NIKH: Από τη Ναυμαχία της Λήμνου στους «Χάρτες της Σιωπής»
05/08/2025
Στον κόλπο της Λήμνου, τον Ιανουάριο του 1913, το θωρηκτό «Αβέρωφ» τσακίζει το οθωμανικό ναυτικό και σφραγίζει την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο. Μια νίκη που δεν ήταν μόνο στρατιωτική· ήταν ιστορική, συμβολική, υπαρξιακή. Από τότε, το Αιγαίο δεν ήταν απλώς θάλασσα· ήταν η ελληνική ψυχή, τα σύνορα μιας ελευθερίας που κερδήθηκε με αίμα. Σήμερα, 112 χρόνια μετά, ο χάρτης που παρουσίασε η Τουρκία με τα λεγόμενα «θαλάσσια πάρκα» επιχειρεί ακριβώς αυτό: να σβήσει με μελάνι εκείνο που γράφτηκε με ιστορία.
Αυτός ο χάρτης δεν είναι αθώος. Δεν απευθύνεται στους ψηφοφόρους του Ερντογάν· απευθύνεται στη διεθνή κοινότητα και επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα. Το Καστελλόριζο: εκτός. Η Λήμνος και η Σαμοθράκη: εντός τουρκικής «οικολογικής διαχείρισης». Το Άγιο Όρος: παγιδευμένο σε «ζώνη προστασίας» εκτός εθνικής δικαιοδοσίας. Η ορολογία είναι προσεκτική — πάρκο, συντήρηση, αειφορία — αλλά η ουσία είναι μία: αποστρατιωτικοποίηση, αποεθνικοποίηση, αποκυριαρχοποίηση. Μια σταδιακή μετατροπή του Αιγαίου από ελληνικό σε «πολυμερές».
Αυτός ο χάρτης δεν φτιάχτηκε εν αγνοία κανενός. Χρειάστηκε χρόνος, επεξεργασία, σιωπή — ή μήπως… συναίνεση; Η Τουρκία δεν ρισκάρει να προωθήσει τέτοιες πρωτοβουλίες εάν δεν έχει ενδείξεις ότι δεν θα υπάρξει σθεναρή αντίδραση. Κι αν δεν υπήρξε αντίδραση, μήπως είναι επειδή υπάρχει σιωπηλή αποδοχή; Μήπως αυτά τα «θαλάσσια πάρκα» είναι ο καμβάς επάνω στον οποίο χτίζεται μια συμφωνία πίσω από κλειστές πόρτες; Ένα νέο είδος Πρεσπών — αυτή τη φορά με άξονα τη θάλασσα κι όχι τη γλώσσα;
Γιατί δεν μιλάει κανείς στην Αθήνα; Γιατί δεν υπήρξε διάβημα; Γιατί δεν έχει δοθεί εντολή σε όλους τους διεθνείς φορείς να καταγγελθεί η εργαλειοποίηση της UNESCO για γεωπολιτικούς σκοπούς; Και, κυρίως, γιατί ο υπουργός Εξωτερικών παραμένει βυθισμένος στη διπλωματία της παθητικότητας, όταν οι χάρτες μιλούν καθαρά;
Αυτό που επιχειρεί η Τουρκία δεν είναι νέο. Είναι η σταδιακή επιβολή της «Γαλάζιας Πατρίδας» με ήπια μέσα, για να μην ξυπνήσει τους λαούς αλλά να πείσει τους οργανισμούς. Όμως, αν το Καστελλόριζο λείπει από έναν χάρτη σήμερα, θα λείπει από μια συμφωνία αύριο. Και τότε ούτε ναυμαχία θα έχει ούτε διαπραγμάτευση· θα είναι απλώς τετελεσμένο.
Η ΝΙΚΗ σας το επισημαίνει με κάθε τρόπο. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να ξεχάσει την ιστορία, ούτε να την ανταλλάξει για «ήσυχες θάλασσες». Οι θάλασσες που δεν υπερασπίζεσαι σου τις παίρνουν. Και οι κυβερνήσεις που σιωπούν όταν αμφισβητείται η εθνική κυριαρχία δεν είναι απλώς αδύναμες· είναι συνένοχες.
Θεματική Ομάδα Εξωτερικής Πολιτικής της ΝΙΚΗΣ
