Δημήτρης Οικονόμου: Η αλλαγή είναι κοινωνική απαίτηση – Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει η φωνή της

-Πρόσφατα συμμετείχατε στις εργασίες του Συμβουλίου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.Με δεδομένη την κρίση που περνούν οι προοδευτικές δυνάμεις, εκτιμάτε ότι πέραν της «λήψης του μηνύματος» έχει βρεθεί ο τρόπος για πολιτική ανάκαμψη ή θα παραμείνει το αδιέξοδο και ο πολιτικός εγκλωβισμός σε γενικόλογες θεωρίες; 

Όπου οι προοδευτικές παρατάξεις έχουν σαφή πυξίδα — πολιτικές ενίσχυσης της μεσαίας τάξης, προστασίας των ευάλωτων, στήριξης του κοινωνικού κράτους, μείωσης των ανισοτήτων και θωράκισης της δημοκρατίας — εκεί καταγράφονται επιτυχίες και κοινωνική εμπιστοσύνη.

Το παράδειγμα της Ισπανίας με τον Πέδρο Σάντσεθ είναι χαρακτηριστικό. Αντίστοιχα, η κυβέρνηση της Δανίας με τη Μέτε Φρεντέρικσεν δείχνει ότι όταν η σοσιαλδημοκρατία προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα χωρίς να εγκαταλείπει τις αξίες της, μπορεί να είναι και σύγχρονη και πλειοψηφική. Αντίστοιχα, στην Αυστραλία ο Άντονι Αλμπανέζι πέτυχε μια ιστορική νίκη δίνοντας έμφαση στην κοινωνική πολιτική, στη βιωσιμότητα και στα εργασιακά δικαιώματα. Στο Μεξικό, η εδραίωση των προοδευτικών δυνάμεων αποδεικνύει πως όταν εκπροσωπείς με συνέπεια τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας και συγκρούεσαι με κατεστημένα συμφέροντα, μπορείς να πετύχεις πραγματική αλλαγή.

Αντιθέτως, όπου οι προοδευτικές δυνάμεις χαρακτηρίζονται από αμφιθυμία ως προς την πολιτική τους τοποθέτηση και τον ξεκάθαρο προσδιορισμό των κοινωνικών στρωμάτων που επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν οδηγούνται σε στρατηγικό αδιέξοδο και σε λόγο που δεν ακουμπά τη ζωή των ανθρώπων

Η ανάκαμψη λοιπόν θα έρθει μόνο με σαφήνεια, συνέπεια και μια πολιτική που ξέρει σε ποιους απευθύνεται και τι θέλει να αλλάξει. Όχι με γενικόλογες επικλήσεις στην “πρόοδο”, αλλά με συγκεκριμένες δεσμεύσεις και πράξεις.
-Το ΠΑΣΟΚ φαίνεται πως παρουσιάζει και πάλι σπίθες δημοσκοπικής ανάκαμψης. Παρά ταύτα βρίσκεται στην τρίτη θέση πίσω από την Πλεύση Ελευθερίας και με μεγάλη διαφορά από την ΝΔ. Με μια τέτοια δημοσκοπική συμπεριφορά θεωρείται ρεαλιστικό τον στόχο που έχει τεθεί για πρωτιά στις εθνικές εκλογές; 

Ο εκλογικός μας στόχος δεν είναι αφηρημένη φιλοδοξία, ούτε άσκηση επικοινωνίας. Έχει άμεση αναφορά στις ανάγκες της κοινωνίας και στις πραγματικές αγωνίες των πολιτών. Σήμερα, διαμορφώνεται μια ισχυρότατη κοινωνική πλειοψηφία που ζητά αλλαγή πορείας στη χώρα. Ζητά ένα διαφορετικό υπόδειγμα διακυβέρνησης, πιο δίκαιο, πιο αποτελεσματικό, πιο θεσμικά αξιόπιστο. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί — και δεν θέλει — να απέχει από αυτή την ευθύνη.

Η επιδίωξή μας για πρωταγωνιστικό ρόλο στις εθνικές εκλογές, είναι πρωτίστως πολιτική και όχι συγκυριακή. Δεν αγνοούμε τις δυσκολίες, ούτε τις σημερινές αποστάσεις. Όμως αυτό που έχει σημασία είναι να αρθρώσουμε πειστικό σχέδιο, να ενώσουμε δυνάμεις γύρω από κοινές αξίες και να επανασυνδεθούμε με τον κοινωνικό ιστό. Κάθε βήμα ανάκαμψης — είτε μετριέται δημοσκοπικά είτε όχι — είναι αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας.

