Κίεβο: Παρά τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις, η πλειοψηφία της Βουλής θέτει “εκτός” τα ρωσικά

Βασικό στοιχείο των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων είναι η Ουκρανία να παύσει τη δίωξη της ρωσικής γλώσσας -το ζήτημα αυτό ήταν εξάλλου από ρωσικής πλευράς και ένα από τα αίτια ή τις αφορμές του πολέμου. Εντούτοις, η Βουλή της Ουκρανίας σήμερα “τραβάει” το σκοινί, παρότι θα μπορούσε να μην προωθηθεί η συγκεκριμένη ψηφοφορία στη παρούσα φάση για να διευκολυνθούν οι διαπραγματεύσεις. Θα ήταν δηλαδή μια κίνηση καλής θέλησης από κοινοβουλευτικής πλευράς να μην επικαιροποιηθεί ο κατάλογος των γλωσσών.

Κατά την επικαιροποίηση του καταλόγου των γλωσσών που υπόκεινται σε καθεστώς υποστήριξης και ειδικής προστασίας σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Περιφερειακών ή Μειονοτικών Γλωσσών, αποφασίσθηκε να εξαιρεθούν τα ρωσικά από αυτές. Εξαιρέθηκαν και οι μολδαβικές γλώσσες, «επειδή στην Μολδαβία μιλούν ρουμανικά», όπως αναφέρει η επίσημη ερμηνεία των Ουκρανών νομοθετών. Ομως και στα “μολδαβικά” το πρόβλημα είναι πολιτικό: Στην αυτοανακηρυχθείσα ανεξάρτητη Υπερδνειστερία (αυτονομήθηκε από τη Μολδαβία με τον πόλεμο του 1992), ζουν περίπου 500.000 πολίτες, οι πιο πολλοί ρωσικής καταγωγής αλλά και ουκρανικής και πάντως στην πλειοψηφία τους ρωσόφιλοι.

Ενας άλλος λόγος που εξαιρέθηκαν οι μολδαβικές διάλεκτοι (που όντως είναι συγγενέστατες με τα ρουμανικά έως όμοιες), ήταν ότι στην ευρύτερη περιοχή προωθείται το σενάριο της ένωσης της Μολδαβίας με την Ρουμανία. Αυτός ήταν και ο λόγος που ξέσπασε εξάλλου εκεί εμφύλιος πριν από 33 χρόνια, με τη διάλυση της ΕΣΣΔ, καθώς οι λεγόμενοι ρωσόφιλοι κάτοικοι της λωρίδας αυτής (στα σύνορα της Μολδαβίας με την Ουκρανία), δεν ήθελαν ούτε να ενωθούν με την Ρουμανία ούτε να “στρίψουν” δυτικά.

«Σχετικά με τις τροποποιήσεις ορισμένων νόμων της Ουκρανίας σε σχέση με την ανανέωση της επίσημης μετάφρασης του Ευρωπαϊκού Χάρτη Περιφερειακών ή Μειονοτικών Γλωσσών, προβλέπεται ο ο αποκλεισμός της ρωσικής γλώσσας από τον κατάλογο στον οποίο εφαρμόζεται ειδικό καθεστώς προστασίας. Η μολδαβική γλώσσα αφαιρέθηκε επίσης λόγω του γεγονότος ότι η ρουμανική έγινε η επίσημη γλώσσα της Μολδαβίας. Για την ρωσική, δεν υπάρχει λόγος να θεωρείται απειλούμενη. Ο όγκος της πραγματικής χρήσης της ρωσικής γλώσσας στην Ουκρανία, είναι ίσος ή και υψηλότερος από τη χρήση της ουκρανικής, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην εκτόπιση της ουκρανικής γλώσσας στην περιφέρεια», αναφέρει η σχετική κοινοβουλευτική απόφαση.

Οι βουλευτές είπαν ότι κύριος στόχος της γλωσσικής πολιτικής του κράτους είναι η προστασία της ουκρανικής γλώσσας ως βασικού εργαλείου για την εθνική ενότητα και ασφάλεια. Είπαν ότι ο αποκλεισμός της ρωσικής γλώσσας δεν έρχεται σε αντίθεση με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ουκρανίας βάσει του Χάρτη. Στο Ουκρανία, το καθεστώς υποστήριξης και ειδικής προστασίας σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Περιφερειακών ή Μειονοτικών Γλωσσών θα ισχύει για τις ακόλουθες γλώσσες:

Λευκορωσικά, Βουλγαρικά, η γλώσσα του Γκαγκαούζων (που είναι σχεδόν τουρκικά), η γλώσσα των Τατάρων της Κριμαίας (σ.σ. που την αναφέρουν έτσι για να διαφοροοποιηθούν από τα ταταρικά που ομιλούνται σε τρεις περιφέρειες της ρωσικής ομοσπονδίας), τα Νέα Ελληνικά, τα Γερμανικά, τα Πολωνικά, τα Ρουμανικά, τα Σλοβακικά, τα Τσεχικά (που είναι ουσιαστικά όμοια με τα Σλοβακικά), τα Ουγγρικά και τα Εβραϊκά.

Ο Ευρωπαϊκός Χάρτης για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες είναι ένα από τα βασικά έγγραφα του Συμβουλίου της Ευρώπης που αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων των εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων. Η Ουκρανία τον επικύρωσε το 2003. Υπενθυμίζεται ότι τον Δεκέμβριο του 2024, το Υπουργικό Συμβούλιο πρότεινε να αφαιρεθεί και η Λευκορωσική από τον κατάλογο των γλωσσών που υπόκεινται σε προστασία, αλλά στην τελική έκδοση του νόμου παρέμεινε στον κατάλογο.