Κομισιόν προς Ευρωβουλευτές ΠΑΣΟΚ: Στηρίζουμε έμπρακτα αγρότες και παραγωγή λιπασμάτων

Ανταποκρινόμενη στις επισημάνσεις των Ελλήνων ευρωβουλευτών για το υψηλό ενεργειακό κόστος και την εξάρτηση της ΕΕ από εισαγόμενες πρώτες ύλες, η Επιτροπή παραδέχεται την ευαλωτότητα του τομέα και αναγνωρίζει τον κομβικό του ρόλο στην επισιτιστική ασφάλεια και την αγροτική παραγωγή.

Όπως τονίζει στην απάντησή του ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος κ. Σοζουρνέ, έχουν ήδη δρομολογηθεί:

Σχέδιο δράσης για την ενέργεια και ειδικό σχέδιο για τη χημική βιομηχανία, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ανακούφιση των ενεργοβόρων κλάδων.

Απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου για τα προϊόντα λίπανσης, με έμφαση στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που συχνά σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος των γραφειοκρατικών απαιτήσεων.

Διαθεσιμότητα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για καινοτόμες λύσεις, μέσω του Ταμείου Καινοτομίας και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου.

Ενίσχυση της διαφάνειας με τη λειτουργία Παρατηρητηρίου Αγοράς Λιπασμάτων.

Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, ενθαρρύνεται η σταδιακή αντικατάσταση των ανόργανων λιπασμάτων με βιολογικά, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση της Ευρώπης από εξωγενείς παράγοντες.

Με αφορμή την απάντηση του Επιτρόπου οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ δήλωσαν:

«Η απάντηση της Επιτροπής δείχνει πως η Ευρώπη αρχίζει να καταλαβαίνει ότι χωρίς δική της παραγωγή λιπασμάτων, δεν μπορεί να υπάρξει επισιτιστική επάρκεια. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου και οι αγρότες – ειδικά στην Ελλάδα – χρειάζονται άμεση στήριξη. Δεν ζητάμε προνόμια, ζητάμε στρατηγική. Και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για λύσεις με ουσία, όχι γενικόλογες υποσχέσεις».

Τέλος καλούν την Επιτροπή να προχωρήσει άμεσα σε συγκεκριμένα μέτρα υλοποίησης, διασφαλίζοντας δίκαιους όρους ανταγωνισμού και στήριξη σε όλους όσοι κρατούν ζωντανή την ευρωπαϊκή αγροτική παραγωγή.

 

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης και της απάντησης:

 

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001698/2025

προς την Επιτροπή

Άρθρο 144 του Κανονισμού

Γιάννης Μανιάτης (S&D), Σάκης Αρναούτογλου (S&D), Νίκος Παπανδρέου (S&D)

 

Θέμα: Μέτρα στήριξης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας λιπασμάτων

Τα προϊόντα λίπανσης (λιπάσματα) αποτελούν έναν από τους βασικούς συντελεστές της αγροτικής παραγωγής. Η χρήση τους συμβάλλει στην υψηλή και ποιοτική παραγωγή αγροδιατροφικών προϊόντων και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την επισιτιστική ασφάλεια ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η γεωγραφική ανισοκατανομή των απαραίτητων πρώτων υλών για την παραγωγή τους καθιστά τον τομέα του λιπάσματος εξαρτημένο από τρίτες χώρες. Ταυτόχρονα, το εξαιρετικά υψηλό ενεργειακό κόστος παραγωγής στην ΕΕ αποτελεί το κύριο πρόβλημα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας λιπασμάτων, επηρεάζοντας άμεσα τις τιμές των τελικών προϊόντων της καθώς και την παραγωγή τροφίμων.

Τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά του ευρωπαϊκού τομέα λιπασμάτων τον καθιστούν ευάλωτο σε κρίσεις, με αποτέλεσμα την απώλεια ανταγωνιστικότητας, τη συνεχή μείωση παραγωγής αλλά και συχνά το κλείσιμο παραγωγικών μονάδων (στην πρόσφατη ενεργειακή κρίση έκλεισε το 70 % των ευρωπαϊκών εργοστασίων) και απώλεια θέσεων εργασίας.

Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή:

1. Πώς προτίθεται να αντιμετωπίσει το αυξημένο κόστος παραγωγής αλλά και την επάρκεια, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας λιπασμάτων και ταυτόχρονα η στρατηγική και επισιτιστική αυτονομία ολόκληρης της Ένωσης;

2. Σκοπεύει να πάρει στοχευμένα μέτρα στήριξης του μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του λιπάσματος, και ειδικότερα στην Ελλάδα;

Κατάθεση: 29.4.2025

 

 

E-001698/2025

Απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Séjourné

εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

(9.7.2025)

Τα λιπάσματα είναι προϊόντα που αποτελούν σε πολύ μεγάλο βαθμό αντικείμενο εμπορικών συναλλαγών σε διεθνές επίπεδο και η ΕΕ εξαρτάται από τις εισαγωγές για το μεγαλύτερο μέρος των αναγκαίων εισροών. Οι εξωγενείς εξελίξεις, όπως οι απότομες αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου ή η στενότητα στην παγκόσμια προσφορά φωσφορικών λιπασμάτων, έχουν ισχυρό αντίκτυπο στο κόστος παραγωγής. Η Επιτροπή αναλαμβάνει επί του παρόντος διάφορες πρωτοβουλίες για τη στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, μεταξύ των οποίων το σχέδιο δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια[1] που θα ωφελήσει τις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Επιπλέον, η πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ειδικό σχέδιο δράσης για τη χημική βιομηχανία της ΕΕ[2].

 

Η κοινή γεωργική πολιτική[3] στηρίζει τη βελτίωση της διαχείρισης των θρεπτικών ουσιών, η οποία περιλαμβάνει την αντικατάσταση των ανόργανων λιπασμάτων από λιπάσματα βιολογικής προέλευσης, το κλείσιμο κύκλων θρεπτικών ουσιών και, ως εκ τούτου, τη μείωση των εξαρτήσεων. Τέτοιες δράσεις έχουν προγραμματιστεί για το 15,5 % των γεωργικών εκτάσεων της ΕΕ έως το 2027[4].

 

Δημιουργήθηκε επίσης παρατηρητήριο της αγοράς λιπασμάτων[5] με σκοπό τη βελτίωση της διαφάνειας και της παρακολούθησης της αγοράς. Η διαθεσιμότητα και η οικονομική προσιτότητα των λιπασμάτων στην ΕΕ βελτιώθηκαν το 2024, λόγω της αυξημένης παραγωγής αζωτούχων λιπασμάτων και των χαμηλότερων τιμών.

 

Η Επιτροπή διερευνά επί του παρόντος τις δυνατότητες απλούστευσης των κανόνων για τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ[6], συμπεριλαμβανομένης της πιθανής δυσανάλογης επιβάρυνσης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Επιπλέον, οι ΜΜΕ μπορούν να ζητήσουν χρηματοδοτική στήριξη από διάφορα προγράμματα της ΕΕ, όπως το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ[7] και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου[8].

 

 

[1] eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52025DC0079.

[2] https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/read_25_1198.

[3] Κανονισμός (ΕΕ) 2021/2115 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων που πρέπει να καταρτίζονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (στρατηγικά σχέδια για την ΚΓΠ) και να χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 (ΕΕ L 435/1 της 6.12.2021).

[4] https://agridata.ec.europa.eu/extensions/DashboardCapPlan/result_indicators.html#.

[5] https://agriculture.ec.europa.eu/data-and-analysis/markets/overviews/market-observatories/fertilisers_en?prefLang=el.

[6] Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2019, για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τη διάθεση προϊόντων λίπανσης της ΕΕ στην αγορά και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 και (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2003/2003, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019R1009.

[7] https://climate.ec.europa.eu/eu-action/eu-funding-climate-action/innovation-fund/what-innovation-fund_el.

[8] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52023DC0156.