Η ιστορία του ΠΑΣΟΚ είναι ταυτισμένη με τις μεγάλες αλλαγές στη χώρα. Το στοίχημα για εμάς δεν είναι μόνο να «ανέβουμε» στις μετρήσεις, αλλά να σταθούμε στο ύψος μιας ιστορικής ανάγκης: να εκπροσωπήσουμε το αίτημα της αλλαγής με σοβαρότητα, σχέδιο και κοινωνική εγγύτητα.
-Στην ατζέντα του πολιτικού διαλόγου, μπήκε εσχάτως η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για την άρση μονιμότητας στο δημόσιο. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να αντέξει ένα τέτοιο πολιτικό κόστος και υπό ποιες προϋποθέσεις θα συναινούσε ; 

Το ΠΑΣΟΚ θέλει ένα δημόσιο που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις των καιρών, θα είναι αποτελεσματικό, ψηφιακά αναβαθμισμένο και θα προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στον πολίτη. Ένα κράτος που θα είναι πραγματικά επιτελικό, όχι εργαλείο κομματικού ελέγχου, αλλά θεσμικός πυλώνας κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης.

Η συζήτηση περί άρσης της μονιμότητας δεν γίνεται σε ουδέτερο πλαίσιο. Ο κ. Μητσοτάκης επαναφέρει το θέμα όχι ως μέρος ενός σοβαρού σχεδίου για τη μεταρρύθμιση της διοίκησης, αλλά ως εργαλείο κοινωνικού αυτοματισμού. Έχοντας διατελέσει υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης χωρίς να παρουσιάσει ποτέ ένα συγκροτημένο όραμα για το κράτος, τώρα, υπό πολιτική πίεση, αναζητά πεδία σύγκρουσης που αποπροσανατολίζουν από τα πραγματικά προβλήματα.

Η στάση του μοιάζει με τις λογικές αυταρχικής αποδόμησης που είδαμε στο εξωτερικό — από τον Τραμπ στις ΗΠΑ έως τη λειτουργική απορρύθμιση που επιδιώκει ο Elon Musk, όπου το κράτος ή οι θεσμοί αντιμετωπίζονται ως βάρος και όχι ως εγγύηση συλλογικού συμφέροντος.

Το ΠΑΣΟΚ δεν θα συμπράξει σε μια τέτοια προσέγγιση. Δεν θα συναινέσει σε επιφανειακές αλλαγές με στόχο το πολιτικό κέρδος. Αντιθέτως, είμαστε υπέρμαχοι βαθιών, ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος: με αξιολόγηση, επιμόρφωση, λογοδοσία, θεσμική ανεξαρτησία και ενίσχυση των κινήτρων απόδοσης. Πιστεύουμε σε μια δημόσια διοίκηση που θα εμπνέει εμπιστοσύνη και όχι καχυποψία.
-Το ενδεχόμενο επιστροφής του Αλέξη Τσίπρα σε πρώτο πλάνο θεωρείτε ότι θα ήταν πλήγμα για το ΠΑΣΟΚ ;

Όχι.

Το ΠΑΣΟΚ δεν ορίζει την πολιτική του στρατηγική με βάση την κινητικότητα άλλων χώρων ή την προσωπική παρουσία προσώπων που έχουν ήδη κριθεί πολιτικά από την κοινωνία. Η χώρα χρειάζεται νέο πολιτικό περιεχόμενο, όχι ανακύκλωση προσώπων που έχουν ήδη δοκιμαστεί.

Το ΠΑΣΟΚ δεν καθορίζει την πορεία του από το παρελθόν των άλλων, αλλά από το δικό του μέλλον. Και το μέλλον χτίζεται με πολιτικό περιεχόμενο, θεσμική σοβαρότητα και ειλικρίνεια απέναντι στους πολίτες.

Και για να σας πω και την εκτίμηση μου, δεν πιστεύω ότι ο πρώην Πρωθυπουργός θα δώσει διέξοδο στα πολιτικά αδιέξοδα του κ. Μητσοτάκη.