Μεταναστευτικό: Αμετακίνητος από τις θέσεις του ο Σαλβίνι

Ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι επέμεινε στις θέσεις του, ιδίως στην απόρριψη της υποδοχής στην ιταλική επικράτεια πλοίων που διασώζουν μετανάστες και πρόσφυγες στη Μεσόγειο, κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης συζήτησης υπουργών Εσωτερικών κρατών-μελών της ΕΕ στο Ελσίνκι χθες βράδυ, στην οποία θέμα συζήτησης ήταν η δημιουργία ενός προσωρινού «μηχανισμού αλληλεγγύης», εντός των ορίων της προσπάθειας να αντιμετωπιστεί η μεταναστευτική κρίση.

Ευρωπαίοι υπουργοί Εσωτερικών παρακάθισαν χθες βράδυ σε δείπνο στη φινλανδική πρωτεύουσα για να συζητήσουν με την ελπίδα να βάλουν τέλος στην ατέρμονη περιπλάνηση των πλοίων, στα οποία απαγορεύεται ο ελλιμενισμός μετά τη διάσωση μεταναστών στην κεντρική Μεσόγειο.

Σκοπός του Παρισιού και του Βερολίνου: να συμπηχθεί μια «συμμαχία των προθύμων», που θα δεσμευθεί να αναλάβει συστηματικά, από κοινού την ευθύνη μιας ουσιαστικά αυτόματης διαδικασίας ανακατανομής, υποδοχής και φιλοξενίας ανθρώπων που σώζονται στη θάλασσα, χωρίς να χρειάζεται να διεξάγονται κοπιώδεις διαπραγματεύσεις έπειτα από κάθε διάσωση.

Όμως, σε ανάρτησή του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter μετά το δείπνο, ο Σαλβίνι τόνισε: «Η Γαλλία και η Γερμανία συνεχίζουν να θέλουν η Ιταλία να είναι ανάμεσα στις λιγοστές χώρες υποδοχής, εμείς εργαζόμαστε για να δημιουργηθεί ένας σθεναρός μεσογειακός άξονας, που θα αλλάξει τους κανόνες και θα τερματίσει την εμπορία ανθρώπων».

Ο Σαλβίνι είχε προηγουμένως κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον ομόλογό του της Μάλτας, τον Μάικλ Φαρούτζα. Η απουσία «κατανομής του βάρους» της υποδοχής των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο συγκαταλέγεται στα κυριότερα επιχειρήματα που επικαλείται η Ρώμη για να δικαιολογήσει το κλείσιμο των λιμανιών της στα πλοία που διασώζουν μετανάστες. Επιδίωξη της ΕΕ είναι να τερματιστούν τα επαναλαμβανόμενα μπραντεφέρ, ειδικά με την Ιταλία, και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να εκτυλιχθεί μια ανθρωπιστική τραγωδία αυτό το καλοκαίρι.

Το συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ διεξάγεται επισήμως σήμερα στο Ελσίνκι, αλλά η φινλανδική προεδρία, κατόπιν πρωτοβουλίας της Γαλλίας και της Γερμανίας, κάλεσε τους ενδιαφερόμενους υπουργούς να συναντηθούν χθες βράδυ σε ένα δείπνο εργασίας για να εξεταστεί το ζήτημα των διασώσεων μεταναστών στη Μεσόγειο.

Δεν ανακοινώθηκε ο πλήρης κατάλογος των υπουργών που ήταν παρόντες, όμως «έξι ή επτά χώρες» ήταν ήδη έτοιμες να δεσμευθούν να ενταχθούν στην ομάδα των «προθύμων», ενώ άλλες «τρεις ή τέσσερις» παρέμεναν διστακτικές, διευκρίνισε ευρωπαϊκή πηγή πριν από τη συνάντηση.

Η πρόταση που επρόκειτο να συζητηθεί χθες βράδυ στο Ελσίνκι προβλέπει τη δημιουργία «προσωρινού μηχανισμού αλληλεγγύης, πιο προβλέψιμου και αποτελεσματικού», για να εξασφαλίζεται με ταχύτητα και υπό αξιοπρεπείς συνθήκες η «αποβίβαση των μεταναστών που σώζονται στη θάλασσα από ιδιωτικά πλοία στο πλησιέστερο ασφαλές λιμάνι», κατά το προσχέδιο του κειμένου, που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου.

Ο μηχανισμός αυτός, ο οποίος σκοπός είναι να λειτουργήσει «ως τον Οκτώβριο του 2019», θα εγγυάται την ανακατανομή «το συντομότερο δυνατόν» των αιτούντων άσυλο στις χώρες της «συμμαχίας των προθύμων».

Τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφεται «επιτάχυνση των διαπλεύσεων, πιθανόν επειδή η λιβυκή ακτοφυλακή είναι λιγότερο ενεργή», επισήμανε ευρωπαϊκή πηγή, που έκρινε ότι πρέπει να βρεθεί οπωσδήποτε λύση για να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική τραγωδία.

Σύμφωνα με αυτή την τελευταία πηγή, μένει να εκπληρωθούν δύο προϋποθέσεις ώστε να πάρει σάρκα και οστά ο «μηχανισμός αλληλεγγύης»: να συγκεντρωθεί ικανός αριθμός προθύμων χωρών και, σε αντάλλαγμα, να εξασφαλιστεί το πράσινο φως της Ιταλίας και της Μάλτας, δηλαδή η Ρώμη και η Βαλέτα να ανοίξουν τα λιμάνια τους.

Μολονότι σήμερα ο αριθμός των αφίξεων μεταναστών και προσφύγων στις ακτές των ευρωπαϊκών χωρών δεν μπορεί να συγκριθεί με εκείνον που καταγραφόταν το 2015, οι εντάσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών δεν έχουν σταματήσει. Οι χώρες της ΕΕ στην πράξη δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν από την αποκλιμάκωση της κρίσης για να αναμορφώσουν το σύστημα ασύλου.

Οι βαθιές διαφωνίες τους ως προς το ζήτημα της ανακατανομής κατέστησαν πρακτικά αδύνατη τη μεταρρύθμιση του Κανονισμού του Δουβλίνου, βάσει του οποίου είναι η χώρα άφιξης εκείνη στην οποία επαφίεται η ευθύνη για τη διαχείριση των αιτήσεων ασύλου.