Η Τουρκία αντιμέτωπη με το δημογραφικό

Την τελευταία δεκαετία ο δείκτης γεννητικότητας στην Τουρκία μειώθηκε απότομα, με αποτέλεσμα η χώρα να ενταχθεί πλέον στην κατηγορία των «πολύ γηρασμένων χωρών». Ο πληθυσμός των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω αυξήθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια κατά 20,7%, φτάνοντας τα 9.112.298 άτομα.

Ο ηλικιωμένος πληθυσμός αυξάνεται ραγδαία

Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2024 που ανακοίνωσε η Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία (TÜİK) στο πρώτο Δελτίο “Δείκτης Ενεργού Γήρανσης” (AYE), επισημαίνεται η παγκόσμια τάση γήρανσης του πληθυσμού και τονίζεται ότι η Τουρκία, με την μείωση της γεννητικότητας την τελευταία δεκαετία, κατετάγη στις «πολύ γηρασμένες χώρες».

Μέχρι το 2024, ο πληθυσμός ηλικίας 65 ετών και άνω αυξήθηκε κατά 20,7% μέσα σε πέντε χρόνια, φτάνοντας τα 9.112.298 άτομα. Το ποσοστό των ηλικιωμένων στον συνολικό πληθυσμό ανήλθε στο 10,6%. Σύμφωνα με προβλέψεις, αυτό το ποσοστό αναμένεται να φτάσει το 13,5% το 2030, το 27% το 2060 και το 33,6% το 2100.

Ο Δείκτης Ενεργού Γήρανσης για την Τουρκία το 2024 υπολογίστηκε στο 29,7. Ο δείκτης αυτός μετρά επίπεδα όπως η απασχόληση ηλικιωμένων ατόμων, η συμμετοχή τους στην κοινωνία, η ανεξάρτητη και υγιής διαβίωση και οι κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες για τη γήρανση. Αν και η Τουρκία παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ (36,8), παρουσίασε αύξηση σε σχέση με το 2023.

Η Ανατολική Μαύρη Θάλασσα στην πρώτη θέση

Σε περιφερειακό επίπεδο, η Ανατολική Μαύρη Θάλασσα είχε τον υψηλότερο δείκτη AYE με 33,3. Ακολούθησαν η Δυτική Μαρμαρίδα (31,9) και η Βορειοανατολική Ανατολία (30,8). Η Νοτιοανατολική Ανατολία κατέλαβε την τελευταία θέση με 26,9.

Εντυπωσιακή η διαφορά φύλου

Στην Τουρκία, ο δείκτης ενεργού γήρανσης ήταν 34,5 για τους άνδρες και 25,3 για τις γυναίκες. Αντίστοιχα, στον μέσο όρο της ΕΕ οι τιμές είναι 38,5 για τους άνδρες και 35,3 για τις γυναίκες. Στην Ανατολική Μαύρη Θάλασσα καταγράφηκαν τα υψηλότερα επίπεδα τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, ενώ η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των φύλων εμφανίστηκε στη Μέση Ανατολία.

Αυξάνεται η απασχόληση ηλικιωμένων

Το υποσυστατικό της απασχόλησης, που μετρά το ποσοστό απασχόλησης ατόμων ηλικίας 55-74 ετών, υπολογίστηκε σε 27,6 το 2024. Η Ανατολική Μαύρη Θάλασσα είχε τον υψηλότερο δείκτη με 42,2, ενώ η Δυτική Ανατολία είχε τον χαμηλότερο με 22,3. Παρά το ότι η Τουρκία υστερεί σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα, κατάφερε να ξεπεράσει έξι κράτη-μέλη της ΕΕ.

Χαμηλή κοινωνική συμμετοχή

Το υποσυστατικό της συμμετοχής στην κοινωνία σημείωσε τη χαμηλότερη επίδοση, με δείκτη 12,5. Η Κωνσταντινούπολη κατέγραψε τη μεγαλύτερη τιμή (17), ενώ η Ανατολική Μαύρη Θάλασσα την χαμηλότερη (9,2).

Ανεξάρτητη και υγιής διαβίωση

Ο δείκτης ανεξάρτητης, υγιούς και ασφαλούς διαβίωσης καταγράφηκε στο 65 σε εθνικό επίπεδο. Η περιοχή του Αιγαίου παρουσίασε την υψηλότερη τιμή με 68,1, ενώ η Νοτιοανατολική Ανατολία είχε τη χαμηλότερη με 59,1.

Κατάλληλο περιβάλλον για γήρανση

Ο δείκτης δυνατοτήτων και ευνοϊκού περιβάλλοντος για ενεργό γήρανση υπολογίστηκε στο 46,1 το 2024. Η Ανατολική Μαρμαρίδα κατέλαβε την πρώτη θέση με 51,1, ενώ η Νοτιοανατολική Ανατολία βρέθηκε τελευταία με 38,9.

Συμπερασματικά

Το Δελτίο του Δείκτη Ενεργού Γήρανσης της TÜİK αποτυπώνει την αύξηση του ηλικιωμένου πληθυσμού της Τουρκίας και τις περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων, αναδεικνύοντας παράλληλα τα πεδία όπου η χώρα υστερεί συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.