Κάλας: Η ΕΕ καλείται να πάρει «πολύ σημαντικές» αποφάσεις για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας

«Δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί, και γίνεται όλο και πιο δύσκολο, αλλά εργαζόμαστε και μας απομένουν μερικές μέρες», είπε η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, στους δημοσιογράφους. «Δεν θα φύγουμε από τη συνάντηση πριν καταλήξουμε σε αποτέλεσμα».

Οι 27 ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να συγκεντρωθούν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη για να προσπαθήσουν να συμφωνήσουν σε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας πλησιάζει τον τέταρτο χρόνο του.

Διαφωνία για τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια

Κεντρικό σημείο διαφωνίας παραμένει το αν θα χρησιμοποιηθούν τα παγωμένα κεφάλαια της ρωσικής κεντρικής τράπεζας για τη στήριξη του Κιέβου. Το Βέλγιο, που φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών κεφαλαίων που έχουν δεσμευτεί στην ΕΕ, έχει μέχρι στιγμής αντιταχθεί σε μια πρόταση να αξιοποιηθούν τα κεφάλαια για να παρασχεθεί ένα «δάνειο αποζημίωσης» ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ (106 δισ. δολάρια) στην Ουκρανία.

Το σχέδιο υποστηρίζεται από αρκετές χώρες της ΕΕ, οι οποίες υποστηρίζουν ότι είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να βοηθηθεί η Ουκρανία να καλύψει τα επικείμενα ελλείμματα προϋπολογισμού. Άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, δήλωσαν ότι συμμερίζονται τις ανησυχίες του Βελγίου. Το Βέλγιο φοβάται ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει σοβαρά νομικά και χρηματοοικονομικά αντίποινα από τη Ρωσία και επιμένει ότι θέλει σαφείς εγγυήσεις ότι άλλες χώρες της ΕΕ θα μοιραστούν τυχόν κινδύνους που προκύπτουν από την κίνηση αυτή.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παρουσιάσει αυτό που αποκαλεί «τριπλό επίπεδο προστασίας» για να θωρακίσει το Βέλγιο και το διεθνές καταθετικό ίδρυμα Euroclear, που διατηρεί τα κεφάλαια, αλλά η πρόταση δεν έχει ακόμη ξεπεράσει το αδιέξοδο.
Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας κλιμάκωσε τις εντάσεις την περασμένη εβδομάδα ανακοινώνοντας ότι προσφεύγει νομικά κατά της Euroclear.

Ρόλος των ΗΠΑ και φόβοι στην Ευρώπη

Η συζήτηση για τα παγωμένα κεφάλαια έρχεται καθώς οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις διπλωματικές προσπάθειες για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανησυχούν ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να επιδιώξει την απελευθέρωση των παγωμένων κεφαλαίων ως μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας για τη διακοπή των εχθροπραξιών.

Ταυτόχρονα, ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι επρόκειτο να συνεχίσει τις συνομιλίες στο Βερολίνο τη Δευτέρα με απεσταλμένους της κυβέρνησης του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Η αντιπροσωπεία του Ζελένσκι συναντήθηκε για περισσότερες από πέντε ώρες την Κυριακή με τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και τον γαμπρό του Αμερικανού προέδρου, Τζάρεντ Κούσνερ. Ο Γουίτκοφ δήλωσε στη συνέχεια στο X ότι «έγινε μεγάλη πρόοδος» και οι συνομιλίες θα συνεχιστούν τη Δευτέρα το πρωί.

Ανεπίλυτα κρίσιμα ζητήματα περιλαμβάνουν πιθανές εδαφικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία, μελλοντικές εγγυήσεις ασφάλειας για το Κίεβο και το κατά πόσο η Μόσχα θα αποδεχθεί οποιαδήποτε πρόταση συμφωνηθεί από Ευρωπαίους και Αμερικανούς. «Θέλουμε μια διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία», έγραψε ο Μερτς στο X. «Μπροστά μας βρίσκονται δύσκολα ζητήματα, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε».

Καθώς ο Ζελένσκι ταξίδευε προς τη Γερμανία, δήλωσε ότι ελπίζει η Ουάσινγκτον να υποστηρίξει την πάγωμα των μετώπων στη σημερινή τους κατάσταση, αντί να αναγκαστεί η Ουκρανία να παραχωρήσει ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς, όπως απαιτεί η Μόσχα. «Η πιο δίκαιη δυνατή επιλογή είναι να παραμείνουμε εκεί που βρισκόμαστε», δήλωσε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους. «Αυτό είναι σωστό γιατί αποτελεί κατάπαυση του πυρός. Ξέρω ότι η Ρωσία δεν το βλέπει θετικά, και θα ήθελα οι Αμερικανοί να μας στηρίξουν σε αυτό το θέμα».

Σημάδια αντίστασης από τη Μόσχα

Ο Τραμπ έχει αυξήσει την πίεση προς την Ουκρανία για να επιτευχθεί συμφωνία, από τότε που παρουσίασε την πρόταση ειρήνης του τον προηγούμενο μήνα, η οποία δέχθηκε κριτική από το Κίεβο και τους συμμάχους του ως αντίγραφο των ρωσικών απαιτήσεων. Αργότερα, ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι υπέβαλαν αναθεωρημένη εκδοχή στην Ουάσινγκτον.

Ο Γουίτκοφ δήλωσε ότι πραγματοποιήθηκαν «ενδελεχείς συζητήσεις» την Κυριακή για το σχέδιο αυτό, καθώς και για οικονομικά ζητήματα. «Το πιο σημαντικό είναι ότι το σχέδιο πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο δίκαιο, πρωτίστως για την Ουκρανία, γιατί η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμο», δήλωσε ο Ζελένσκι την Κυριακή.

Στη Μόσχα, ο βοηθός του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, αμφισβήτησε τις τελευταίες διπλωματικές προσπάθειες.
«Πιστεύω ότι η συνεισφορά τόσο των Ουκρανών όσο και των Ευρωπαίων σε αυτά τα έγγραφα είναι απίθανο να είναι εποικοδομητική, αυτό είναι το πρόβλημα», είπε σε βίντεο μήνυμα.

Ανέφερε ότι η Ρωσία δεν έχει δει ακόμη τις τελευταίες προτάσεις, αλλά προειδοποίησε ότι «αν υπάρξουν σχετικές τροποποιήσεις, θα έχουμε πολύ έντονες αντιρρήσεις», προσθέτοντας ότι η θέση της Μόσχας «ήταν αρκετά σαφής προς τους Αμερικανούς». Η ανανεωμένη διπλωματική προσπάθεια έρχεται ενώ οι εχθροπραξίες συνεχίζονται, με το Κίεβο να αναφέρει νέες επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός χτυπήματος με drone σε νοσοκομείο κατά το Σαββατοκύριακο.