ΝΑΤΟ: Δέσμευση για δαπάνες 5% του ΑΕΠ σε άμυνα και ασφάλεια έως το 2035
25/06/2025
Σε σημαντική αναβάθμιση της στρατηγικής του προχωρά το ΝΑΤΟ, καθώς τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να αυξήσουν τις συνολικές δαπάνες για άμυνα και ασφάλεια στο 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) έως το 2035. Η ανακοίνωση έγινε στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής στη Χάγη και επισημοποιήθηκε μέσω της Διακήρυξης της Χάγης.
Ο σημερινός στόχος του ΝΑΤΟ αφορά μόνο τις βασικές αμυντικές δαπάνες και ανέρχεται στο 2% του ΑΕΠ – όριο που δεν κατάφεραν να επιτύχουν όλα τα μέλη για το 2024. Ο νέος στόχος του 5% περιλαμβάνει διευρυμένες δαπάνες, σχετικές όχι μόνο με εξοπλισμούς αλλά και με την ενίσχυση της ασφάλειας στο εσωτερικό των χωρών-μελών.
Στη Διακήρυξη της Χάγης, οι ηγέτες επαναβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους στο Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσινγκτον, τον ακρογωνιαίο λίθο του ΝΑΤΟ που προβλέπει ότι επίθεση εναντίον ενός μέλους θεωρείται επίθεση εναντίον όλων.
Η διατύπωση αυτή έρχεται μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος, ενόψει της άφιξής του στη σύνοδο, σχολίασε πως «υπάρχουν πολλοί ορισμοί του Άρθρου 5», προκαλώντας αντιδράσεις για την ερμηνεία της συλλογικής άμυνας.
Η συζήτηση για την αύξηση των δαπανών πραγματοποιείται σε μια περίοδο που η διεθνής ασφάλεια επαναπροσδιορίζεται, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις παγκόσμιες γεωπολιτικές εντάσεις να διατηρούνται σε υψηλό επίπεδο.
Το ανακοινωθέν του ΝΑΤΟ πιο σύντομο και πιο ήπιο έναντι της Ρωσίας
«Το ΝΑΤΟ είναι ενωμένο απέναντι στις απειλές και τις προκλήσεις ασφαλείας που θέτει η Ρωσία για την ευρωατλαντική ασφάλεια».
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη δήλωση του περασμένου έτους, η οποία κατηγορούσε άμεσα τη Ρωσία και τόνιζε πως «το μέλλον της Ουκρανίας είναι στο ΝΑΤΟ».