Η “Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών” και η εμπλοκή της Τουρκίας

Στο πλαίσιο της 10ης Συνόδου Κορυφής της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών, η οποία πραγματοποιείται στη Βαρσοβία, η Τουρκία εντάχθηκε επισήμως ως «χώρα-γέφυρα» στον στρατηγικό άξονα μεταξύ Βαλτικής, Αδριατικής και Μαύρης Θάλασσας, σύμφωνα με τηυν τουρκική εφημερίδα. Τη χώρα εκπροσωπεί ο Υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Abdulkadir Uraloğlu.

Η Πρωτοβουλία, στην οποία η Τουρκία συμμετέχει πλέον ως στρατηγικός εταίρος, έχει ως στόχο την κάλυψη των ελλείψεων στις υποδομές μεταφορών, ενέργειας και ψηφιοποίησης στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία του, ο Πρόεδρος της Πολωνίας Andrzej Duda ανακοίνωσε την ένταξη του Μαυροβουνίου και της Αλβανίας ως μελών-εταίρων, καθώς και της Τουρκίας και της Ισπανίας ως στρατηγικών εταίρων. Υπογράμμισε ότι η διεύρυνση αυτή ενισχύει τη γεωπολιτική ανθεκτικότητα της Ευρώπης.

Η Πρωτοβουλία, η οποία ξεκίνησε το 2015 με πρωτοβουλία της Πολωνίας και της Κροατίας, περιλαμβάνει χώρες που γεωγραφικά εκτείνονται μεταξύ των τριών θαλασσών και στοχεύει στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας στους τομείς ενέργειας, μεταφορών και τηλεπικοινωνιών, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αρχικά απαρτιζόταν από 12 κράτη-μέλη της ΕΕ, ενώ το 2023 εντάχθηκε και η Ελλάδα. Στους στρατηγικούς εταίρους περιλαμβάνονται οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Γερμανία.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον οδικό διάδρομο Via Carpatia, ο οποίος αποτελεί ένα εκ των σημαντικότερων έργων της Πρωτοβουλίας. Ο διάδρομος αυτός εκκινεί από το λιμάνι Klaipeda (Λιθουανία) και μέσω Πολωνίας, Σλοβακίας, Ουγγαρίας και Ρουμανίας καταλήγει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με τελικό προορισμό την Κωνσταντινούπολη, ενισχύοντας, όπως σημειώνεται, το εμπορικό και εφοδιαστικό δίκτυο μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας.

Επισημαίνεται ότι η στρατηγική συνεργασία με την Τουρκία συνιστά κρίσιμη προσθήκη για την ασφάλεια και την οικονομική βιωσιμότητα της περιοχής, ιδίως στη λεκάνη της Μαύρης Θάλασσας.

Αναφέρεται επίσης ότι απαιτούνται επενδύσεις της τάξης των 550 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2030 στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ήτοι:
• 290 δισ. ευρώ στον τομέα των μεταφορών
• 88 δισ. ευρώ στον τομέα της ενέργειας
• 160 δισ. ευρώ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών