Ιταλοί έκαναν από… χόμπι “δολοφονικό τουρισμό” στη Βοσνία το 1993 σκοτώνοντας αμάχους;

Σε εκείνες τις μάχες έχασαν τη ζωή τους 11.000 άνθρωποι, γράφουν σήμερα οι εφημερίδες Il Giorno και la Repubbica. Οι Ιταλοί που ίσως είναι αναμεμιγμένοι, φέρονται να έφευγαν από την Ιταλία, πληρώνοντας «τεράστια ποσά σε Σέρβους στρατιώτες για να συμμετάσχουν στην πολιορκία του Σεράγεβο» και να πυροβολήσουν πολίτες της βοσνιακής πρωτεύουσας «για πλάκα» κατά τη διάρκεια του πολέμου, αναφέρουν τα ιταλικά έντυπα.

Για την ταυτοποίηση αυτών των «τουριστών πολέμου», βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα στο Μιλάνο, ου αναζητεί ποιοι συμμετείχαν. Η υπόθεση -την οποία η Il Giornale είχε ήδη αναφέρει τον Ιούλιο- ξεκίνησε από τον εισαγγελέα Αλεσάντρο Γκόμπις που συνέταξε κατ΄αγνώστων κατηγορητήριο για εκ προθέσεως ανθρωποκτονία που χαρακτηρίζεται από σκληρότητα και επαίσχυντα κίνητρα. Η έρευνα άρχισε μετά από την καταγγελία του δημοσιογράφου και συγγραφέα Έτσιο Γκαβατσένι, με τη βοήθεια δύο δικηγόρων και του πρώην δικαστή Γκουίντο Σαλβίνι.

Σύμφωνα με μαρτυρίες που συγκεντρώθηκαν από όλη τη βόρεια Ιταλία, αυτοί οι «ελεύθεροι σκοπευτές για ένα Σαββατοκύριακο», κυρίως “ακροδεξιοί που υποστηρίζουν με πάθος την οπλοχρησία” όπως γράφουν οι Ιταλοί, συγκεντρώνονταν στην Τεργέστη και στη συνέχεια μεταφέρονταν στους λόφους γύρω από το Σαράγεβο. Από εκεί φέρονται να πυροβολούσαν κατοίκους της πολιορκημένης πόλης αφού πλήρωναν πολιτοφυλακές Σέρβων της Βοσνίας του Ράντοβαν Κάρατζιτς.

Ο φάκελος της υπόθεσης περιέχει επίσης μια έκθεση για «πλούσιους ξένους που εμπλέκονταν σε απάνθρωπες δραστηριότητες», ο οποίος εστάλη στην Εισαγγελία του Μιλάνου από την πρώην δήμαρχο του Σαράγεβο, την Μπενιαμίνα Κάριτς.

Προς το παρόν, τα αρχεία της έρευνας περιλαμβάνουν μόνο τα έγγραφα που υπέβαλε ο συντάκτης της καταγγελίας, με ημερομηνία 28 Ιανουαρίου. Στο άμεσο μέλλον αναμένεται ο εισαγγελέας Αλεσάντρο Γκόμπις, υπεύθυνος για τη μονάδα ειδικών επιχειρήσεων της ιταλικής αστυνομίας, να  διερευνήσει το θέμα, πιθανόν ανακρίνοντας τα άτομα που υπέδειξε ο συγγραφέας.

Προς το παρόν, αυτές είναι απλώς «πληροφορίες», αλλά προφανώς υπήρχε και «ειδική τιμή για τις δολοφονίες: πλήρωναν περισσότερα αν ήθελαν να σκοτώσουν παιδιά, και σκοτωναν χωρίς αμοιβή ηλικιωμένους, σε χαμηλή τιμή γυναίκες και άγνωστο πόσα έδιναν για ένστολους ή ένοπλους άνδρες.

Ο δημοσιογράφος αναφέρεται επίσης στο ντοκιμαντέρ του 2022 “Sarajevo Safari” και διευκρινίζει ότι «ο σκηνοθέτης Μίραν Ζούπανιτς μας έδωσε τους κωδικούς για την πρόσβαση στην περιορισμένη προβολή της ταινίας στην ιστοσελίδα του Al Jazeera και μπορώ να τους παράσχω στον δικαστή που τους ζητά». Η ταινία περιλαμβάνει επίσης έναν «μη κατονομαζόμενο» μάρτυρα».

«Ορισμένες πηγές μιλούν για Αμερικανούς, Καναδούς και Ρώσους, αλλά και Ιταλούς, που ήταν πρόθυμοι να πληρώσουν για να παίξουν πόλεμο». Οι πελάτες φέρονται να ήταν πολύ πλούσιοι άνδρες που μπορούσαν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε μια τέτοια πρόκληση γεμάτη αδρεναλίνη».

Δεδομένου του τρόπου με τον οποίο «οργανώθηκαν όλα, οι βοσνιακές υπηρεσίες πληροφοριών πίστευαν ότι πίσω από όλα βρισκόταν η σερβική υπηρεσία κρατικής ασφάλειας» με την υποδομή της πρώην σερβικής αεροπορικής εταιρείας τσάρτερ και τουρισμού Aviogenex.

Ο Γιόβιτσα Στάνισιτς, «καταδικασμένος για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία, έπαιξε βασικό ρόλο σε αυτήν την υπηρεσία» σύμφωνα με τα ιταλικά δημοσιεύματα. Σύμφωνα με την καταγγελία, μεταξύ αυτών των τουριστών ελεύθερων σκοπευτών ήταν επίσης και λάτρεις του κυνηγιού και των όπλων. Το προπέτασμα καπνού ήταν  η «κυνηγετική κάλυψη» που χρησίμευε «για να φέρει τις ομάδες στον προορισμό τους στο Βελιγράδι χωρίς υποψίες».

Σύμφωνα με ένα απόσπασμα από την κατάθεση του Τζον Τζόρνταν, ενός Αμερικανού πρώην πυροσβέστη που βοήθησε ως εθελοντής μέσα στην πολιορκημένη πόλη του Σαράγεβο κατά τη δεκαετία του 1990, ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη στη δίκη του διοικητή του στρατού των Σερβοβόσνιων Ράτκο Μλάντιτς, «σε περισσότερες από μία περιπτώσεις, είδα ανθρώπους που δεν μου φάνηκαν ντόπιοι λόγω της ενδυμασίας τους, των όπλων που κουβαλούσαν, του τρόπου με τον οποίο τους αντιμετώπιζαν, τους διαχειρίζονταν, ακόμη και τους καθοδηγούσαν οι ντόπιοι. Το είδα αυτό στο Σαράγεβο σε πολλές περιπτώσεις».

Αποσπάσματα από αυτήν την κατάθεση του 2007 – η οποία αναφέρεται συγκεκριμένα στους λεγόμενους «τουρίστες – σκοπευτές», τους οποίους θα ξεκινήσει επίσης να ερευνά η Εισαγγελία του Μιλάνου – περιλαμβάνονται επίσης στην καταγγελία του συγγραφέα Γκαβατσένι προς τους εισαγγελείς του Μιλάνου.

«Ήταν σαφώς προφανές», συνεχίζει η κατάθεση πριν από 18 χρόνια, «ότι το άτομο που καθοδηγούνταν από άνδρες που γνώριζαν καλά το έδαφος δεν ήταν καθόλου εξοικειωμένο με το έδαφος, και τα ρούχα του και τα όπλα που κουβαλούσε με έκαναν να πιστεύω ότι ήταν τουρίστες σκοπευτές».  Ομως απορίες γεννά το γεγονός ότι αυτή η έρευνα αρχίζει τριάντα χρόνια μετά τα γεγονότα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Il Giorno και la Repubbica.