Νέα έκκληση του ΟΗΕ για κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη

Ο επιτετραμμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη απηύθυνε νέα έκκληση να κηρυχθεί εκεχειρία στη χώρα, αυτή τη φορά ενόψει της εορτής Έιντ αλ Άντχα — περί τη 10η Αυγούστου — κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης που έκανε στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Ο Γασάν Σαλάμε θύμισε ότι περίπου 1.100 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στις εχθροπραξίες γύρω από την Τρίπολη από τον Απρίλιο, όταν ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ, ο ισχυρός άνδρας της Κυρηναϊκής, διέταξε τα στρατεύματά του να κυριεύσουν την πρωτεύουσα. Η σύρραξη, συνόψισε ο επιτετραμμένος, «δεν υπάρχει ουδεμία ένδειξη πως οδεύει σε αποκλιμάκωση».

«Η εκεχειρία θα πρέπει να συνοδευτεί από μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης ανάμεσα στα μέρη, να συμπεριλάβει την ανταλλαγή αιχμαλώτων, την απελευθέρωση όσων έχουν συλληφθεί αυθαίρετα ή απαχθεί και την ανταλλαγή των λειψάνων των νεκρών» των δύο πλευρών, έκρινε ο Σαλάμε τοποθετούμενος ενώπιον του ΣΑ του ΟΗΕ μέσω βιντεοσύνδεσης.

Ακόμη, ο επιτετραμμένος πρότεινε να συγκληθεί διεθνής σύνοδος αφιερωμένη σε πρωτοβουλίες για να υποστηριχθεί η προτεινόμενη κατάπαυση του πυρός· στη λήψη μέτρων για να εφαρμοστεί όντως το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη· και στην οργάνωση μιας συνάντησης μεταξύ των αντίπαλων πλευρών προκειμένου να αναζητηθεί ο δρόμος προς τη διευθέτηση της σύγκρουσης μέσω διαλόγου.

Ο Γασάν Σαλάμε επέμεινε στο ότι θα χρειαστεί να υπάρξει ομοφωνία στο δεκαπενταμελές ΣΑ για να μπορέσει να σημειωθεί πρόοδος στην επίτευξη αυτών των στόχων. Στη Λιβύη εξακολουθεί να βασιλεύει το χάος που επικράτησε μετά την εξέγερση του 2011, που ανέτρεψε το καθεστώς του Μουάμαρ Καντάφι.

Ο στρατάρχης Χάφταρ, ο οποίος πέραν της ανατολικής Λιβύης ελέγχει πλέον κρίσιμους τομείς του νότιου τμήματος της χώρας, διέταξε στις αρχές του Απριλίου τις δυνάμεις του αυτοαποκαλούμενου Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) που έχει ιδρύσει να αποσπάσει την πρωτεύουσα Τρίπολη από τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ), που υποστηρίζεται από διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες.

Έκτοτε στα μέτωπα η κατάσταση έχει περιέλθει και συνεχίζει να βρίσκεται σε αδιέξοδο, ενώ οι μάχες έχουν εκτοπίσει δεκάδες χιλιάδες αμάχους. «Κατά τη διάρκεια των τρεχουσών εχθροπραξιών, έχουν διαπραχθεί σοβαρές παραβιάσεις των οικουμενικά αναγνωρισμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου απ’ όλα τα μέρη», στηλίτευσε ο Σαλάμε.

Επιπλέον, σήμερα «περισσότερο παρά ποτέ», οι Λίβυοι «πολεμούν για λογαριασμό άλλων, που ευχαρίστως θα συνέχιζαν τον πόλεμο ωσότου να πεθάνει κι ο τελευταίος Λίβυος και η χώρα να καταστραφεί ολοκληρωτικά προκειμένου να ξεκαθαρίσουν τους δικούς τους λογαριασμούς», συνέχισε.

Τα αντίπαλα μέρη στην τρέχουσα φάση του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη υποστηρίζονται από περιφερειακές δυνάμεις. Οι δυνάμεις του Χάφταρ εξοπλίζονται εδώ και χρόνια από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αίγυπτο· στην άλλη πλευρά, η Τουρκία έστειλε πρόσφατα φορτία όπλων στην Τρίπολη προκειμένου να βοηθήσει τις δυνάμεις της ΚΕΕ να αποκρούσουν την προέλαση των δυνάμεων του Χάφταρ, αναγνωρίζουν διπλωμάτες.

«Οπλισμένα τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τεθωρακισμένα οχήματα, ανοικτά ημιφορτηγά με προσαρμοσμένα βαριά όπλα, πολυβόλα, τουφέκια χωρίς ανάκρουση, όλμοι και εκτοξευτήρες ρουκετών παραδόθηκαν πρόσφατα στη Λιβύη με τη συνέργεια αν όχι με την απροκάλυπτη υποστήριξη ξένων κυβερνήσεων», κατήγγειλε ο επιτετραμμένος του ΟΗΕ.

Με ανακοίνωση που δημοσιοποίησε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, το ΣΑ ήδη προέτρεψε τις αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη να δεσμευθούν στην κατάπαυση του πυρός και προέτρεψε τα άλλα κράτη να πάψουν να επεμβαίνουν και να μην επιδεινώσουν περαιτέρω τη σύρραξη.

Η ανακοίνωση ακολούθησε μήνες παράλυσης στο Συμβούλιο ως προς την αντιμετώπιση της νέας ανάφλεξης της βίας στη Λιβύη. Λίγο καιρό αφότου ο Χάφταρ διέτασσε την έφοδο των δυνάμεών του στην Τρίπολη, οι διπλωματικές αποστολές τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ρωσίας καθιστούσαν σαφές στα άλλα κράτη μέλη του ΣΑ πως δεν θα επέτρεπαν να εγκριθεί απόφαση του ΣΑ που θα απαιτούσε κατάπαυση του πυρός.