Μεγάλο βήμα για την αυτονομία της Ευρώπη
28/04/2025
- Οι σημαντικές προοπτικές για την Άμυνα της Ελλάδας, από τη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές αμυντικές επενδύσεις των 800δις€.
- Τι καταφέραμε οι Σοσιαλιστές, τι όχι.
- Το χρέος της κυβέρνησης να μη χάσουμε και αυτή την ευκαιρία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε, παραμένει και πρέπει να παραμείνει ένα ειρηνικό εγχείρημα. Για χρόνια, η άμυνα της Ευρώπης εξαρτιόταν από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Ο πόλεμος όμως στην Ουκρανία, η εκλογή Τραμπ και η άνοδος αναθεωρητικών περιφερειακών δυνάμεων έχει αναγκάσει την Ευρώπη να αναθεωρήσει την προηγούμενη αδράνειά της και να αναλάβει δράση ώστε να είναι σε θέση να μπορεί να υπερασπιστεί αυτό το μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία, ειρηνικό εγχείρημα.
Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP) αποτελεί το πρώτο Ευρωπαϊκό εργαλείο για την συνολική ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας και της Στρατηγικής Αυτονομίας της Ένωσης στον τομέα της Άμυνας, που προβλέπεται να επενδύσει 800 δισεκατομμύρια ευρώ. Το συμβιβαστικό κείμενο που εγκρίναμε την Πέμπτη με ευρεία πλειοψηφία, και για το οποίο ήμουν εισηγητής και διαπραγματεύθηκα εκ μέρους των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, περιέχει μία σειρά μέτρων για την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης σε όλη την Ευρώπη.
Συγκεκριμένα, προτείνουμε την παροχή κινήτρων για κοινές προμήθειες και συμπαραγωγή αμυντικού εξοπλισμού, με στόχο τη μείωση του κόστους και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακος. Επιπλέον, προβλέπουμε τη δημιουργία ενός ειδικού θεσμικού πλαισίου με τη μορφή ad hoc διεθνούς οργανισμού, που θα επιτρέπει στα Κράτη Μέλη να δημιουργούν κοινοπραξίες για την ανάπτυξη, παραγωγή, συντήρηση και εκμετάλλευση αμυντικού υλικού. Σημαντική είναι η για πρώτη φορά καθιέρωση των Ευρωπαϊκών Αμυντικών Προγραμμάτων Κοινού Ενδιαφέροντος, στα πρότυπα των αντίστοιχων για τις υποδομές, που αναφέρονται στην ανάπτυξη δυνατοτήτων απαραίτητων για την ασφάλεια και την Στρατηγική Αυτονομίας όλης της Ένωσης.
Σημαντική προτεραιότητα για εμάς, ήταν η ενίσχυση των κινήτρων για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και η γεωγραφική κατανομή τους, ώστε τα οφέλη να διαχέονται σε όλα τα Κράτη Μέλη. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα υιοθετήσαμε ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη γραμμών παραγωγής σε χώρες που αυτή τη στιγμή δεν έχουν, ένα μέτρο που (αν ενδιαφερθεί η κυβέρνηση) μπορεί να ωφελήσει και τη χώρα μας. Παράλληλα, καταφέραμε να υπάρχει συγκεκριμένη διατύπωση για τις χώρες στα σύνορα της Ευρώπης που καλύπτει τόσο την Ελλάδα, όσο και την Κύπρο και δεν περιορίζει τα οφέλη μόνο στις χώρες που γειτονεύουν με τη Ρωσία.
Ένα σημείο το οποίο μέχρι και την τελευταία στιγμή αποτέλεσε σημείο τριβής, ήταν τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Ως Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, από την πρώτη στιγμή είχαμε ξεκαθαρίσει ότι Ευρωπαϊκά χρήματα θα πρέπει να διατεθούν μόνο σε εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στην Ευρώπη και για αμυντικά συστήματα που παράγονται στην Ευρώπη και τον έλεγχο τον έχουν ευρωπαϊκές εταιρείες. Άλλωστε, βασικός στόχος του Κανονισμού είναι η μείωση των εξαρτήσεων από τρίτες χώρες και η ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανικής Βάσης.
Καταφέραμε να διασφαλίσουμε ότι μόνο δράσεις που είναι ήδη επιλέξιμες για χρηματοδότηση στο πλαίσιο της πολιτικής Συνοχής, θα μπορούν να λάβουν χρήματα από το σχετικό Ταμείο, προστατεύοντας τον κοινωνικό χαρακτήρα του Ταμείου. Δυστυχώς, λόγω της απουσίας στήριξης από άλλες πολιτικές ομάδες, κυρίως του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (που ανήκει η ΝΔ), δεν καταφέραμε να συμπεριλάβουμε την πρότασή μας για κοινούς κανόνες εξαγωγής των υλικών που θα παραχθούν με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (δες Τουρκία).
Συμπερασματικά, ο κανονισμός EDIP αποτελεί μία πολύ καλή ευκαιρία για την Ευρώπη και για τη χώρα μας, ώστε να ενισχύσει την παραγωγική της βάση και να σταματήσει να είναι μόνο εισαγωγέας εξοπλισμών. Η κυβέρνηση δεν πρέπει να χάσει και αυτή την ευκαιρία, όπως έγινε με προηγούμενα προγράμματα. Είναι ζήτημα εθνικής αυτογνωσίας να είμαστε συμπαραγωγοί και όχι μόνο καταναλωτές.