Guardian: Σκάνδαλο ΠΟΥ και Ιταλίας -Έκρυψαν έκθεση που αποκάλυπτε γιατί η χώρα πιάστηκε απροετοίμαστη

Για συνωμοσία με το ιταλικό υπουργείο Υγείας κατηγορείται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας από την βρετανική εφημερίδα Guardian, καθώς  ο ΠΟΥ αφαίρεσε έκθεση για την κακοδιαχείριση του κορονοϊού στην Ιταλία.

Η Ιταλία ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που επλήγη από την πανδημία. Η έκθεση, που συνετάχθη από τον επιστήμονα του ΠΟΥ Φραντέσκο Ζάμπον και 10 Ευρωπαίους συναδέλφους του, χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση του Κουβέιτ, και είχε ως στόχο να συγκεντρωθούν πληροφορίες προς όφελος των χωρών που δεν είχαν ακόμη πληγεί. Η έκθεση κατέληγε στο συμπέρασμα ότι βασικός λόγος της τραγωδίας στην Ιταλία, ήταν ότι το υπουργείο Υγείας δεν ειναι επικαιροποιήσει το 2016 τα σχέδια διαχείρισης πανδημιών και τα ειχε αφήσει ως είχαν, δηλαδή δεν είχαν αλλάξει από το 2006.

Αναρτήθηκε για ένα 24ωρο

Η έκθεση δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του ΠΟΥ στις 13 Μαΐου, αλλά στις 14 Μαΐου “κατέβηκε”. Η έκθεση φέρεται ότι απεσύρθη μετά από αίτημα του Ρανιέρι Γκουέρα, βοηθού γενικού διευθυντή του ΠΟΥ για στρατηγικές πρωτοβουλίες, που όμως ήταν γενικός διευθυντής πρόληψης Υγείας στο ιταλικό υπουργείο Υγείας από το 2014 έως το 2017 και ήταν υποχρέωσή του να είχε επικαιροποιήσει τα σχέδια για πανδημίες. Προσφάτως ήταν και  μέλος της επιστημονικής taskforce της ιταλικής κυβέρνησης για τη διαχείριση της Covid-19.

Το ξεπερασμένο σχέδιο αποτελεί κρίσιμο στοιχείο στις έρευνες που διενεργούν Ιταλοί εισαγγελείς σε αναζήτηση ευθυνών για εγκληματική αμέλεια των αρχών. Η απόκρυψη της έκθεσης δεν ήταν σωτήρια πάντως, γιατί υπήρχε και άλλη έκθεση (ιταλική) που ανέφερε ότι τουλάχιστον οι 10.000 πρώτοι θάνατοι οφείλονταν στην  έλλειψη των κατάλληλων πρωτοκόλλων κατά της πανδημίας.

Δεν τον άφηναν να καταθέσει στους ανακριτές

Ο Ζάμπον, που έχει έδρα τα γραφεία του ΠΟΥ στη Βενετία, έχει κληθεί τρεις φορές από τους δικαστές να καταθέσει, αλλά υποστηρίζει ότι τον εμποδίζει το δικηγορικό τμήμα του ΠΟΥ, που του λέει ότι έχει ασυλία. Μάλιστα ο ΠΟΥ επέμεινε μετά τις πρώτες κλητεύσεις ότι οι τοπικοί εισαγγελείς θα πρέπει να ακολουθούν τους διπλωματικούς διαύλους, απευθύνοντας αιτήματα μέσω του ιταλικού υπουργείου Εξωτερικών. Η τελευταία κλήση του Ζάμπον ήταν για τις 10 Δεκεμβρίου, αλλά και πάλι του είπαν από τον ΠΟΥ να μην καταθέσει.

Ο Ζάμπον δήλωσε στην Guardian ότι όταν έλαβε την κλήση των αρχών, απευθύνθηκε στο νομικό γραφείο του ΠΟΥ. Αμέσως του απάντησαν ότι δεν μπορεί να κληθεί, αφού προστατευόταν από ασυλία. Ο ίδιος ήθελε να καταθέσει, θεωρώντας ότι είχε πράγματα να πει. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι ο Γκουέρα τον απείλησε ότι θα χάσει τη δουλειά του, εκτός και αν τροποποιούσε το κείμενο της έκθεσης, που αναφερόταν στο παρωχημένο σχέδιο.

Ο ερευνητής είπε στην Guardian ότι παρότι ενημέρωσε ανώτερους αξιωματούχους για τις απειλές και τους κινδύνους όσον αφορά στη διαφάνεια και την ουδετερότητα του οργανισμού, δεν διενεργήθηκε εσωτερική έρευνα. Ο ΠΟΥ δεν εξήγησε γιατί αφαιρέθηκε η έκθεση. Ωστόσο την περασμένη εβδομάδα υποστήριξε ότι «περιείχε ανακρίβειες και ασυνέπειες».

Και το υπουργείο “στο κόλπο”

Ο Ζάμπον δήλωσε ότι ένα μήνα πριν δημοσιοποιήσει την έκθεσή του, έστειλε ένα περίγραμμα των ευρημάτων στον Γκουέρα, ο οποίος την κοινοποίησε στον Ιταλό υπουργό Υγείας Ρομπέρτο Σπεράντζα. Σε emails που αντηλλάχθησαν τον Μάρτιο φαίνεται ότι υπήρξε συμφωνία με το ιταλικό υπουργείο Υγείας “να συρρικνώσει την έκθεση”.

Σύμφωνα με ένα email στις 13 Μαΐου ο Γκουέρα γράφει ότι «εάν ο ΠΟΥ επικρίνει χωρίς συμφωνία την πολιτική ευαισθησία του υπουργού Υγείας, δεν προσφέρει καλή υπηρεσία». Μάλιστα, καλεί τον αξιωματούχο να μην ξεχνά ότι «η Ιταλία έδωσε 10 εκατομμύρια ως εθελοντική συμβολή στη βάση εμπιστοσύνης και ως αναγνώριση των όσων προσέφεραν μέχρι σήμερα, μετά από έξι χρόνια απραξίας».

Ο ΠΟΥ σε δήλωσή του προς τη βρετανική εφημερίδα αναφέρει ότι συνεργάζεται με την ιταλική κυβέρνηση για να ξεκαθαρίσει την υπόθεση. Παράλληλα, υποστήριξε ότι τους πρώτους μήνες της πανδημίας δημιουργήθηκε ένας νέος μηχανισμός για να βοηθήσουν τα κράτη-μέλη να προετοιμαστούν καλύτερα για τον κορονοϊό. «Ως εκ τούτου, το έγγραφο δεν δημοσιεύτηκε, αλλά είναι κατανοητό ότι η όλη διαδικασία προκάλεσε σύγχυση». Από την πλευρά του, το ιταλικό υπουργείο Υγείας αρνείται κάθε εμπλοκή, λέγοντας ότι εξ όσων γνωρίζει, δεν πρόκειται για επίσημο έγγραφο του ΠΟΥ και ουδέποτε απεστάλη στο υπουργείο.