατά της Covid ανάγονται στο 2020 και το 2021. Επρόκειτο για ομαδικές αγορές που διαπραγματεύθηκε η Επιτροπή για λογαριασμό των 27 χωρών μελών.

Το δικαστήριο αναφέρει πως μετά την έναρξη της πανδημίας στο ευρωπαϊκό έδαφος την άνοιξη του 2020, “περίπου 2,7 δισ. ευρώ αποδεσμεύθηκαν προκειμένου να γίνει παραγγελία άνω του ενός δισεκατομμυρίου δόσεων εμβολίων”. Η πλειονότητα των δόσεων αγοράστηκαν από την αμερικανογερμανική Pfizer/BioNTech, όμως άλλες πέντε εταιρείες είδαν τα εμβόλιά τους να εγκρίνονται από την ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή (Moderna, AstraZeneca, Janssen, Novavax και Valneva).

Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Κομισιόν δεν μπόρεσε να αποδείξει το επιχείρημα που επικαλέσθηκε, ότι δηλαδή η πρόσβαση σε ορισμένες ρήτρες των συμβολαίων θα είχε υπονομεύσει το εμπορικό συμφέρον των εμπλεκομένων εταιριών και ανέφερε στην απόφασή του ότι η Κομισιόν έπρεπε να είχε δώσει περισσότερες πληροφορίες ειδικά για τα μέλη της ομάδας που διαπραγματεύθηκε τα συμβόλαια ώστε να καταδειχθεί ότι δεν υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων.

«Η Επιτροπή δεν έλαβε επαρκώς υπόψη της όλες τις σχετικές περιστάσεις προκειμένου να σταθμίσει ορθά τα υπό εξέταση συμφέροντα”, ανέφερε το δικαστήριο.

Παράλληλα με πολλές προσφυγές στη δικαιοσύνη της ΕΕ για έλλειψη διαφάνειας, η ευρωπαϊκή εισαγγελία ξεκίνησε από την πλευρά της έρευνα τον Οκτώβριο του 2022 για τις αγορές αυτές.

Ένα χρόνο νωρίτερα, είχε ξεσπάσει έντονη πολεμική μετά την αποκάλυψη των New York Times για  ανταλλαγή μηνυμάτων SMS ανάμεσα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