Δικό του “Δρόμο των Μπαχαρικών” χαράσσει ο Ερντογάν – Πρόβλημα, το κουρδικό ζήτημα
22/04/2024Υπογράφηκε μεταξύ Ιράκ και Τουρκίας, μνημόνιο κατανόησης για τη δημιουργία του “Δρόμου της Ανάπτυξης”, που προσφέρει επιλογές έναντι της διώρυγας του Σουέζ αλλά και του δρόμου ΙΜΕC στον οποίο συμμετέχει η Ελλάδα και από τον οποίο έχει αποκλεισθεί γεωγραφικά η Τουρκία. Οταν συμφωνήθηκε η ενισχυση του τελευταίου, ο Ερντογάν είχε δηλώσει θυμωμένος, ότι «δεν μπορεί να υπάρξει δρόμος του μεταξιού χωρίς την Τουρκία».
Η διαδρομή Ινδίας-Μέσης Ανατολής και Ευρώπης (IMEC) βαφτίστηκε “δρόμος των μπαχαρικών” και παρουσιάστηκε στη σύνοδο κορυφής G20 στην Ινδία τον περασμένο Σεπτέμβριο. Αυτή η συζητούμενη οικονομική διαδρομή υπογράφηκε ως Μνημόνιο Κατανόησης πέρσι από την Ινδία, τις ΗΠΑ, τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την ΕΕ. Ο διάδρομος αυτός πιθανόν να περνάει από την Ινδία, τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, το Ισραήλ και την Ελλάδα και προτάθηκε ως αντίβαρο στην οικονομική διαδρομή που θέλει να καθιερώσει η Κίνα. Η Τουρκία πιέζει τώρα για μια τρίτη διαδρομή, που δεν θα την αφήνει απ΄ έξω.
Το Ιράκ προβληματίζεται γιατί υπάρχει το πρόβλημα του ΡΚΚ στα βόρειά του. Επίσης η Τουρκια θέλει το πετρέλαιο του Ιράκ να ρέει στην Τουρκια και να παρακάμπτει το ιρακινό Κουρδιστάν, ενώ οι Ιρακινοί δεν θέλουν εντάσεις με τους Κούρδους. Αυτές οι εκκρεμότητες παραμένουν προς ρύθμιση. Ομως αν και όταν ο “δρόμος” αυτό υλοποιηθεί (από το μοναδικό στην ουσία λιμάνι του Ιράκ μέχρι την Τουρκία) θα αλλάξουν πολλά στη διεθνή οικονομία.
Ο Ερντογάν δήλωσε μετά την υπογραφή των συμφωνιών τα εξής: «Είχα τη χαρά να βρίσκομαι στη Βαγδάτη, μια από τις αρχαίες πόλεις του πολιτισμού μας, μετά από πολύ καιρό, μετά από πρόσκληση του Πρωθυπουργού του Ιράκ, του αγαπητού μου αδελφού Muhammad Shiya al-Sudani. Πιστεύω ότι η επίσκεψή μου και οι συμφωνίες που υπεγράφησαν θα αποτελέσουν σημείο καμπής στις σχέσεις μας.
»Η Στρατηγική Συμφωνία – Πλαίσιο για Συνεργασία, την οποία υπογράψαμε με τον Πρωθυπουργό, αποτελεί έναν στέρεο οδικό χάρτη. Αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε κοινές μόνιμες επιτροπές που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση και την παρακολούθηση των τεχνικών διαπραγματεύσεων σε πολλούς τομείς όπως η ασφάλεια, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οικονομία, το εμπόριο, η ενέργεια, οι μεταφορές, το περιβάλλον, τα διασυνοριακά ύδατα, η υγεία και η εκπαίδευση.
»Επιπλέον, τα κείμενα που υπογράφονται για πολλά θέματα, από την ασφάλεια μέχρι το εμπόριο, από τις μεταφορές μέχρι στη γεωργία, θα ενισχύσουν τη συμβατική βάση των σχέσεών μας και θα φέρουν νέες ευκαιρίες συνεργασίας. Κατά τις συναντήσεις μας, συζητήσαμε τα κοινά βήματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε ενάντια στην τρομοκρατική οργάνωση PKK και τα παρακλάδια της, που πλήττουν την Τουρκία από το έδαφος του Ιράκ.
»Χαιρετίσαμε το γεγονός τι κηρύχθηκε το PKK απαγορευμένη οργάνωση στο Ιράκ. Μοιράστηκα με τους ομολόγους μου την ισχυρή μου πεποίθηση ότι θα κηρυχθεί επίσημα τρομοκρατική οργάνωση και η παρουσία της στο έδαφος του Ιράκ θα τερματιστεί το συντομότερο δυνατό. Αυτό απαιτούν οι σχέσεις καλής γειτονίας και αδελφοσύνης. Είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε όλη την υποστήριξη που θα χρειαστεί η ιρακινή κυβέρνηση σε κάθε βήμα που κάνει προς αυτή την κατεύθυνση. Θέλουμε να αυξήσουμε τον όγκο των συναλλαγών μας, που ήταν περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, σε υψηλότερα επίπεδα.
»Με τον στόχο αυτό, αναφερθήκαμε στην ζωτική σημασία του έργου της Αναπτυξιακής Οδού. Με το μνημόνιο κατανόησης που υπογράψαμε, ενισχύσαμε την αποφασιστικότητά μας σχετικά με αυτόν τον στρατηγικό σχεδιασμό, ο οποίος θα συμβάλει σημαντικά στη σταθερότητα και την ευημερία ολόκληρης της περιοχής μας, ιδιαίτερα του Ιράκ.
»Κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να σταματήσουμε την αιματοχυσία στη Γάζα. Οι εξελίξεις στον άξονα Ισραήλ και Ιράν αυξάνουν τον κίνδυνο επέκτασης και κλιμάκωσης του πολέμου και επισκιάζουν περαιτέρω τη σφαγή στην Παλαιστίνη. Εδώ, θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι πρέπει να αποφεύγουν βήματα που κλιμακώνουν την ένταση. Η επίσκεψή μου, η οποία πραγματοποιήθηκε σε μια κρίσιμη περίοδο από πλευράς περιφερειακών εξελίξεων, ελπίζω ότι θα οδηγήσει σε μια νέα αρχή.»
Η Αναπτυξιακή Οδός προβλέπει στην ουσία φαραωνικά έργα: κατασκευή σιδηροδρόμων, οδικού δικτύου ικανού να καλύψει τις ανάγκες του διεθνούς εμπορίου, και κατασκευή αγωγών. Θεωρητκά, ένας από τους κύριους στόχους του έργου είναι να μειωθεί ο χρόνος ταξιδιού μεταξύ Ασίας και Ευρώπης μέσω της Τουρκίας, με το λιμάνι Grand Faw του Ιράκ να λειτουργεί ως η πρώτη φάση του “Ιρακινού Δρόμου του Μεταξιού”, μιας εναλλακτικής διαδρομής στη διώρυγα του Σουέζ. Σιδηρόδρομος και οι αυτοκινητόδρομοι μήκους 1.200 χιλιομέτρων θα συνδέσουν το λιμάνι Great Faw, το οποίο σχεδιάζεται να γίνει το μεγαλύτερο λιμάνι στη Μέση Ανατολή, με τα τουρκικά σύνορα, Μόνον αυτό το δίκτυο αναμένεται να κοστίσει 17 δισεκατομμύρια δολάρια και να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2050.