G20: Προς τριπλή σύγκρουση ΗΠΑ, Κίνας, Ιαπωνίας και για Ιράν;

Μία σύγκρουση ανάμεσα στην Κίνα και τις ΗΠΑ για την οικονομική και τεχνολογική κυριαρχία και μία άλλη σύγκρουση σε συνεχή κλιμάκωση γύρω από το Ιράν: σε μία τέτοια ατμόσφαιρα ακραίας υπερθέρμανσης διεξάγεται την Παρασκευή και το Σάββατο στην Οσάκα της Ιαπωνίας η σύνοδος κορυφής της G20. Μεταξύ των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων χωρών που αντιπροσωπεύουν το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ένα ντουέτο θα συγκεντρώσει την προσοχή, όπως και στην προηγούμενη σύνοδο κορυφής της G20 πέρυσι στο Μπουένος Άιρες: ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Σι Τζινπίνγκ.

Την ώρα που η Ουάσινγκτον φορτώνει με δασμούς τις κινεζικές εξαγωγές και απειλεί με τη συνολική υπερφορολόγησή τους σύντομα, οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Κίνας θα προσπαθήσουν να επαναλάβουν τον διάλογο στην Οσάκα. Η παγκόσμια ανάπτυξη κινδυνεύει να εκτροχιασθεί εξαιτίας αυτής της σινο-αμερικανικής σύγκρουσης, η οποία επιβαρύνεται και από τις αμερικανικές κυρώσεις κατά εμβληματικών κινεζικών εταιρειών όπως η Huawei.

Μένει να φανεί αν το Πεκίνο είναι έτοιμο να κάνει μία κίνηση, κυρίως στο τεχνολογικό τομέα. Και επίσης αν ο Ντόναλντ Τραμπ θα δεχθεί να εγκαταλείψει την πολεμοχαρή οικονομική ρητορική, που τόσο αγαπά, τη στιγμή που ξεκινά την εκστρατεία για την επανεκλογή του το 2020.

Τρία πιθανά σενάρια

Για τον Matthew Goodman, του Center for Strategic and International Studies της Ουάσινγκτον, στην Οσάκα υπάρχουν τρία πιθανά αποτελέσματα της συνόδου κορυφής. Το πρώτο σενάριο: η υπογραφή μίας συμφωνίας, όχι πιθανό, αλλά ούτε και αδύνατον, εκ μέρους του Ντόναλντ Τραμπ, αυτού του μεγιστάνα του real estate που αγαπά τα deals και μάλιστα όταν συνοδεύονται από μεγάλη επικοινωνιακή προβολή. Το δεύτερο σενάριο: ένα φιάσκο, που θα φθάσει μέχρι την ματαίωση της συνάντησης

Και το τρίτο, και πιο πιθανό: μία ανακωχή, όπως εκείνη που συμφωνήθηκε κατά την σύνοδο του Μπουένος Άιρες και τελικά δεν διήρκεσε και πολύ. Για την Alice Ekman, υπεύθυνη για την Κίνα στο Institut Francais des Relations Internationales, «οι εντάσεις είναι τέτοιες που ακόμη και αν υπάρξει συμφωνία, και αυτό είναι αδύνατον να το ξέρουμε σήμερα, όλο αυτό θα αφήσει σημάδια».

«Πέραν μίας προσέγγισης ‘οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος’, δεν υπάρχει η βούληση από τη κινεζική πλευρά διατύπωσης μίας εναλλακτικής πρότασης (για την παγκοσμιοποίηση), κυρίως στον τεχνολογικό τομέα, ώστε αυτή να αποτελέσει σημείο αναφοράς». Πόσο μάλλον που η κινεζική παρουσία εννοεί να κινηθεί πέραν του οικονομικού πλαισίου. Το Πεκίνο, για παράδειγμα, καθιστά σαφές ότι δεν θα επιτρέψει καμία συζήτηση στο πλαίσιο της G20 για τις τεράστιες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ.

Ο Σι Τζινπίνγκ, άλλωστε, μόλις ολοκλήρωσε μία θριαμβευτική και εξαιρετικά φιλική επίσκεψη τον Βόρεια Κορέα. Και αυτό, την στιγμή που ο διάλογος ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και τον Κιμ Γιόνγκ Ουν για το βορειοκορεατικό πυρηνικό πρόγραμμα έχει βαλτώσει, παρά τις «εξαιρετικές» και «υπέροχες» επιστολές που λένε ότι ανταλλάσσουν οι δύο ηγέτες. Ο αμερικανός πρόεδρος κατενθουσιάστηκε την Δευτέρα για το μήνυμα που έλαβε από την Πιονγκγιάνγκ για τα γενέθλιά του. «Δεν πρέπει η G20 να γίνει ένα κλαμπ διμερούς σύγκρουσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα», ανακοίνωσε θορυβημένη η γαλλική προεδρία.

Ιράν

Μία διμερής σύγκρουση που μεταφέρεται και γύρω από το Ιράν, θέατρο της πιο καυτής από τις σημερινές διεθνείς συγκρούσεις. Η Κίνα είναι σύμμαχος του Ιράν απέναντι στην Ουάσινγκτον και από τους σημαντικότερους εισαγωγείς ιρανικού πετρελαίου. Η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Ρωσία από την πλευρά τους απευθύνουν εκκλήσεις για την τήρηση της διεθνούς συμφωνίας για τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, για την οποία ο Τραμπ ούτε θέλει ν΄ακούει και από την οποία θέλει πλέον να απαλλαγεί το Ιράν.

Οι Ευρωπαίοι, εγκλωβισμένοι και οι ίδιοι σε μία σύγκρουση για την διανομή των κορυφαίων ευρωπαϊκών πόστων και ταυτόχρονα στόχος της οργής του Τραμπ στις εμπορικές συναλλαγές, μπορούν να βαρύνουν στην εξέλιξη αυτής της σύγκρουσης που επιβαρύνεται από τα πρόσφατα περιστατικά στον Κόλπο; Πάντως, ο πρόεδρος της Γαλλίας ανακοίνωσε ότι θα έχει συνάντηση στο περιθώριο των εργασιών της G20 με τον αμερικανό πρόεδρο για να συζητήσουν την ιρανική κρίση.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν την Δευτέρα οικονομικές κυρώσεις κατά των κορυφαίων προσωπικοτήτων της ιρανικής ηγεσίας, ανάμεσά τους και κατά του αγιατολάχ Χαμενεΐ. «Θα συνεχίσουμε την αύξηση της πίεσης προς την Τεχεράνη», δήλωσε ο Τραμπ. Μία στρατηγική που αρέσει πολύ στην Σαουδική Αραβία, αλλά καθόλου στην Ρωσία. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα έχει επίσης προγραμματισμένη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Οσάκα.