Κατρίνης: Βροχή απευθείας αναθέσεων στα ΕΑΣ – Ερωτήματα που ζητούν απάντηση
07/07/2025
Σοβαρά ερωτήματα για τις πρακτικές διοίκησης στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) εγείρει η νέα κοινοβουλευτική παρέμβαση του βουλευτή και τομεάρχη Εθνικής Άμυνας του ΠΑΣΟΚ Μιχάλη Κατρίνη, ο οποίος κατέθεσε ερώτηση προς τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Άμυνας, μετά από συνεργασία με τον τομέα Άμυνας του κόμματος.
Όπως αναδεικνύεται στην ερώτηση, την περίοδο από 1/1/2024 έως 4/7/2025 έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 25 απευθείας αναθέσεις μελετών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, με προϋπολογισμό 30.000 ευρώ έκαστη, για αντικείμενα συχνά ασαφούς χρησιμότητας. Την ίδια ώρα, προκηρύσσονται διαγωνισμοί συνολικού ύψους άνω των 19 εκατ. ευρώ για διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες, ενώ παραμένουν ανενεργές κρίσιμες γραμμές παραγωγής και παγωμένες επενδύσεις για την εγχώρια παραγωγή πυρομαχικών.
Όπως σημειώνει, οι πρακτικές συνεχών αναθέσεων εντείνουν την αδιαφάνεια και υπονομεύουν κάθε σοβαρή προσπάθεια επανεκκίνησης της αμυντικής βιομηχανίας, την οποία το ΠΑΣΟΚ θεωρεί κρίσιμη για την εθνική ασφάλεια και τη αμυντική αυτονομία της χώρας.
Αναλυτικά η ερώτηση
Προς τους Υπουργούς:
– Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κ. Πιερρακάκη
– Εθνικής Άμυνας, κ. Ν. Δένδια
Θέμα: Ανεξέλεγκτες απευθείας αναθέσεις και μη παραγωγικές δαπάνες στα ΕΑΣ – Αναξιοποίητες παραγωγικές δυνατότητες και ερωτηματικά
Σε μια περίοδο κατά την οποία η αμυντική βιομηχανία των κρατών-μελών της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ έχει κληθεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση για πυρομαχικά, τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), αντί να επαναλειτουργούν κρίσιμες γραμμές παραγωγής (όπως αυτή των κορμών 155 χιλ), φαίνεται να επιδίδονται συστηματικά σε πολυάριθμες συμβάσεις μελετών, αναθέσεις συμβουλευτικών υπηρεσιών και διαγωνισμούς μη παραγωγικού χαρακτήρα.
Σύμφωνα με έγγραφα αναρτημένα στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, μόνο για την περίοδο 1/1/2024 έως 4/7/2025 έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 25 απευθείας αναθέσεις για μελέτες και υπηρεσίες εξωτερικών συνεργατών, με τυπικό προϋπολογισμό 30.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) η καθεμία, σε θέματα που κυμαίνονται από «αξιολόγηση κινδύνου» και «υποστήριξη επενδυτών» έως «σχέδια 25ετίας», «παρακολούθηση μετεγκατάστασης» και «αναγνώριση διοικητικών διαδικασιών», όπως φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί:
Μήνας/Έτος | Τίτλος Μελέτης/Ανάθεσης | Προϋπολογισμός (χωρίς ΦΠΑ, €) |
10/2024 | Αποτίμηση στοιχείων για ΕΑΣ-MSM | 30.000 |
11/2024 | Αναγνώριση και διαχείριση δημοσιονομικών κινδύνων | 30.000 |
08/2024 | Μελέτη για Στρατηγική Πυξίδα ΕΕ και Δόγμα ΝΑΤΟ | 30.000 |
10/2024 | Παρακολούθηση μετεγκατάστασης Υμηττού | 30.000 |
10/2024 | Γενικές συμβουλευτικές υπηρεσίες | 30.000 |
10/2024 | Αξιοποίηση ακινήτων LT-PYRKAL | 30.000 |
10/2024 | Μελέτη βιωσιμότητας LT-PYRKAL | 30.000 |
10/2024 | Μεταφορά βιομηχανοποίησης | 30.000 |
10/2024 | Νομικές συμβουλές για LTP Αρμενίας | 30.000 |
09/2024 | Επιχειρησιακό πλάνο 25ετίας | 30.000 |
09/2024 | Συμβουλευτικές υπηρεσίες | 30.000 |
09/2024 | Σχεδιασμός στρατηγικής | 30.000 |
