Φιντάν: Η Τουρκία απαραίτητη στην ευρωπαϊκή Αρχιτεκτονική Ασφάλειας

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, αναφέρθηκε στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων Τουρκίας-Αλβανίας, εστιάζοντας στην αύξηση των εμπορικών συναλλαγών και τη συνεχιζόμενη συνεργασία στον τομέα των επενδύσεων, επισημαίνοντας ότι ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών έχει φτάσει το 1 δισ. δολάρια με στόχο τον διπλασιασμό του.

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανέφερε επίσης την επιτυχία της Αλβανίας στη διοργάνωση της προεδρίας στην Οικονομική Συνεργασία Μαύρης Θάλασσας και την υποστήριξή του για την ενεργό συμμετοχή της Αλβανίας σε διεθνείς πλατφόρμες, όπως η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Εκτελεστικό Συμβούλιο της UNESCO.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη συνεργασία στον τομέα της άμυνας, με την ανάπτυξη της αλβανικής διμοιρίας πεζικού στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ως παράδειγμα επιτυχημένης συνεργασίας στο ΝΑΤΟ. Ο Φιντάν τόνισε τη σημασία της συνεργασίας στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ζητώντας από την Αλβανία πιο ενεργό στήριξη κατά της οργάνωσης FETO.

Σχετικά με την εξωτερική πολιτική, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας αναφέρθηκε στην ανάγκη για υπεύθυνες και συγκρατημένες κινήσεις στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διατήρησης της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή. Επιπλέον, έθιξε τις εξελίξεις στον πόλεμο στη Συρία και τη στάση της Τουρκίας για την άρση των κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θεωρώντας την κίνηση αυτή ως θετική για τη σταθερότητα της Συρίας.

Όσον αφορά στην Παλαιστίνη, ο Φιντάν επανέλαβε τη στήριξη της Τουρκίας για τη δημιουργία μιας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και ανακοίνωσε την παρουσίαση του φακέλου της Τουρκίας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, αναφέροντας παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ.

Αναλυτικά: «Εργαζόμαστε για να ενισχύσουμε τη θεσμική βάση της συνεργασίας μας. Υλοποιούμε αυτόν τον στόχο υπό την ηγεσία του Προέδρου μας και του Αλβανού Πρωθυπουργού κ. Edi Rama. Δόξα τω Θεώ, έχουμε επιτύχει σοβαρά κέρδη τα τελευταία χρόνια, το πιο απτό παράδειγμα είναι οι οικονομικές και εμπορικές μας σχέσεις. Καταφέραμε να αυξήσουμε και πάλι τον όγκο των εμπορικών μας συναλλαγών στο 1 δις. δολάρια. Στόχος μας είναι να τον διπλασιάσουμε.

Η Τουρκία είναι παράλληλα μια από τις χώρες με τις περισσότερες επενδύσεις στην Αλβανία. Οι επιχειρηματίες μας θα συνεχίσουν να επενδύουν εκεί. Πιστεύουμε ότι θα προκύψουν και νέες ευκαιρίες συνεργασίας μέσω του επιχειρηματικού φόρουμ Τουρκίας-Αλβανίας που θα διοργανωθεί στα Τίρανα τον Ιούνιο. Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη θεσμοθέτηση των σχέσεών μας.

Ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, διαθέτουμε ισχυρή συνεργασία και τον τομέα της στρατιωτικής και αμυντικής βιομηχανίας. Η ανάπτυξη μιας αλβανικής διμοιρίας πεζικού στο πλαίσιο της τουρκικής αποστολής στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αποτελεί απτό παράδειγμα της συνεργασίας μας. Σήμερα, συζητήσαμε επίσης και για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Ως Τουρκία τονίσαμε εκ νέου ότι αναμένουμε ισχυρότερη υποστήριξη και συγκεκριμένα βήματα από την Αλβανία στον αγώνα κατά της FETO.

Εκτιμούμε τη στάση της Αλβανίας που θέτει ως προτεραιότητα την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια και τις δραστηριότητές της σε διεθνείς πλατφόρμες. Συγχαίρουμε την Αλβανία για την επιτυχή ολοκλήρωση της (εκ περιτροπής) προεδρίας τής Οικονομικής Συνεργασίας Μαύρης Θάλασσας. Της ευχόμαστε επίσης καλή επιτυχία ως μέλος της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και του Εκτελεστικού Συμβουλίου της UNESCO. Επαναλαμβάνουμε την υποστήριξή μας για την ιδιαίτερα ενεργή και εποικοδομητική προεδρία τους στη Διαδικασία Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Οι προσπάθειες για την εξεύρεση περιφερειακών λύσεων σε περιφερειακά προβλήματα ενισχύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την Αλβανία για το σκοπό αυτό. Υποστηρίζουμε πλήρως την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.

Η διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη θα είναι δυνατή μόνο με υπεύθυνες και συγκρατημένες κινήσεις. Έχει μεγάλη σημασία να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες και να γίνονται συζητήσεις όπως και να αναζητούνται λύσεις στα προβλήματα μέσω του διαλόγου.

Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, ο οποίος έχει εισέλθει στον τέταρτο έτος του, ήταν επίσης στην ατζέντα μας σήμερα. Παρατηρούμε πως έχουν έρθει στο προσκήνιο προσεγγίσεις που βασίζονται στη διαπραγμάτευση, κάτι που υποστηρίζουμε. Σε κάθε ευκαιρία δηλώνουμε πως είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να τερματιστεί μόνιμα και δίκαια ο πόλεμος μέσω διαπραγματεύσεων.

Σήμερα συζητήσαμε και για τις τρέχουσες εξελίξεις στη Συρία. Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να άρει τις κυρώσεις κατά της Συρίας στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και στον χρηματοπιστωτικοό τομέα είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η άνευ όρων και αμετάκλητη άρση όλων των κυρώσεων είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη στη Συρία.

Σήμερα συζητήσαμε επίσης και για τις εξελίξεις στην Παλαιστίνη. Είναι εξαιρετικά σημαντικό η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα να καταστεί μόνιμη και να υλοποιηθούν οι επόμενες φάσεις της.

Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να σας ανακοινώσω μια νέα εξέλιξη: Όπως θα θυμάστε, τον Δεκέμβριο η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών είχε υιοθετήσει ψήφισμα ζητώντας από το Διεθνές Δικαστήριο να διατυπώσει γνώμη σχετικά με τις υποχρεώσεις του Ισραήλ έναντι των Ηνωμένων Εθνών. Εμείς, ως Τουρκία, υποστηρίξαμε αυτό το ψήφισμα. Και το Διεθνές Δικαστήριο ζήτησε από τα κράτη-μέλη να παρουσιάσουν τις απόψεις τους.

Ως Τουρκία, ετοιμάσαμε έναν φάκελο για το θέμα αυτό και σήμερα παρουσιάζουμε τον φάκελο στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Στο φάκελό μας συμπεριλαμβάνουμε παραδείγματα από τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου που διέπραξε το Ισραήλ. Εξηγούμε επίσης ότι η παρεμπόδιση της ανθρωπιστικής βοήθειας και η στοχοποίηση των εγκαταστάσεων των Ηνωμένων Εθνών είναι απαράδεκτα.

Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τα εγκλήματα που διαπράττει το Ισραήλ και να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Θα συνεχίσουμε να ενεργούμε σε στενή συνεργασία και αλληλεγγύη με την Αλβανία σε κάθε τομέα, με τρόπο που να προστατεύει τα κοινά συμφέροντα των χωρών μας».

Τί είπε για Ουκρανία

«Πιστεύουμε ότι κατά την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει ο κ. Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον την Παρασκευή θα υλοποιηθεί μια τέτοια συμφωνία. Ωστόσο, απ’ ό,τι καταλαβαίνουμε, συζητείται επίσης το είδος των διαβεβαιώσεων που θα λάβει σε αντάλλαγμα.

Όπως γνωρίζετε, οι Ουκρανοί έχουν κάποιες συγκεκριμένες πρακτικές απαιτήσεις στρατιωτικής υποστήριξης και εγγυήσεων από τους Αμερικανούς, στο όνομα των εγγυήσεων ασφαλείας σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός ή ειρηνευτικής συμφωνίας. Θα δούμε κατά πόσον αυτές οι απαιτήσεις θα εκπληρωθούν και σε ποιο βαθμό οι Αμερικανοί θα πουν ‘ναι’.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν σοβαρές διαπραγματεύσεις που διεξάγουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και μεταξύ τους. Ίσως και αυτό το Σαββατοκύριακο να υπάρξει συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και την Ουκρανία. Υπάρχουν επίσης προετοιμασίες γι’ αυτό.

Ενόσω από τη μια πλευρά γίνονται βήματα για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, από την άλλη βλέπουμε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να ενεργοποιήσουν έναν μηχανισμό διαβουλεύσεων μεταξύ τους.

Διαπιστώνουμε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν ήδη αρχίσει να αναδεικνύουν και να συζητούν ζητήματα όπως η μορφή που θα μπορούσε να έχει η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας στο μέλλον και πως θα είναι μια ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας ΧΩΡΊΣ το ΝΑΤΟ. Αυτές είναι συζητήσεις στις οποίες συμμετέχουμε και παρακολουθούμε στενά. Διότι, αν πρόκειται να αναδιαμορφωθεί η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας, φυσικά αυτό ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να γίνει ΧΩΡΙΣ την Τουρκία.

Δηλαδή, μια προσέγγιση αρχιτεκτονικής ασφάλειας που να αποκλείει μια στρατιωτική δύναμη όπως η Τουρκία δεν θα ήταν ρεαλιστική, και αυτό είναι ένα άλλο σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί. Συνοψίζοντας, η εν εξελίξει συμφωνία ειρήνης και κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία και, παράλληλα, η συζήτηση για το κατά πόσον είναι δυνατή μια ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας χωρίς τις ΗΠΑ στη νέα εποχή συνεχίζονται. Πιστεύω ότι θα δούμε συγκεκριμένα επιτεύγματα από αυτή την άποψη την επόμενη περίοδο», ανέφερε.