Γ. Μανιάτης: «Η Ελλάδα της ΝΔ μόνιμη ευρωπαϊκή εξαίρεση στη στήριξη της Αυτοδιοίκησης»

Η σχετική ερώτηση του Γ. Μανιάτη προς την Κομισιόν βασίστηκε στην πρωτοφανή πρόσφατη απόφαση της Κυβέρνησης να μετονομάσει το «Τέλος Διαμονής» στα τουριστικά καταλύματα, σε «Τέλος Ανθεκτικότητας», αυξάνοντας έως και 700% τα έσοδά της και νομοθετώντας τη διαχείριση αυτών των εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από το «επιτελικό κράτος». Η συγκεκριμένη επιλογή της Κυβέρνησης οδηγεί σε οικονομική ασφυξία τους Δήμους, αφήνοντάς τους πρακτικά αβοήθητους στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του τουρισμού σε τοπικό επίπεδο.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην απάντησή της «οι τουριστικοί φόροι τείνουν να εισπράττονται σε δημοτικό ή περιφερειακό επίπεδο», εκθέτοντας ανεπανόρθωτα την ελληνική κυβέρνηση για τις αντιαναπτυξιακές επιλογές της, σε βάρος της αποκέντρωσης και της δίκαιης ανάπτυξης.

Τέλος, η Κομισιόν στην απάντησή της παραθέτει μια σειρά από ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία χρηματοδότησης δράσεων αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών. Με αυτό τον τρόπο, η Επιτροπή απορρίπτει εμμέσως τις κυβερνητικές επιλογές και επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης που μπορούν να αξιοποιηθούν αντί του «Τέλους Ανθεκτικότητας».

«Η Κυβέρνηση των «αρίστων», αντί να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό παράδειγμα των ανταποδοτικών στις τοπικές κοινωνίες τουριστικών τελών, επιλέγει την επιπλέον οικονομική εξάρτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τις κομματικές της επιλογές» υπογραμμίζει ο Γ. Μανιάτης και σημειώνει «Η Κυβέρνηση οφείλει να αξιοποιήσει όλες τις διαθέσιμες εναλλακτικές ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης, επιστρέφοντας άμεσα το “Τέλος Ανθεκτικότητας” εκεί που πραγματικά ανήκει, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης και της απάντησης:

“Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-002183/2025
προς την Επιτροπή
Άρθρο 144 του Κανονισμού
Γιάννης Μανιάτης (S&D)

Θέμα: «Τέλος Ανθεκτικότητας»

Η τουριστική βιομηχανία, της οποίας η συμβολή στην Ελλάδα ξεπερνάει το 30% του εθνικού ΑΕΠ, έχει ασφαλώς και αρνητικές επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες, που οδηγούν σε περιβαλλοντική υποβάθμιση, κυκλοφοριακή συμφόρηση και γενικότερη επιβάρυνση των τοπικών υποδομών. Για την αντιμετώπιση των αρνητικών αυτών επιπτώσεων, πολλές ευρωπαϊκές χώρες υιοθέτησαν «τέλη διαμονής» με τοπικό χαρακτήρα και ανταποδοτικά χαρακτηριστικά. Στόχος είναι η αντιμετώπιση ζητημάτων και η βελτίωση της λειτουργίας του τομέα του τουρισμού σε τοπικό επίπεδο (καθαριότητα, συντήρηση υποδομών, τουριστική προβολή, κ.ά.).

Δυστυχώς, η Ελλάδα πρόσφατα μετονόμασε το «τέλος διαμονής» σε «τέλος ανθεκτικότητας», αύξησε έως και 700% τα έσοδά της και νομοθέτησε τη διαχείριση αυτών των εκατοντάδων εκατομμυρίων από το κεντρικό κράτος. Υποτίθεται ότι τα έσοδα θα χρηματοδοτήσουν δράσεις αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών, παρά το γεγονός ότι από άλλες πήγες, όπως π.χ. το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπονται όλες αυτές οι δράσεις. Έτσι, η τοπική αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζει αβοήθητη και χωρίς τους δικούς της πόρους τα καθημερινά προβλήματά της.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Είναι το ελληνικό μοντέλο συμβατό με τις βέλτιστες πρακτικές ανταποδοτικότητας για την οικονομική ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης;

2. Ποια ευρωπαϊκά εργαλεία μπορεί να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση δράσεων για το κλίμα και τις φυσικές καταστροφές, ώστε να αντικατασταθούν τα έσοδα από το «τέλος ανθεκτικότητας» και να παραμένουν στους δήμους;

Κατάθεση: 1.6.2025

EL E-002183/2025”

Απάντηση του κ. Τζιτζικώστα
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(16.10.2025)

“1. Εντός του πλαισίου της ΕΕ για τις δημοσιονομικές πολιτικές, τα κράτη μέλη είναι αρμόδια να θεσπίζουν φόρους, να τους τροποποιούν και να αποφασίζουν σχετικά με την κατανομή των συλλεγόμενων πόρων μεταξύ των εθνικών, περιφερειακών ή δημοτικών αρχών. Οι τουριστικοί φόροι τείνουν να εισπράττονται σε δημοτικό ή περιφερειακό επίπεδο, αν και οι πρακτικές διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών. Οι τουριστικοί φόροι μπορούν να στηρίξουν την οικονομία στη μετάβαση σε πιο βιώσιμες λύσεις (βελτίωση και εκσυγχρονισμός των υποδομών σε όλους τους τομείς των ταξιδιών).

2. Ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας είναι ένα προσωρινό μέσο που συστάθηκε για να βοηθήσει την ΕΕ να εξέλθει ισχυρότερη και ανθεκτικότερη από τη νόσο COVID-19. Από κοινού με τα Ταμεία Συνοχής, με βάση τα εθνικά σχέδια που κατάρτισε η ελληνική κυβέρνηση και συμφώνησε με την Επιτροπή, έχουν προσφέρει στήριξη σε μέτρα για την προετοιμασία των τοπικών κοινοτήτων για μελλοντικές κλιματικές επιπτώσεις, ώστε να αποτραπεί μέρος των ζημιών που προκαλούνται από ακραία καιρικά φαινόμενα . Το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ) συστάθηκε για την αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών καταστροφών εντός της Ευρώπης.

Από την ίδρυσή του το 2002, έχει καταστεί ένα από τα κύρια μέσα της ΕΕ για την ανάκαμψη μετά από καταστροφές και την έκφραση της αλληλεγγύης της ΕΕ. Ωστόσο, το ΤΑΕΕ έχει σκοπό να στηρίξει και όχι να αντικαταστήσει τα εθνικά μέτρα για τον μετριασμό των φυσικών καταστροφών.

Κατά την περίοδο 2021-2027, η πολιτική συνοχής στηρίζει την Ελλάδα με 1,4 δισ. EUR για την πρόληψη και τη διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, μέσω του προγράμματος Πολιτικής Προστασίας , του προγράμματος Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής  και περιφερειακών προγραμμάτων .

Σε περίπτωση καταστροφών, και εάν απαιτείται βοήθεια, οι εθνικές αρχές μπορούν επίσης να ενεργοποιούν τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης”.