– | Επικαιροποίηση επιχειρησιακού σχεδίου 2025-2028 | 30.000 |
07/2024 | Συμβουλευτικές υπηρεσίες μετεγκατάστασης ΣΕΥ | 30.000 |
07/2024 | Εκτίμηση δημοσιονομικού κινδύνου | 30.000 |
02/2025 | Στρατηγική και συμβουλευτικές υπηρεσίες | 20.000 |
02/2025 | Υπηρεσίες για επενδυτές | 30.000 |
02/2025 | Επισκόπηση εγγράφων για επενδυτές | 30.000 |
02/2025 | Ωρίμανση έργων και δράσεων | 30.000 |
04/2025 | Υποστήριξη έργων ΕΑΣ | 30.000 |
06/2025 | Καταγραφή ενεργειών διοίκησης | 30.000 |
06/2025 | Διαγνωστική μελέτη 2019–11/2024 | 30.000 |
– | Δράσεις ένταξης σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα Α.Β | 30.000 |
– | Δράσεις ένταξης σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα Α.Β | 30.000 |
– | Επισκόπηση υλοποίησης συμβάσεων 2020-2024 | 30.000 |
Πολλές από αυτές τις μελέτες δεν συνοδεύονται από κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει την αναγκαιότητα, το παραδοτέο, τη χρήση ή την αποδοτικότητά τους. Δεν είναι σαφές ποιοι φορείς ή εταιρείες τις εκτελούν, εάν έχουν ολοκληρωθεί και αν έχουν υποβληθεί τεχνικές και οικονομικές εκθέσεις.
Παράλληλα, το Δ.Σ. των ΕΑΣ έχει προκηρύξει:
- Διαγωνισμό για καταγραφή διοικητικών διαδικασιών, με προϋπολογισμό 2.827.481 ευρώ,
- Συμφωνία-πλαίσιο 3ετούς διάρκειας για συντήρηση παγίων, προϋπολογισμού 16.472.020 ευρώ.
Συνολικά, οι μη παραγωγικές δαπάνες για το πρώτο εξάμηνο του 2025 ξεπερνούν τα 2,6 εκατ. ευρώ, χωρίς να περιλαμβάνονται σε αυτές μισθοδοσία, υπερωρίες, εργολαβίες, ή έξοδα παραγωγής.
Το κρίσιμο ερώτημα που προκύπτει είναι εάν η διοίκηση των ΕΑΣ, αντί να ενεργοποιεί εγκαταστάσεις με ιστορική παραγωγική ικανότητα (π.χ. οβιδουργείο Αιγίου), εξαντλείται σε ανάθεση εξωτερικών μελετών χωρίς αντίκρισμα, ενώ την ίδια στιγμή η χώρα στερείται εσόδων από την παραγωγή και πώληση κρίσιμων πυρομαχικών και η εταιρεία αδυνατεί να καλύψει αναγκαίες προμήθειες (όπως η πρέσα κωνικοποίησης αξίας μόλις 3 εκατ. ευρώ).
Επειδή, η πρακτική των ανεξέλεγκτων απευθείας αναθέσεων και των μη παραγωγικών δαπανών χωρίς σαφές σχέδιο ανασυγκρότησης, πλήττει την αξιοπιστία και το μέλλον των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων,
Επειδή απαιτείται συγκροτημένο σχέδιο επανεκκίνησης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, με διαφάνεια και λογοδοσία, όπως το ΠΑΣΟΚ επανειλημμένα έχει επισημάνει,
Επειδή η ελληνική αμυντική βιομηχανία οφείλει να υποστηρίζει μια εθνική στρατηγική αμυντικής αυτονομίας συμμετέχοντας μάλιστα ενεργά στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών μηχανισμών και χρηματοδοτικών εργαλείων (ReArm, SAFE), να αξιοποιεί το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και να συμβάλλει ουσιαστικά στην επιχειρησιακή ετοιμότητα και την τεχνολογική επάρκεια των Ενόπλων Δυνάμεων,
ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ ΟΙ ΚΥΡΙΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ:
- Είναι δικαιολογημένες όλες οι πιο πάνω αναλήψεις υποχρεώσεων για εκπόνηση μελετών;
- Είναι δικαιολογημένες οι επιδιώξεις των ΕΑΣ να αναλάβουν πρόσθετες υποχρεώσεις με βάση την προκήρυξη των πιο πάνω δύο διαγωνισμών;
- Ποιοι φορείς ή εταιρείες έχουν αναλάβει την εκπόνηση των πιο πάνω μελετών;
- Ποια είναι η συμβατική αξία κάθε μελέτης;
- Ποιες από τις μελέτες έχουν ολοκληρωθεί και υποβληθεί;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Μιχάλης Κατρίνης