Εν αναμονή διαδηλώσεων στη Γεωργία

Η Γεωργία προετοιμάζεται για την ορκωμοσία την Κυριακή του Μιχαήλ Καβελασβίλι ως προέδρου της χώρας στις 29 Δεκεμβρίου, αλλά η εκλογή αμφισβητείται από την απερχόμενη πρόεδρο και τη φιλοδυτική αντιπολίτευση, σε ένα πλαίσιο πολιτικής κρίσης μετά τις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου.

Η πρώην σοβιετική δημοκρατία διανύει μια ταραχώδη περίοδο με φιλοευρωπαϊκές διαδηλώσεις αφότου το κυβερνών κόμμα Γεωργιανό Όνειρο ανακήρυξε τη νίκη του στις βουλευτικές εκλογές της 26ης Οκτωβρίου και η κυβέρνηση αποφάσισε να αναστείλει ως το 2028 τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Επικριτές του κυβερνητικού κόμματος το κατηγορούν για νοθεία στις βουλευτικές εκλογές και εκφοβισμό των ψηφοφόρων. Η κυβέρνηση απαντά ότι υπήρχαν διεθνείς παρατηρητές και διαπιστώθηκαν ελάχιστες παρατυπίες, και η αντιπολίτευση θα έπρεπε αξιοπρεπώς να αποδεχτεί την ήττα της «αντί να προγραμματίζει μεϊντάν και χρωματιστές εξεγέρσεις».

Η αντιπολίτευση και δυτικές χώρες, με προεξάρχουσες τις βαλτικές, υποστηρίζουν ότι αν και οι εξουσίες του προέδρου της χώρας είναι περιορισμένες και κυρίως συμβολικές, η άφιξη του Καβελασβίλι στην προεδρία θα σημάνει μια πιο έντονη αντιδυτική στροφή. Ο 53χρονος Καβελασβίλι κατηγορείται ότι είναι μαριονέτα του δισεκατομμυριούχου πρώην πρωθυπουργού Μπιτζίνα Ιβανισβίλι και ότι υπακούει σε εντολές της Μόσχας. Η κυβέρνηση, με δεδομένο ότι στο παρελθόν η χώρα είχε εμπλακεί σε πόλεμο με τη Ρωσία και ηττήθηκε, απαντά ότι «ασφαλώς και δεν είμαστε φιλορώσοι, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να μη μας καταντήσουν ξένες δυνάμεις σαν τη σημερινή Ουκρανία».

Εις βάρος του Ιβανισβιλι οι ΗΠΑ ανακοινωσαν σήμερα ότι επέβαλαν κυρώσεις και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν κατηγορεί «τον Γεωργιανό ολιγάρχη ότι υπονομεύει το δημοκρατικό και ευρωατλαντικό μέλλον της Γεωργίας προς όφελος της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Ενώ δεν έχει κανένα επίσημο πολιτικό αξίωμα, με το κυβερνών κόμμα Γεωργιανό Όνειρο, αποδυναμώνει τους δημοκρατικούς θεσμούς, επιτρέπει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μειώνει τη δύναμη άσκησης των θεμελιωδών ελευθεριών στη Γεωργία». Επίσης «καταδίκασε έντονα τη βίαιη καταστολή διαδηλώσεων από αυτό το κόμμα». Αναφερόταν σε συλλήψεις διαδηλωτών που πολιορκούσαν επί ημέρες το κοινοβούλιο της χώρας. Σε αυτά η εκλεγμένη κυβέρνηση της Γεωργίας απαντά ότι «όλοι πρέπει να σεβαστούν την πολιτική βούληση του γεωργιανού λαού όπως αυτή εκφράσθηκε στις εκλογές και να πάψουν ξένες δυνάμεις να αναμιγνύονται στα εσωτερικά μας».

Ο Καβελασβίλι εξελέγη πρόεδρος της χώρας στις 14 Δεκεμβρίου από το κοινοβούλιο. Την ψηφοφορία μποϊκοτάρησε η αντιπολίτευση, η οποία όμως ούτε ή άλλως δεν διέθετε επαρκή αριθμό εκλεκτόρων. Σύμφωνα με το σύνταγμα της χώρας εδώ και 7 χρόνια, ο πρόεδρος μπορεί να εκλέγεται είτε με απ΄ευθείας εκλογές άμεσα από το λαό είτε από τους εκλέκτορες.

Ωστόσο, η εν ενεργεία αρχηγός του κράτους, η Σαλομέ Ζουραμπισβίλι, που βρίσκεται σε ρήξη με την κυβέρνηση και υποστηρίζει τις διαδηλώσεις, έχει δηλώσει ότι θα αρνηθεί να παραδώσει την εξουσία της όσο δεν διοργανώνονται νέες βουλευτικές εκλογές. Η ίδια δήλωσε ότι ο διορισμός του προέδρου αποτελεί «παρωδία» και είναι «αντισυνταγματικός» και «παράνομος». Ο πρωθυπουργός Ηρακλή Κομπαχίτζε (στη φωτογραφία) δήλωσε ότι η άρνηση της Ζουραμπισβίλι να εγκαταλείψει το αξίωμα της «θα συνιστούσε ποινικό αδίκημα που τιμωρείται με πολυετή φυλάκιση, συμπεριλαμβανομένου και οποιουδήποτε εμπλέκεται σε ένα τέτοιο σενάριο». Ο πρωθυπουργός απέκλεισε το ενδεχόμενο διοργάνωσης νέων εκλογών, κατηγορώντας τους αντιπάλους του για «φιλελεύθερο φασισμό» και τις Βρυξέλλες για «εκβιασμό» ενώ προσέθεσε σήμερα ότι «έχουμε απέναντί μας το Παγκόσμιο Κόμμα του Πολέμου, αλλά δεν θα καταφέρει τίποτα στη χώρα μας». Η Γαλλία σχολίασε ότι αυτές οι δηλώσεις του Γεωργιανού πρωθυπουργού είναι «απαράδεκτες και ασύμβατες με ευρωπαϊκή προοπτική».

Η απερχόμενη πρόεδρος, από την πλευρά της, απηύθυνε έκκληση αυτή την εβδομάδα στον γεωργιανό στρατό, επιβεβαιώνοντας ότι «θα παραμείνει πιστή» σε αυτόν και ότι θα «παραμένει η αρχηγός του», κάτι που η κυβέρνηση ερμηνεύει ως πρόκληση για πραξικόπημα.

Κατά τις πρώτες δέκα ημέρες των διαδηλώσεων στην Τιφλίδα, η αστυνομία διέλυσε πλήθη διαδηλωτών χρησιμοποιώντας κανόνια νερού και δακρυγόνα. Οι διαδηλωτές από την πλευρά τους πέταξαν πυροτεχνήματα, πέτρες και άλλα αντικείμενα στους αστυνομικούς. Περισσότεροι από 400 άνθρωποι συνελήφθησαν, μεταξύ των οποίων ηγέτες της αντιπολίτευσης, ενώ δεκάδες αστυνομικοί τραυματίστηκαν.

Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλαν κυρώσεις σε ανώτερους αξιωματούχους της Γεωργίας για την καταστολή των φιλοδυτικών διαδηλώσεων. Τρεις χώρες της Βαλτικής έχουν ήδη απαγορεύσει την είσοδο πολλών Γεωργιανών αξιωματούχων στο έδαφός τους, ανάμεσά τους στον υπουργό Εσωτερικών Βάχτανγκ Γκομελάουρι, καθώς και στον Ιβανισβίλι, ο οποίος κατηγορείται από τους επικριτές του ότι κινεί τα νήματα της εθνικής πολιτικής.